Carpe Diem Ne Demek?

Her insanın geleceği için kaygılanması normaldir. Zira çoğu zaman insanlar daha rahat bir gelecek için çalışır, para kazanır, birikim yaparlar. Aynı şekilde geçmişte yaşanan olaylar da insanların zihnini meşgul eden bir başka konudur. 

Çocukluk travmaları, mutlu ya da mutsuz anılar çoğu insanın daima aklının bir köşesinde durmaktadır. Bütün bunları bir kenara bırakmak zor olsa da son zamanlarda sık sık karşılaştığımız Carpe Diem, bir başka deyişle ‘anı yaşa’ felsefesi bize şu ana odaklanmamızı, böylece mutluluğu yakalayacağımızı öğütler. 

Ancak Carpe Diem her yerde karşımıza çıksa da bu felsefenin anlamı henüz iyi anlaşılamamıştır. Bu yazımızda sizler için Carpe Diem’in ifade ettiği anlamı daha iyi anlatmaya çalışacağız.

Carpe Diem Nedir? Anlamı ve Tarihi Kökeni

Carpe Diem Türkçeye ‘günü yakala’ olarak çevrilse de Türkçe anlamı daha çok anı yaşamak, anı yakalamak olarak bilinmektedir. Günümüz dünyasında gelecek kaygısı, travmatik olaylardaki artış vb. sebeplerle anı yaşamak yani Carpe Diem felsefesini uygulamak zor olsa da bu denli sık karşımıza çıkmasına karşın bu kadar az insan tarafından doğru şekilde uygulanmasının bir sebebi de Carpe Diem felsefesinin tam olarak anlaşılamamasında yatmaktadır. 

Carpe Diem, çoğu insan tarafından vurdumduymaz olmayı öğütleyen bir felsefe olarak anlaşılsa da aslında geleceği düşünmemeyi değil; sürekli geleceği düşünmek yerine bugün gelecek için yapılması gerekeni yapmayı öğütler. Şu anı verimli geçirmek ve andan keyif alabilmek için anı yakalamak önemlidir. Ancak bu sayede sadece andan keyif almış değil; aynı zamanda geleceğiniz için de bugün verimli bir çalışma gerçekleştirmiş olursunuz. 

Her ne kadar son zamanlarda adını daha sık duymaya başlamış olsak da Carpe Diem’in kökeni milattan yaklaşık olarak 23 yıl öncesine kadar uzanmaktadır. Kökeni Latince’den gelen bu kelimeler ilk olarak Romalı bir şair olan Horatius’un dizelerinde geçmiştir. Horatius eserinde bu kelimeleri hayattan keyif almanın önemini vurgulamak amacıyla kullanmıştır. Daha sonra Byron’un birçok yapıtında da kullanılan bu söz başta Ölü Ozanlar Derneği olmak üzere birçok film ve kitapta da karşımıza çıkmış ve zamanla bir yaşam felsefesi halini almıştır.

Carpe Diem Felsefesinin Temel İlkeleri

Carpe diem felsefesini hayatınıza geçirmeniz açısından bu felsefenin bazı temel ilkelerini anlamanız önemlidir. Dolayısıyla biraz açıklayacak olursak Carpe Diem’in en temel ilkesi anı yaşamaktır. Anı yaşamak günü verimli geçirerek, hayattan keyif alabileceğin aktiviteler yaparak mümkün olur. Dolayısıyla hayattan keyif almak ve bugünü verimli geçirmek de Carpe Diem’in temel ilkeleridir.

Günlük Yaşama Carpe Diem’i Nasıl Uygularız?

Günlük hayatınızda Carpe Diem’i uygulayabilmenize yardımcı olacak bazı ipuçları bulunmaktadır. Bu ipuçlarını sizler için derledik:

• Küçük adımlar atın: Büyük yollar küçük adımlarla katedilir. Dolayısıyla herhangi bir felsefeyi hayat felsefeniz haline getirmek için hayatınızı bir anda bütünüyle o felsefeye göre uyarlayamayacağınız için küçük adımlarla ve kendinize zaman vererek bunu yapmak sizin açınızdan en doğrusu olacaktır.
• Mindfulness egzersizleri yapın: İnsan beyni geçmiş veya geleceği düşünmeyi oldukça sever. Ancak hayat kalitesindeki artış kişinin şimdiki ana odaklanması ile gerçekleşir. Mindfulness egzersizlerinin birçok farklı amacı olmakla beraber amaçlarından en önemlisi şimdiki zamana odaklanabilmeyi sağlamaktır. Birçok farklı tekniği olan Mindfulness egzersizlerinden sizin için uygun olanlarını hayatınıza almak Carpe Diem’i günlük hayatınıza uyarlarken size oldukça yardımcı olacaktır. 
• Mükemmeliyetçi olmaktan vazgeçin: Mükemmeliyetçi olmak sizi istemsizce hep bir adım sonrasını düşünmeye ya da bir adım öncesindeki hatalardan olması gerekenden fazla pişman olmaya sürükler. Dolayısıyla mükemmeliyetçi bir insanın Carpe Diem’i günlük hayatına endeksleyebilmesi oldukça zordur. 
• Değiştiremeyeceğiniz şeyleri düşünmeyin: Değişmesi elimizde olmayan şeylere üzülmek ve sürekli onları düşünmek şimdiki zamana olan odağımızı azaltır ve dahası karşımıza çıkacak olan potansiyel fırsatları kaçırmaya sebep olur. Dolayısıyla değiştiremeyeceğiniz şeylere üzülmek yerine yaşamakta olduğunuz ana ve bu anda karşınıza çıkacak fırsatlara odaklanmak Carpe Diem’i günlük hayatınızda uygulanabilmeniz için en önemli adımlardandır. 

Carpe Diem’i yaşatmak için pratik öneriler ve aktiviteler

Carpe Diem’i yaşatmak bazı aktiviteler ile daha mümkün hale gelebilir. Bunlardan en verimlileri şöyledir:

• Mindfulness egzersizleri yapmak
• Meditasyon yapmak
• Genelde planlı yaşamayı tercih etseniz de kendinize spontane yaşayabileceğiniz günler belirlemek 
• Spor yapın. Böylece bedeninize olan farkındalığınız artacaktır. 
• Dans etmek, yürüyüş yapmak gibi bedensel farkındalığınızı artıracak aktiviteleri artırmaya özen gösterin. 

Carpe Diem’in Faydaları ve Olumlu Etkileri

Carpe Diem’in en çok ifade edilen olumlu etkisi farkındalığı arttırmasıdır. Farkındalık kısaca, dikkatin şimdiki ana toplanabilmesi, odaklanma gücü demektir. Aynı zamanda kişinin kendini, kendi iç dünyasını tanıması da farkındalığının yüksek olduğunun bir göstergesidir. 

Carpe Diem de temelinde şimdiki ana odaklanmayı öğütleyen bir felsefe olduğundan farkındalığın artmasına olan katkısı yadsınamayacaktır. 

Carpe Diem’in bir başka olumlu etkisi de zamanın verimli geçirilmesine yardımcı olmaktır. Carpe Diem vurdumduymazlığı değil, gelecek için bugün çalışmayı öğütler. Dolayısıyla şimdiki zamanın geleceği düşünerek geçirilmesi yerine verimli geçirilmesine katkıda bulunur.

Aynı zamanda Carpe Diem ertelemeyi bırakmanıza ve zihniniz geçmiş ve gelecekten arınacağından fırsatları değerlendirebilmenize yardımcı olur. 

Carpe Diem’e Karşı Yaygın Eleştiriler ve Cevaplar

Carpe Diem hakkında bilinen en büyük yanlış ve aynı zamanda en fazla yapılan eleştiri, bu felsefenin vurdumduymaz ve gamsız olmayı, düşünmeden yaşamayı öğütlediğine dair olan yanlış inanışlardır. Ancak bilinenin aksine Carpe Diem geleceği boşvermeyi değil bugünü geleceği düşünerek geçirmek yerine onun için çalışarak geçirmeyi öğütler. 

Aynı zamanda gerçeklikten uzak beklentilere sebebiyet verdiği de yapılan eleştirilerdendir. Ancak bu eleştiri de yersizdir. Carpe Diem insanlara beklentiden uzak, anın tadını çıkararak ve bugüne odaklanarak yaşamayı öğütler. 

Carpe Diem’i Örneklerle Anlamak: Ünlü Hikayeler ve Sözler

Carpe Diem son zamanlarda dizi, film ve kitaplarda çok sık karşımıza çıkmaktadır. Hal böyle olunca felsefesini anlamak için örneklerden faydalanmak da oldukça yardımcı olacaktır. 

