ketya nedir

Ketya Nedir?

İçeriğimizde Ketya hakkında meraklarınızı bir nebze olsun gidermek ve ilaç hakkında genel bir fikir edinmenizi sağlamayı amaçladık. Herhangi bir şekilde kullanımını önerme veya kullanım yönteminizi şekillendirme yetkinliğimiz bulunmamaktadır.

İlacın en doğru kullanım şekli doktorunuzun sizin için önerdiğidir. Herhangi bir istenmeyen etki ile karşılaşmamak için doktorunuz tarafından size reçete edilmemiş herhangi bir ilacı kullanmamalısınız. Keyifli okumalar dileriz…

Ketya Ne İşe Yarar?

Ketya etken maddesi ketiapindir. Antipsikotikler adı verilen grupta yer alan ve psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan bir ilaçtır.

Ketya, aşağıdaki durumlarda etkilidir:

Bipolar bozukluğa eşlik eden majör depresif ataklar: Bu durumda kişi kendini üzgün hisseder. Enerji kaybı, karamsarlık, suçluluk, iştah azalması ve uykusuzluk gibi belirtiler gösterebilir.

Bipolar bozuklukta orta-ileri derece mani atakları: Kişi aşırı coşkulu, mutlu, meraklı, heyecanlı veya hiperaktif olabilir. Uykuya ihtiyaç duyma miktarında azalma, konuşkanlık olabilir. Düşünceler hızla akar veya karar verme yeteneğinde zafiyet görülebilir.

Ketiapin tedavisine cevap vermiş bipolar hastalardaki mani ve depresif atakların yeniden nüksetmesinin önlenmesinde: Ketiapin tedavisine daha önce olumlu yanıt vermiş bipolar bozukluğu olan hastalarda; mani ve depresif atakların tekrarlamasını önlemek amaçlanır.

Şizofreni: Gerçek olmayan inançlara kapılma, gerçekte var olmayan şeyleri duyma veya hissetme, garip ve dayanağı olmayan şüpheler, endişe, kafa karışıklığı, suçluluk, gerginlik veya can sıkıntısı gibi belirtiler görülebilir. Şizofreni hakkında detaylı bilgi edinmek için ‘Şizofreni Nedir, Tedavisi Mümkün Müdür?’ adlı içeriğimize göz atabilirsiniz.

Ketya Etken Maddesi Nedir?

Ketya etken madde olarak Ketiapin içerirken, yardımcı madde olarak da laktoz monohidrat içermektedir.

Ketya Antideprasan Mı?

Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan antipsikotikler olarak bilinen ilaç grubuna ait bir ilaçtır, etken madde olarak ketiapin içermektedir.

Ketya Nasıl Kullanılır? 

İlacı kullanırken doktorunuzun talimatlarına kesinlikle eksiksiz uyunuz. Eğer emin değilseniz, doktorunuza veya doktorunuza ulaşmakta güçlük çekiyorsanız eczacınıza danışınız.

Başlangıç dozunuza doktorunuz karar verecektir. Günlük idame dozu hastalığınıza bağlı olarak farklılık göstermektedir; ancak genellikle 150 mg ile 800 mg arasında olacaktır.

Ketya Kullanım Yolu ve Yöntemi:

Tabletlerinizi hastalığınıza bağlı olarak günde bir kez yatmadan önce veya günde iki kez alacaksınız.

Tabletleri bütün olarak, bir miktar suyla yutunuz.

Tabletleri aç ya da tok karnına alabilirsiniz.

Ketya kullanırken greyfurt suyu içmemeye özen gösteriniz, çünkü bu ilacın etki mekanizmasını etkileyebilir.

Doktorunuz size başka bir öneride bulunmadığı sürece, kendinizi iyi hissetseniz bile tabletlerinizi almaya devam etmeyi bırakmayınız.

Ketya Kullanmadan Önce Bilinmesi Gerekenler 

Ketya, demans hastası olan ileri yaştaki bireyler tarafından kullanılması önerilmez. Demans, beyin fonksiyonlarının kaybı sebebi ile hafıza ve düşünce bozukluğuna yol açan bir hastalıktır. Ketya'nın da dahil olduğu ilaç grubu, demansı olan yaşlı hastalarda inme riskini artırabilir. Bazı durumlarda ölüme neden olabilir.

