Günümüz İlişkilerinde Üç Yeni Kavram: Love Bombing, Gaslighting ve Ghosting

Günümüz flört kültüründe öne çıkan bu üç kavram çoğu kişiye karmaşık gelebilir. Bu kavramlar, karmaşık olduğu kadar insan psikolojisini de yorar nitelikte. Dijital dünyanın yaşantımızın çoğunu kaplamasıyla ortaya çıkan bu flört teknikleri hakkında merak ettiğiniz tüm sorulara yazımızda cevap bulabilirsiniz. 

Ancak bu üç kavramın açıklamasına geçmeden önce söz etmemiz gereken bir kavram var. ‘Manipülasyon’. Zira love bombing, gaslighting ve ghosting’ in temelinde manipülasyon yer alıyor.  Hazırsanız yazımıza geçelim.

Manipülasyon Nedir?

Kişinin kararlarını onun iradesi dışında değiştirme, duygularını yönlendirme ve düşüncelerini etkilemeye sebep olacak eylemlere manipülasyon diyoruz. Manipülasyon, kısaca, kişinin isteği dışında, onun zihnini ve duygularını kontrol etme biçimidir. 

Kişi manipüle edildiğini çoğunlukla onu manipülasyona maruz bırakan kişi hayatından çıkmadan kavrayamaz. Bunun en önemli sebebi, manipülatörün çoğu zaman buna maruz kalan kişinin yakın çevresinden biri olmasıdır ki tabiri caizse birey bunu o kişiye konduramaz ve hareketlerinin onun iyiliğini istediği için olduğunu düşünür.

Manipülatör her zaman kötü niyetlidir diyemeyiz; bazı durumlarda sizi manipüle eden kişi bunun farkında olmayabilir veya gerçekten sizin iyiliğinizi istiyor olabilir. Ancak unutmayın ki, sebep veya niyet ne olursa olsun manipülasyon en büyük duygusal işkencelerin temelidir.

Ailenizden biri, arkadaşınız ya da sevgiliniz olması fark etmeksizin, bir kişiyle ilişkinizde sürekli kendinizi değersiz hissederken, verdiğiniz kararları sorgularken ya da verdiğiniz basit bir karardan sonra bile suçlu hissederken buluyorsanız, o ilişkide sorgulamanız gerekenler vardır. 

Unutmayın ki her zaman siz hatalı olamazsınız, her tartışmada özür dilemesi gereken siz değilsiniz ve her insan gibi sizin de takdir edilesi özellikleriniz elbette var. 

Manipülasyon tek başına uzunca incelenmesi gereken bir konu. Ancak biz kısaca özetledikten sonra kendi konumuza dönelim ve love bombing’ i açıklamak ile başlayalım.

Love Bombing Nedir?

Love bombing, diğer adıyla aşk bombardımanı; ismi kulağa hoş gelse de, modern dünyada kişiye uygulanabilecek en tehlikeli flört şiddetlerinden biridir. Zira kişi uzun süre love bombing’e maruz kaldığında, anksiyete ve ağır depresyon gibi psikolojik rahatsızlıkların meydana gelmesi riski ortaya çıkar. Peki nedir bu love bombing?

Love bombing’de karşınızdaki kişi size önce büyük bir ilgi gösterir. Romantik jestler, iltifatlar havada uçuşur. Çok kısa süre önce tanışmanıza rağmen, size muhtemelen hiçbir zaman tutmayacağı büyük sözler verir. Sürekli size olan aşkından bahseder. Size kendinizi dünyanın en güzel, en özel insanıymışsınız gibi hissettirir. Tabiri caizse sizi bulutların üstüne çıkartır.

Buraya kadar her şey  çok güzel görünüyor olabilir. Ancak şimdi işin can yakan kısmına geldik. Tüm bu ultra aşık dönemden sonra her şey bir anda değişir. Eskiden adeta ilgisinden bunaldığınız kişinin o ilgisinden eser kalmamıştır. Size edeceği küçücük bir iltifata bile muhtaç hale gelirsiniz. Eskiden yaptığı romantik jestleri mumla ararsınız. Sizi dünyanın en güzel en özel insanıymışsınız gibi hissettiren o kişi, artık yersiz konularda bile eleştirmeye başlamıştır. 

Yukarıda tabiri caizse bulutların üstüne çıkarır demiştik; işte burada da sizi olanca gücüyle o buluttan yere ittirir.