Carpe Diem ile ilgili söylenmiş sözlerden bazıları şöyledir: 

• ‘’Ve aslında hayat dediğin, yaşayabildiğin kadar güzeldir.’’ Can YÜCEL
• ‘’Geleceği düşünüp eziyet çekeriz, geçmişi düşünüp geride dururuz. İşte bu yüzden şimdiki zaman elimizden kaçar, gider.’’ Gustave FLAUBERT
• ‘’Dünü ya da bugünü değil anı yaşamalısınız. Çünkü şimdi olacaksa birşey yarına kalmaz. Yarına kalacaksa eğer, bugün olmaz.’’ William SHAKESPEARE
• ‘’Hayattan keyif almak için beklemeye gerek yok, bulunduğunuz her anın tadını çıkarmak yeterlidir.’’ GOETHE 
• ‘’Anı yaşa, yarın da gelip geçecek, dün olacak’’ HORATİUS 

Aynı zamanda Carpe Diem’i daha iyi anlamamıza yarayacak hikayeler de bulunmaktadır. Bunlardan birini de bizden dinlemenizi tavsiye ederiz:

‘’19 yaşındaki Hazal, bir gün kansere yakalandığını öğrenir ve doktorunun ailesine yaklaşık 6 ay ömrü kaldığını söylediğini duyar. Bunun üzerine ailesi Hazal’ın isteklerini yerine getirmeye ve tabiri caizse onun son günlerini iyi geçirmesine çabalar. Hazal ilk duyduğunda üzülmüş olsa da kalan günlerini güzel geçirmeye ve şu anın tadını çıkararak mutlu bir 6 ay sürmeye karar verir. Böylece Hazal ve ailesi birçok güzel aktivite yapmaya, birlikte uzun sohbetler ederek yemek sofralarında vakit geçirmeye başlar. Aynı zamanda dilekleri de arkadaşları ve ailesi tarafından yerine getirilmeye başlayan Hazal 3 ay sonra doktora gittiğinde doktoru oldukça şaşırır ve Hazal’a hastalığında müthiş bir iyileşme olduğunu, tedavinin mümkün hale geldiğini söyler. ‘’ 

Bu hikayede ömrünün son altı ayında olduğunu öğrenen Hazal, günlerini ağlayarak geçirebilirdi ve böyle olması halinde dahi kimsenin Hazal’a kızmaya hakkı olmazdı. Ancak Hazal ilerisini düşünerek vaktini üzülmeye ayırmak yerine günlerini mutlu olmak adına verimli geçirdi ve bu iyi moralinin iyileşme sürecine olan etkisi beklediğinden de fazla oldu.

Carpe Diem Felsefesinin Modern Dünyadaki Yeri ve Önemi

Modern dünyanın hızında Carpe Diem’in önemi artmakla beraber uygulaması da zorlaşmıştır. Zira gelecek kaygısı ve rekabetin artışı gibi sorunlar insanları sürekli gelecek üzerine düşünmeye sürüklemektedir. 

Hal böyle olunca Carpe Diem’i hayatına dahil etmeyi başararak anın tadını çıkaran, geleceği düşünmek yerine bugünden onun için çalışan kişiler ön plana rahatlıkla çıkabilecektir. Bu nedenle modern dünyada Carpe Diem en önemli yaşam felsefelerinden biri halini almıştır. 

Carpe Diem ve YOLO Arasındaki Farklar 

YOLO, risk alarak anı yaşamayı hedefleyen ve daha önce başkalarının yaşadıklarını deneyimleyerek hayatını devam ettirmeyi öne süren bir yaşam felsefesidir. You only new once! sloganının bir kısaltması olan YOLO’nun kökeni Carpe Diem’e göre daha kısadır. 

YOLO yaşamak için çalışmayı öğütleyen bir felsefedir. Carpe Diem ise anı yaşamayı ancak, gelecek için bugün verimli çalıştığınız bir hayatı öğütler. 

Dolayısıyla YOLO, Carpe Diem’e nazaran daha bugündür, yarın ölecekmiş gibi hareket etmeyi ifade eder. Carpe Diem ise geleceği bir kenara atmaz yalnızca gelecek için endişelenip, zamanı onu düşünerek harcamayı gereksiz bulur. 

Carpe Diem ve Anksiyete ile Başa Çıkmak

İkili arasındaki ilişkinin açıklanması açısından kısaca tanımlayacak olursak anksiyete (kaygı bozukluğu) belirsiz bir durum hakkında olması gerekenden fazla endişelenmeyi ifade eder. Beraberinde korkuyu, paniği ve vücut sağlığının da bozulmasını getirebilen anksiyete bozukluğu oldukça zararlı olabilen ve kişinin hayat kalitesini en aza indiren psikolojik rahatsızlıklardandır. 