Antidepresan ilaçların çocuklar ve 24 yaşın altındaki gençlerde kullanımları sonucunda intihar düşünceleri ya da buna yönelik davranışları arttırdığı görülebilmektedir. Bu sebeple aşağıda yer alan dönemler oldukça önemlidir:

  • Tedavinizin başlangıcı ve ilk aylarında,
  • Doz arttırımı ve azaltımı dönemlerinde
  • İlacın kesilmesini takiben

Yukarıda yer alan oldukça kritik zaman dilimlerinde;

Sizde veya ilacı kullanan yakınınızda görülebilecek bazı durumlar için doktorunuz yakından takipte olacaktır. Bu durumlar; herhangi bir huzursuzluk, aşırı hareketlilik gibi beklenmedik davranış değişiklikleri ya da kendine zarar verme ihtimalidir. 

Durumunuzda herhangi bir kötüleşme olursa ya da kendinize zarar verme düşüncesi ortaya çıkarsa hemen doktorunuzu arayınız. Ketya, 18 yaşın altındaki hastalarda kullanılmaması gereken bir ilaçtır.

Ketya Kaç Mg? Kutusunda Kaç Tane Var?

Ketya 25 mg dan başlayıp 400 mg’a kadar artmaktadır.

Ketya XR 50 mg 30 tane film tablet şeklinde satılmakta ve ambalajlarda sunulmaktadır.

Ketya Çocuklarda Kullanılabilir Mi?

Ketya 18 yaş altı çocuklarda kullanılamaz.

Ketya’nın Yaşlılarda Kullanımı 

Yaşlılar için doktor tarafından en uygun doz ayarlaması yapılabilir.

Ketya Hamileler Tarafından Kullanılabilir Mi?

İlacı kullanmadan önce doktorunuza veya eczacınıza danışmanızda fayda vardır.

Eğer hamile olduğunuzu düşünüyorsanız veya hamile kalmayı planlıyorsanız, ilacı almadan önce doktorunuza danışıp fikrini almalısınız. Doktorunuzla görüşmeden hamilelik sırasında kullanımınız önerilmez.

Hamileliğin son üç ayında antipsikotik ilaçlar almış annelerin yeni doğan bebekleri;

doğumu takiben şiddeti farklılaşabilen, normal dışı kas hareketleri ve/veya ilaç kesilme belirtileri açısından tehdit altında bulunmaktadır. Bu belirtiler, kasların fazlaca gerginliği, huzursuzluk, kasların gerginliğini yitirmesi, solunum güçlüğü, titreme veya beslenme bozukluklarıdır. Eğer bebeğinizde bu belirtilerden herhangi biri gelişim gösterirse doktorunuzla irtibata geçmelisiniz.

Tedaviniz sırasında hamile olduğunuzu fark ettiyseniz hemen doktorunuza veya eczacınıza danışınız ve fikirlerini alınız.

Emziren Anneler Ketya Kullanabilir Mi?

İlacı kullandığınız süre boyunca bebeğinizi emzirmemeniz gerekmektedir.

Ketya Bağımlılık Yapar Mı?

Antidepresanlar genel itibariyle bağımlılık yapmazlar

Ketya Cinsel İşlev Bozukluğuna Sebep Olur Mu?

Ketya yan etkileri arasında cinsel işlev bozukluğu vardır. Cinsel işlev bozukluğu Ketya'nın yaygın olmayan yan etkileri kısmına dahildir. 100 hastanın birinden az, fakat 1.000 hastanın birinden fazla görülebilen etkiler için yaygın olmayan yan etkiler demekteyiz.

Ketya Kilo Aldırır Mı?

Ketya yan etkileri arasında kilo alımı vardır. Kilo alımı, Ketya'nın çok yaygın yan etkilerindendir. Çok yaygın olmasından anladığımız; 10 hastanın en az 1’inde görülebiliyor olmasıdır.

Ketya Uyku Yapar Mı?

Uyuklama hali Ketya'nın kullanımı sırasında çok yaygın görülen yan etkilerdendir. İlacın bırakılmasını takiben gözlemlenmesi beklenen uyuyamama sorunları da çok yaygın görülebilen yan etkileri arasındadır.