Love Bombing’in Sebepleri Nelerdir?

Love bombing, kişinin bilinçli uyguladığı bir taktik değildir. Çoğu zaman bunun bilinçaltında yatan birçok sebebi bulunur. 

• Kişinin ailesinden öğrendiği davranış biçimi bu olabilir. 
• Yaşadığı kontrol ve insanlar üzerinde hakimiyet kurma ihtiyacı olabilir.
• Kendini değersiz hissediyor ve bu değersizliği bir başkasının üstüne yükleme ihtiyacı duyuyor olabilir.
• Erken çocukluk döneminde ihtiyaçları görmezden gelinmiş ve kişi bu nedenle narsistik özellikler geliştirmiş olabilir. 
• Kişi, onaylanma ihtiyacı içinde olabilir.

Kimlere Love Bombing Uygulamak Kolaydır?

Mental yorgunluk içerisinde olan, ilişkisi bittiğinde kendine yeterince zaman ayırmadan başka bir ilişkiye adım atan, eski ilişkisinde duygusal olarak yıpranmış olan ya da kendine yeterince değer vermeyip değerini hayatında birinin olmasına bağlayan kişiler manipülasyona diğer insanlara göre daha yatkındır. Dolayısıyla bu kişilere love bombing uygulamak daha kolay olacaktır. 

Love Bombing’den Nasıl Kaçınılır?

İlgi her insanın hoşuna gider. Ancak bir insandan gelen ilginin olması gerekenden hızlı ve mantıksız ilerlemesi tehlikelidir. Bu noktada birinin ilgisinin size yöneldiğini hissettiğinizde bu ilgiyi sağlıklı bir şekilde gözlemlemelisiniz. Gözlemlerken dikkat etmeniz gereken temel hususlar, hız ve dengedir. 

Unutmayın ki zamanla oturan şeyler her zaman daha iyidir. Dolayısıyla yavaş ilerlemek hem sizi love bombing’e uğramaktan koruyacak hem de ilişkinin sağlam temeller üzerine kurulmasını sağlayacaktır.

İltifat almak güzeldir ancak burada da denge oldukça önemlidir. Bir kişi, yeni tanışmanıza rağmen size hayatında tanıdığı en iyi, en güzel ya da en akıllı insan olduğunuzu söylüyorsa orada bir sorun olabilir. Zira hem kimse kusursuz değildir hem de takdir edersiniz ki mantıklı olan yeni tanıştığınız birine böyle büyük laflar söylememektir. 

Dolayısıyla love bombing’e maruz kalmamak için, böyle bir durumda içinde bulunduğunuz flörtü sorgulamalısınız. 

Love bombing’e kolay maruz kalmanın temellerinden biri kendinizi değersiz görüp, karşınızdakinin size davranışlarına göre kendinize değer biçmenizdir. Bu nedenle kendinizle olan sorununuzu çözüp, vermeniz gereken değeri kendinize vermeden bir ilişkiye girmemeniz en doğrusu olacaktır. Kısaca öz şefkat ve öz değerinizi kazanmadan bir başkasından size değer vermesini beklemeniz mantıksız olacaktır.

Gaslighting Nedir?

Bir diğer adı psikolojik manipülasyondur. Burada kişi, karşısındakinin yaptığı her şeyin yanlış olduğuna, hissettiklerinin önemsiz olduğuna, düşündüklerinin saçma olduğuna vs. onu ikna eder. 

Gaslighting’e maruz kalan kişi bir süre sonra düşüncelerini ifade etmemeye ve her konuda kendini eksik hissetmeye başlar. Bu süreç, uzun vadede birçok psikolojik rahatsızlığa yol açacaktır.

Gaslighting uzun süre boyunca uygulandığında kişi kendi benliğini ve aklını dahi sorgulamaya başlayacaktır. 

Gaslighting Nasıl Uygulanır?

Bir kişinin gaslighting sırasında uygulayacağı tipik davranış stillerinden bazıları şöyledir:

• Kişinin fikirlerini küçümsemek
• Hislerle dalga geçmek
• Aşağılayıcı eleştiriler yapmak
• Suçlayıcı davranmak
• Daha önce söylediği şeyleri inkar etmek

Tipik Gaslighting Cümleleri Nelerdir?

• Fazla alınganlık yapıyorsun.
• Kafanda kuruyorsun. 
• Hastalıklı gibisin.
• Saçma konuşuyorsun.
• Çocuk gibi davranıyorsun.
• Çok zorsun, ancak ben sana katlanırım.

