Çocuklarda Tuvalet Eğitimi

Çocuğunuz büyürken dikkat etmeniz gereken önemli noktalardan biri de doğru şekilde tuvalet eğitimi vermektir. Bu süreçte çocuğu zorlamak tuvalet eğitiminde ilerlemeyi değil aksine geriye gitmeyi beraberinde getirecektir. Dolayısıyla çocuğunuza tuvalet eğitimini verirken sağlıklı bir süreç ilerletmeniz önemlidir. 

Bu yazımızda sizler için tuvalet eğitimi konusunu inceledik.

Çocuğunuz Tuvalet Eğitimine Hazır Mı?

Çocuklarda genellikle yirminci ay civarlarında boşaltım sistemi daha tahmin edilebilir şekilde çalışmaya başlar ve bu da çocuğunuzu tuvalet eğitimine hazır hale getirir. Bu aylardan daha önce çocuğu tuvalet eğitimine zorlamak çocuğu tuvalet eğitiminde soğutur ve bu nedenle hazır olduğu vakit geldiğinde de çocuk eğitimden korkup; kaçabilir. 

Çocuğunuzun tuvalet eğitimine hazır olduğunu gösteren bazı temel işaretler vardır. Bunlar şöyle sıralanabilir:

• Çocuğunuz eskisi kadar sık idrar yapmıyor ve bir iki saat de olsa baz kuru kalıyorsa fizyolojik olarak tuvalet eğitimine hazır demektir. 
• Tuvaletini yaptığı sırada yüz ifadesinin değişmesi, belirli bir noktaya odaklanması, bir köşeye çekilmesi gibi işaretler de çocuğunuzun tuvalet eğitimine hazır olduğunu gösterebilir. 
• Çocuğunuz her gün düzenli ve belirli zamanlarda tuvaletini yapmaya başladıysa tuvalet eğitimine hazırdır.
• İhtiyaçlarını dile getirebilmesi, tuvalete, ıslak-kuru; temiz-kirli gibi kavramlara aşina olması da çocuğunuzun tuvalete hazır olduğunu gösteren işaretlerdendir. 
• Bez takmak istememesi de çocuğunuzun bilinçaltında tuvalet eğitimine hazır olduğunu gösterir. 

Tuvalet Eğitimine Hazırlık

Çocuğunuzun tuvalet eğitimine hazır olduğunu yukarıda verdiğimiz işaretleri de teyit ederek anladınız diyelim. Sizin de tuvalet eğitimine hazır olmanız tabiki önemli. Bu süreçte sizin yapmanız gerekenler şöyle: 

• Lazımlık kullanımı ile ilgili bilgi edinin.
• Çocuğunuza bez takmamak, lazımlık kullanmak ile ilgili olumlu cümleler kurun.
• Çocuğunuza büyüdüğünü anlatın ve büyümenin güzelliklerinden bahsedin.
• Lazımlık edinin. (veya tuvalet oturağı)
• Lazımlığın nasıl kullanıldığını çocuğunuza gösterin.
• Çocuğunuzla denemeler yapın.
• Çocuğunuzu bedenini dinlemeye teşvik edin.

Tüm bunların yanında çocuğunuzla tuvalete teşvik edici eğlenceli oyunlar oynamak, çocuğunuza altını ıslatan bir bebek almak da çocuğunuzun ve sizin tuvalet eğitimine hazırlanmanıza yardımcı olacaktır. 

Tuvalet Eğitimi 

Tuvalet eğitimi çocuktan çocuğa farklılık gösterse de genel olarak yapılması gereken ve yapılmaması gereken bazı hususlar vardır. Biz de bunları sizler için derledik. 

Tuvalet Eğitiminde Yapılması Gerekenler:

• Çocuğunuzu yakından gözlemleyin. Ayrıca arada sırada ona tuvaleti olup olmadığını; lazımlığa gitmek isteyip istemediğini sorun.
• Çocuğunuzun poposunu zaman zaman çıplak bırakın. Böylece fiziksel sinyalleri daha iyi izleyebilirsiniz. 
• Çocuğunuza rahatlıkla çıkarabileceği çamaşır ve pantolonlar giydirin.
• Çocuğunuzun idrar yapma zamanlarını takip edin. 
• Çocuğunuzu bu süreçte yaptığı doğru davranışlar ile ilgili övün.
• Çocuğunuzun istediği kadar lazımlık üzerinde oturmasına izin verin. 
• Yaşanabilecek idrar kazaları ile ilgili sabırlı olun.
• Çocuğunuza idrar öncesi ve sonrası hijyen kuralları ile ilgili bilgi verin.

Tüm bunların yanında işe yarayan en eski taktiklerden biri de çocuğunuz lazımlık üzerinde otururken musluk ya da su sesi açmaktır.