Ketya Ne Kadar Sürede Etki Eder?

Elde edilen veriler ışığında 3. haftada aditif etkinin ortaya çıktığı görülmektedir.

Ketya Reçetesiz Alınabilir Mi?

Hayatı olumsuz yönde etkileyebilen ruhsal durumlar için hastanenin psikiyatri bölümüne gidilmesi gerekmektedir. Ketya’nın reçetesiz satışı yasaktır. Reçeteli olarak eczanelerde satışa sunulmaktadır.

Ketya Aile Hekimi Tarafından Yazılabilir Mi?

Reçete doktor makamından verilmelidir. Ketya ilacını yazdırabilmek için hastanenin psikiyatri bölümüne gitmelisiniz.

Ketya Hangi Durumlarda Dikkatli Kullanılmalıdır?

Ketya'yı aşağıda belirtilen durumlarda dikkatli kullanmalısınız:

  • Sizde veya ailenizdeki fertlerden birinde kalp hastalığı varsa ya da geçmişinde olduysa Karaciğer ile ilgili hastalığınız varsa,
  • Kriz geçirdiyseniz,
  • Felç geçirdiyseniz,
  • Geçmişteki yaşamınızda ilaçlardan kaynaklanan veya onlarla ilgisi bulunmayan herhangi bir sebeple akyuvar sayınız olması gerekenden düşük bulunduysa,
  • Demansı olan yaşlı birisi iseniz Ketya kullanmamalısınız. Çünkü bu ilaç grubu, demansı olan yaşlı kişilerde inme tehdidini; hatta bazı vakalarda ölüm riski derecesini artırabilir.
  • Alkol veya ilaç kötüye kullanımı öykünüz varsa,
  • İleriki yaşlarda iseniz,
  • Şeker hastalığınız veya şeker hastası olma tehdidiniz varsa. Ketya kullanıldığında doktorunuz kan şeker seviyenizi kontrol edebilir.
  • Bu ilaç grubu kan pıhtısı oluşumu ile ilişkilidir. Bu sebeple; sizde ya da ailenizdeki bireylerde damar içinde kan pıhtılaşma geçmişiniz varsa,
  • Mesanenizi tamamen boşaltabilmeniz için bir engel, bağırsaklarınızda tıkanıklık, büyüyen bir prostatınız varsa. Bu durumlar, bazen bazı tıbbi durumların tedavisinde sinir hücrelerinin işlevini etkileyen ilaçlardan (anti-kolinerjikler) kaynaklanır.
  • Normal gece uykusu sırasında kısa periyotlarda nefes durması yaşıyorsanız veya yaşadıysanız. Aldığınız ilaçlar ile beyin aktivite hızınız normale göre yavaşlıyorsa (örneğin depresanlar),
  • Tansiyonunuz seviyeniz olduğundan veya olması gerekenden düşükse,

Ketya'nın, seyrek olarak toplar damar tıkanıklığına sebep olma riski bulunmaktadır. Tedavi öncesinde ve tedavi sırasında tüm risk faktörleri belirlenmeli ve gerekli tedbirler alınmalıdır.

Eğer aşağıda yazılan belirtileri de hissederseniz, en kısa sürede doktorunuza haber vermelisiniz. Ne yapmanız gerektiği konusundaki kararı mutlaka doktorunuz vermelidir.

  • İntihar düşünceleri ve depresyonda kötüleşme. Bazen kendinize zarar verme veya intihar düşünceleri depresyon durumunda ortaya çıkabilir. İlaçların etkisinin görülmesi genellikle birkaç hafta sürebilse de tedaviye başlandığında bu düşünceler artabilir. Eğer bu tür düşünceler herhangi bir anda ortaya çıkarsa, derhal doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.
  • Ayrıca, depresyonun kötüleştiğini düşünüyor yada hissediyorsanız; bir akrabanıza, aile fertlerine veya yakın arkadaşınıza durumu anlatmanız oldukça önemlidir.
  • Grip benzeri belirtiler, boğaz ağrısı, ateş veya diğer enfeksiyon belirtileri. Bu belirtiler beyaz kan hücresi sayısının bir sonucu olabilir. Doktorunuz Ketya'nın durdurulması, bırakılması veya ek bir tedavi verilmesi gerektiğine karar verebilir.
  • İnatçı karın ağrısıyla birlikte giden kabızlık veya tedaviye cevap vermeyen kabızlık. Bu durum bağırsak tıkanmasına işaret edebilir.