Bunlar gibi daha birçok örnek verebiliriz. Ancak genel hatlarıyla gaslighting sayılabilecek cümle tarzları böyledir. Karşı taraf en ufak bir problemde size suçlayıcı cümleler kuruyor ya da küçük hatalarınızda dahi sizi küçümsüyorsa gaslighting’e maruz kalıyor olma ihtimalinizi düşünmelisiniz. 

Zira günümüzde pek çok insan gaslighting’e maruz kaldığının farkına varmıyor veya bunu normal ve geçici bir şey olarak görüyor.  Ancak gaslighting kişiye uygulanan ağır bir duygusal işkencedir. 

Gaslighting’in Sebepleri Nelerdir?

Love bombing’in aksine burada çoğu zaman farkında olarak uygulanan bir manipülasyon vardır. Tabiki kişinin bilinçaltı, erken çocukluk döneminde yaşadıkları vs. etkili olur ancak her şeye rağmen kişi gaslighting uyguladığının bilincindedir ve zaten istediği de budur.

Gaslighting genelde narsistik kişilik bozukluğuna sahip kişiler tarafından uygulanır. Bu kişiler ilişkide kendini üstün göstermek için, ilişkinin ideal tarafının kendi olduğunu vurgulamak için partnerine gaslighting uygular. 

Aşağılık kompleksi de gaslighting’in sebeplerinden biridir. İlişkide aşağılık kompleksi yaşayan taraf, partnerini kendinden üstün görür ve bunu dengelemek için manipülasyona başvurabilir. 

Bununla beraber karakter yapısı gaslighting’e yatkın olan insanlar da vardır. Gaslighting uygulayan insanlar genellikle; bencil, egoist, ikna gücü kuvvetli karakter yapısına sahiptir. 

Gashlighting’den Kurtulmanın Yolları Nelerdir?

Gaslighting’e maruz kaldığını anlamak sanılandan daha zordur. Kişi bir süre sonra kendi aklını sorgulamaya başlayacağından, gaslighting’e uğruyorum düşüncesinin de aklının bir oyunu olduğunu düşünebilir. Böyle bir durumda iseniz ilişkinizi tüm detaylarıyla sorgulamayı, tartışmalarınızı gözden geçirmeyi ve gerekirse tarafsız bir gözden fikir almayı ihmal etmeyin. 

Diyelim ki tüm bunları yaptınız ve gaslighting’e gerçekten maruz kaldığınızı farkettiniz. Peki bundan nasıl kurtulacaksınız? 

Öncelikle partnerinizle konuyu konuşmalı ve onu uyarmalısınız. Ona rahatsız olduğunuzu açıkça ifade etmelisiniz. Sınırlarınız olduğunu karşınızdakine hissettirmelisiniz. Ancak siz gerekeni yapmanıza rağmen bu davranışında ısrar eden bir partneriniz varsa bitirmeniz gereken bir ilişki söz konusudur. 

Unutmayın ki ilişkiyi bitirdiğinizde üzülmeniz normaldir ancak özsaygınızı korumanız açısından bu ilişkiyi bitirmelisiniz. İlişki bittikten sonra adaptasyon sorunu yaşıyorsanız, psikolojik destek almaktan çekinmemelisiniz. Zira gaslighting insan psikolojisini en çok yıpratan manipülasyonlardan biridir. 

Gaslighting’e maruz kalan insanlar genellikle manipülasyona açık yani duygusal açlık yaşayan, özsaygısı ve özgüveni düşük, bir başkasının ona vereceği değere muhtaç hisseden insanlardır. Dolayısıyla, gaslighting’e maruz kalmamak için, temele inerek kendi psikolojinizi sağlam temeller üzerine inşa etmelisiniz. Kendinizle olan ilişkiniz iyi bir düzeyde olmadıkça başkalarıyla olan ilişkinizin de sağlıklı olmasını beklemek zor olacaktır.

Ghosting Nedir?

İlişkiyi bitirmek isteyen tarafın, bunu karşısındakiyle konuşarak yapmak yerine bir anda ortadan kaybolarak ve tüm iletişimi keserek yapmasıdır. Ghosting, duygusal şiddetin modern örneklerinden biridir. Zira burada karşı taraf kendi düşünceleriyle ve tahminleriyle başbaşa bırakılır ki bu insanın psikolojik sağlığı için oldukça tehlikeli olabilir. 