Tuvalet Eğitiminde Yapılmaması Gerekenler:

• Sabırlı olun. Kısa zamanda çocuğunuzun yapabileceğinden fazlasını beklerseniz  her an başarısız olmuş gibi hissedebilirsiniz.
• Çocuğunuzu azarlamayın ve cezalandırmayın. Unutmayın ki çocuğunuz daha önce deneyimi olmadığı yeni bir şeyi yapmaya çalışıyor. Empati yapmaya çalışın.
• Tuvalete çıkma sıklığının azalması için tükettiği sıvı gıdaları kısıtlamayın.
• Çocuğunuz ısrarla lazımlığı kullanmayı reddederse onu zorlamayın; aksine eğitime bir süre ara verip çocuğunuza zaman tanıyabilirsiniz. 
• Umutsuz olmayın. Unutmayın ki her çocuğun gelişimi farklı ilerler ve buna bağlı olarak da çocuklar farklı zamanlarda tuvalet eğitimine hazır olabilirler. 
• Çocuğunuzun önüne tuvalet eğitimi konusunu eşinizle ya da başka biriyle, özellikle eğitim olumsuz ilerliyorsa, konuşmayın. 

Tuvalet Kazaları 

Tuvalet eğitimi sırasında tuvalet kazaları olması çocuğunuzun yürümeyi öğrenirken tökezlemesi kadar normaldir. Önemli olan burada sizin çocuğunuza gösterdiğiniz tepkidir. 

Tuvalet kazaları yaşandığında; çocuğunuzu azarlamamalı, ona ceza vermemelisiniz. Ayrıca sürekli tuvalet kazasının üstüne konuşmak da çocuğunuzu olumsuz yönde etkileyecektir. 

Bunun yerine çocuğunuza anlayışla yaklaşarak konu üstünde fazla durmamak en doğrusu olacaktır. 

Tuvalet kazalarının bir nedene bağlı olabileceğini de unutmamalısınız. Bu nedenlerden bazıları şöyle olabilir: 

• Stres
• Yorgunluk
• Ebeveyn baskısı
• Sıkışma
• İdrar yolunda enfeksiyon
• Heyecan
• Başka bir aktiviteye olan konsantrasyon

Tüm bu nedenler gösteriyor ki tuvalet kazaları olduğunda çocuğunuza kızmak ona haksızlık etmek olacaktır. Yapmanız gereken çocuğunuza güven vermek, onu anlayışla karşılamak, yorulduğunda dinlenmesini sağlamaktır. 

Büyük Çocukların Tuvalet Eğitimine Direnmesi

İki buçuk yaşını geçen bir çocuk tuvalet eğitimine direndiğinde daha küçük yaştaki çocuklara göre daha fazla zorlanabilir, sabırsızlanabilirsiniz ve hatta sinirlerinize hakim olmakta zorlanmanız da normaldir. 

Ancak bunun yerine aşağıda vereceğimiz tavsiyeleri uygularsanız sürece uyum sağlamak sizin için daha kolay olacaktır.

• Tuvalet eğitimi konusundaki sorumluluğu çocuğunuza verin.
• Çocuğunuza lazımlık ya da normal tuvalet; eğitim külotları ya da bez gibi seçenekler sunun.
• Çocuğunuzu sürekli tuvalet eğitimi konusunda uyarmayı bırakın.
• Lazımlığı çocuğunuz için daha sevecen bir hale getirin. Gerekirse oyuncaklarla süsleyin.
• Tuvalet eğitimi konusunda fazla konuşmayın ve çocuğunuza zaman tanıyın.
• Eğer tüm bunlar işe yaramıyorsa konu hakkında bilgisi olan birinden ya da bir çocuk psikoloğundan yardım alabilirsiniz. 

Tuvalet Eğitiminde Bazı Önemli Noktalar

• Tuvalet eğitimi için ilkbahar veya yaz aylarını tercih etmeniz sürecin verimli ilerlemesi açısından faydanıza olacaktır. Ancak yine de önemli olan çocuğunuzun kendini ne zaman eğitime hazır hissettiği ve bunun işaretlerini ne zaman gösterdiğidir. 
• Tuvalet eğitimi verirken aynı zamanda tuvaletten sonra ellerini yıkamanın, poposunu silmenin de eğitimini vermelisiniz. 
• Lazımlıkla tuvalet eğitimi vermeniz durumunda normal tuvalete geçmek için çocuğunuzun bu konuda gerçekten istekli olması önemlidir. Çocuğunuz yeterince istekli ve hazır olmadan onu normal tuvalete geçmesi için zorlamak sizi bir anda sürecin en başına döndürebilir. 
• Tuvalet eğitimi sırasında geceleri bez kullanmak oldukça normaldir. Çünkü gündüz bir kaç saat kuru kalmak gece saatlerce kuru kalmaktan daha kolaydır. Dolayısıyla çocuğunuzun gündüz tuvalet eğitimiyle gece tuvalet eğitiminin aynı zamanlarda başarıyla tamamlanmasını bekleyemezsiniz.