Bu semptomları yaşarsanız, Ketya kullanımını derhal bırakın ve acilen doktorunuzla iletişime geçin veya tıbbi yardım alın.

Ketya Hangi Durumlarda Kullanılmamalıdır?

Ketya aşağıda belirtilen durumlarda kullanılmamalıdır:

  • Etkin madde ketiapine veya Ketya'nın herhangi bir bileşenine (yardımcı maddeler listesine bakınız) alerjikseniz
  • Aşağıdaki ilaçlardan herhangi birisini kullanıyorsanız:
  • Nefazodon gibi birkaç depresyon ilaçları
  • Mantar enfeksiyonlarına karşı kullanılmakta olan azol sınıfı ilaçlar (ketokonazol, flukonazol, itrakonazol gibi)
  • Enfeksiyonların tedavisinde kullanılan eritromisin, klaritromisin gibi bazı ilaçlar
  • HIV tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar 

Bu belirtiler veya yakın geçmişinizde veya şimdi bu ilaçlardan kullanım öykünüz varsa Ketya kullanmayınız.

Ketya Açken Mi Kullanılır Tokken Mi?

Ketya tabletleri aç olduğunuzda veya yemekle birlikte alabilirsiniz. Fakat ilacı kesinlikle greyfurt suyuyla birlikte içmemeye özen gösterin. Greyfurt suyu ilacın etki etme derecesini ve yolunu değiştirebilme özelliği taşımaktadır

Ketya Hangi İlaçlar İle Beraber Kullanılmaz?

Aşağıdaki ilaçlarla birlikte Ketya kullanmayınız:

  • Nefazodon gibi depresyon ilaçları,
  • Tiyoridazin veya lityum (diğer antipsikotik ilaçlar),
  • Eritromisin veya klaritromisin (enfeksiyon tedavisinde kullanılır),
  • AIDS (HIV) tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar (didanozin, lopinavir, ritonavir gibi HIV proteaz inhibitörleri gibi),

Aşağıdaki ilaçları kullanıyorsanız doktorunuza bildiriniz. 

  • Tansiyon (yüksek kan basıncı) ilaçları,
  • Mantar enfeksiyonlarının tedavisi için kullanılan azol sınıfı ilaçlar (ketokonazol, flukonazol, itrakonazol gibi),
  •  Barbitüratlar (uykusuzluk tedavisinde),
  • Sara (epilepsi) ilaçları (fenitoin veya karbamazepin gibi),
  • Kabızlığa sebep olabilen ilaçlar,
  • Bazı tıbbi durumların tedavisinde sinir hücrelerinin işlevini etkileyen ilaçlar (antikolinerjik).
  • Kalp atımınıza etki eden diüretikler gibi elektrolitlerin dengesizliğine sebep olan ilaçlar ya da bazı antibiyotikler,
  • Tansiyon ilaçları.

Herhangi bir ilacınızı kesmeden veya bırakmadan önce lütfen doktorunuzla konuşunuz.

Ketya Yan Etkileri Nelerdir?

Aşağıdakilerden biri veya birkaçını kendinizde gözlemlemeniz halinde Ketya kullanmayı durdurunuz. Derhal doktorunuza bildiriniz veya size en yakın hastanenin acil kısmına başvurunuz:

  • Nefes alma zorluğu veya şoka neden olabilen ciddi derecede alerjik reaksiyonlar (anaflaktik reaksiyonlar). 
  • Deride bir anda ortaya çıkan kabarma, genellikle göz etrafı, dudaklar ve boğazda oluşan şişme (anjiyoödem).
  • Deride oluşan kabarcıklar, deride görülen şişme ve ağız çevresinde şişme dahil alerjik reaksiyonlar.

Bunların hepsi çok ciddi yan etkilerdir. Eğer bunlardan biri veya birkaçı sizde mevcut ise, sizin Ketya’ya karşı ciddi alerjiniz olduğunu göstermektedir. Acil tıbbi müdahaleye veya hastaneye yatırılmanıza gerek olabilir.