Özellikle dijital dünya üzerinden yürütülen ilişkilerde ghosting oldukça sık kullanılmaktadır. Beğenilerle ya da ufak bir mesajla üzerine emek verilmeden başlayan ilişkiler, sıklıkla, bir tarafın aniden ortadan kaybolmasıyla sona eriyor.

Ghosting hakkında daha detaylı bilgiye sahip olmak isterseniz sizleri ‘Ghosting Nedir?’ yazımıza davet ediyoruz.

İlişkilerde Ghosting Belirtileri

Sosyal medyadan yürütülen ilişkilerde partnerlerden biri diğerinin mesajına sebepsiz yere uzun süreler cevap vermiyorsa orada ghosting ihtimalinden söz edebiliriz. 

Ya da ortada bir sorun yokken birdenbire partnerinizin sizden uzaklaştığını, ilişkinizin eskisi gibi olmadığını veya aranızda soğukluk olduğunu düşünüyorsanız burada da bir ghosting ihtimali söz konusudur.

Beraber yaptığınız planları bir anda sebepsiz yere iptal etmeye başlayan, size artık kendinden ve hayatından bahsetmeyen partneriniz de ghosting düşüncesinde olabilir.

Ghosting Neden Yapılır?

Ghosting yapan kişiler genellikle sorumluluk almaktan korkan insanlardır. Bir ilişkiye başladığınızda başta güzel bir fikir olmasına rağmen bi süre sonra ilişki fikri onda sorumluluk almayı çağrıştırır. Sonuç olarak ilişkiyi bitirmeye karar verir ancak bu kişi ayrılmanın da sorumluluğunu alamadığından ghosting’e başvurur.

Ghosting uygulayan kişinin bilinçaltına indiğimizde genelde bağlanma korkusunun olduğunu görürüz. Birine bağlanmaktan ve sonucunda terk edilmekten korktuklarında ghosting yapmayı tercih edebilirler. 

Bazen de ghosting’in tek sebebi karşındakini kendine daha çok bağlamaktır. Kişi, bir anda beni kaybetsin ve daha çok bağlansın, sonra ben geri döneyim düşüncesinde dahi olabilir. Ancak bu da oldukça hastalıklı bir düşüncedir.

Sonuç olarak, sebebi ne olursa olsun ghosting bir insana uygulanabilecek ağır psikolojik şiddetlerdendir ve günümüz flört tekniği adıyla basite indirgenmemelidir.

Ghosting’e Maruz Kalındığında Ne Yapılmalı?

Ghosting’e maruz kalan kişinin hissettiği en baskın duygu hayal kırıklığıdır. Bunun haricinde kendini çaresiz, kullanılmış ve öfkeli hissedebilir. 

Tüm bunlar sonucunda bir kendini sorgulama ve kendinde hata arama döngüsüne girilebilir ki bu oldukça tehlikelidir. Unutmayın ki ghosting sizinle ilgili değil; bizzat ghosting yapan kişi ile ilgilidir. Yani ghosting’e sebep olan şey sizin bir hatanız değil; onun kişisel özellikleri ve sorunlarıdır. 

Ghosting’e maruz kaldığınızda; karşı tarafla iletişime geçmeye çalışmamalı ya da onun ilgisini çekebileceğini düşündüğünüz şeyler yapmamalısınız. 

Bu durumda yapmanız gereken kendinize odaklanmak ve eksik hissettiğiniz bir yer varsa onu tamamlamaktır. 

Belirtmemiz gerekir ki, sözünü ettiğimiz üç kavram da oldukça ağır ve acımasız duygusal işkencelerdir. Bu nedenle maruz kalan kişilerde önemli duygusal hasarlara neden olabilir. Bunların ‘modern dünyanın flört teknikleri’ şeklinde basite indirgenmesi kesinlikle doğru değildir. Zira bu düşünceler hastalıklıdır. 

Eğer love bombing, gaslighting veya ghosting başınıza geldiyse size bırakacağı hasarları göz önüne alarak bir an önce ilişkinizi sonlandırmalı ve bir uzmandan destek almaktan çekinmemelisiniz. Psikologofisi, alanında uzman psikologları ile her zaman yanınızdadır. Detaylı bilgi almak ve bir psikoloğumuzdan online terapi almak isterseniz bize ulaşabilirsiniz.