Ketya’nın diğer yan etkileri şunlardır:

Çok Yaygın Görülen Ketya Yan Etkileri:

  • Bazı yağların miktarında artma ve azalma gibi değişiklikler (trigliseridler ve toplam kolesterol). 
  • Baş dönmesi, baş ağrısı, ağız içerisinde kuruluk,
  • Uyuklama durumu (Ketya almaya devam ettiğinizde zamanla geçebilir). Düşmeye sebep olabileceği için tehlikelidir.
  • Kilo alımı,
  • İlacın kesilme semptomları (Ketya kullanmayı bıraktığınızda görülen belirtiler); bunlara
  • Uyuyamama (uykusuzluk), baş ağrısı, ishal, hasta olma (kusma), hasta olma (bulantı), baş dönmesi ve huzursuzluk dahildir. İlacın en az 1 ile 2 haftalık bir zamanda kademeli şekilde kesilmesi-bırakılması önerilir.
  • Anormal derecede kas hareketleri. Bunlara kas hareketlerinin başlamasında zorluk, rahatsızlık, titreme gibi tepkiler örnek olarak verilebilir.

Yaygın Görülen Ketya Yan Etkileri:

  • Kalp çok güçlü çarpıyor, çok hızlı atıyor ya da kalp atışları arasında atlama oluyor gibi
  • hissetmek,
  • Ayağa kalkınca kan basıncının düşme durumu,
  • Kol veya bacaklarda görülen şişme,
  • Görülen anormal rüyalar,
  • Kabızlık, hazımsızlık,
  • İstifra durumu (özellikle yaşlılarda),
  • Kalp hızında artış (taşikardi), 
  • Açlık hissiyatı (iştah artışı),
  • Halsizlik durumu ve güçsüzlük hissi,
  • Nefes alırken ve verirken daralma hissi,

Yaygın Olmayan Ketya Yan Etkileri:

  • Deride oluşan kabarcıklar, deride görülen şişme ve ağız çevresinde şişme dahil alerjik reaksiyonlar,
  • Nöbetler,
  • Bacaklarda beliren huzursuzluk hissi (huzursuz bacak sendromu olarak da adlandırılır),
  • Yutkunmada çekilen zorluk ,
  • Özellikle dil ve yüzde istem dışı gercekleşen hareketler, 

Seyrek Görülen Ketya Yan Etkileri:

  • Ateş, kaslarda sertleşme, çok uykulu hissetme, terleme ya da bayılmanın bir kombinasyonu,
  • Deri ve gözlerde sararma durumu (sarılık),
  • Karaciğer iltihabı (hepatit),
  • Kan damarları boyunca akciğere doğru ilerleyerek göğüs ağrısına ve nefes almada güçlüğe sebep olan kan pıhtılaşması. Özellikle bacak damarlarında oluşmaktadır.
  • Uyku halindeyken yürümek, konuşmak, yemek yemek ve diğer aktivitelerde bulunmak,
  • Vücut sıcaklığının azalması (hipotermi),
  • Pankreas iltihabı

Çok Seyrek Görülen Ketya Yan Etkileri:

  • Şiddetli pişik, kabarıklık ve deride kırmızı kabarıklıklar,
  • Nefes alma güçlüğü veya şoka neden olabilen ciddi alerjik reaksiyon (anaflaksi)

Yukarıdaki belirtilerden herhangi biri veya birileri meydana geldiğinde derhal doktorunuza başvurunuz.

Ketya Doz Aşımı

Eğer Ketya doz aşımı yapmışsanız (kullanmanız gerekenden fazla kullanmışsanız), hemen bir doktor veya eczacı ile iletişime geçmelisiniz.

Uykululuk, sersemlik ve anormal kalp atışları gibi belirtiler hissedebilirsiniz. Hemen doktorunuzla iletişim kurun ve en yakın hastaneye gidin. Ketya tabletlerinizi de mutlaka yanınızda götürün.

Yazar
Avatar
Şebnem Akı KaraoğluUzman Psikolog21 Ocak 2024
0/1500
Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı

Henüz yorum yapılmadı