Carpe Diem ise gereksiz kaygılardan ve zihni olumsuz etkileyen düşüncelerden arınarak anın farkındalığını kazanmayı amaçlar. Dolayısıyla ikisi arasında oldukça ters bir ilişki vardır. 

Carpe Diem üzerine çalışmalar yaparak farkındalık kazandırmak kişinin Anksiyete ile mücadele etmesine çok yardımcı olacaktır. Aynı şekilde Carpe Diem’i hayat felsefesi yapmış ve doğru şekilde hayatına uygulayabilmiş birinin de anksiyete bozukluğuna yakalanma riski azalacaktır. Bunun için yukarıda da sözünü ettiğimiz aktivetelerden faydalanabilir; özellikle Mindfulness egzersizlerine özen gösterebilirsiniz. 

Carpe Diem Felsefesi ve Minimalizm 

Minimalizm kısaca aşırı üretimden kaçmayı, gereksiz olanı bırakıp önemli olana odaklanmayı, sade ve basit düzeyde yaşam sürmeyi savunan bir yaşam felsefesidir. Minimalizm günümüz dünyasının hızlanan ve lüks odaklı ilerleyen dinamiklerine bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. 

Minimalist yaşam tarzını benimseyen kişiler ana odaklanarak ve yalnızca yakın zamanda olan ihtiyaçlarını göz önünde tutarak hareket ederler. Bu yönüyle Carpe Diem’e göz kırpan minimalizm ana odaklanmayı ve bugüne odaklanmayı aslında daha çok nesneler üzerinden öğütler. O nedenle minimalizmi günlük hayatına katabilen kişilerin Carpe Diem’i de daha kolaylıkla günlük hayatında benimseyeceği söylenebilir. 

Carpe Diem’i Dijital Dünyada Uygulamak

Dijital dünya ve dolayısıyla sosyal mecraların insanları tüketim çılgınlığına sürüklediği, hayatı oldukça hızlandırdığı ve lüks yaşama odaklı dinamikler inşa ettiği yadsınamaz bir gerçek. Hal böyle olunca dijital dünyada Carpe Diem’i uygulamak da git gide zorlaşıyor. 

Ancak elbette sosyal medyanın bu baskısından bir ölçüde sıyrılarak dijital dünyada Carpe Diem’i günlük hayata endekslemek de mümkün. Bunun için sosyal medyada insanların paylaşımlarını özümsememek, bir nevi paylaşım yarışı içine girmemek gerekir. 

Unutmayın ki bu sizi tüketim çılgınlığına ve olmadığınız biri gibi davranmaya sürükler. Bu da Carpe Diem’in felsefesine aykırıdır. 

Bunun yanında dijital dünyanın avantajlarından faydalanarak onu lehinize çevirmek sizin elinizde. Örneğin meditasyon yapmak için veya evde spor yapabilmek için internetten kolaylıkla yardım alabilirsiniz ki bunlar da dijital dünyada Carpe Diem’i uygulamakta size yardımcı olacak uygulamalardır. 

Carpe Diem ve Farkındalık Egzersizleri

Carpe Diem’in en büyük getirilerinden biri farkındalığı arttırmasıdır. Dolayısıyla farkındalık egzersizleri ile arasında yakın bir ilişki bulunmaktadır. Zira farkındalık egzersizleri Carpe Diem’i hayat felsefeniz yapmaya çalışırken size oldukça yardımcı olacaktır.

Başlangıçta uygulayabileceğiniz bazı farkındalık egzersizleri şöyledir:

• STOP egzersizi: Hayatın akışında 10 saniye de olsa kendinize vakit ayırarak durup derin nefes almaktır.
• Yürüyüş meditasyonu: Ayaklarınız ve bacaklarınızı, nefes alışverişinizi fark etmeye çalışarak yürüyüş yapmayı ifade eder.
• Oturarak meditasyon: En çok bilinen meditasyon yöntemidir. Rahat bir yerde oturarak bedeninizin ve nefesinizin farkına varmanızı amaçlar.

Carpe Diem Yolculuğunda Kendine Güvenmek

Carpe Diem bir hayat felsefesidir. Dolayısıyla tüm hayatınıza entegre ederken zaman zaman tökezlemeniz, kendinizi olmayacak bir şeyi düşünürken bulmanız normaldir. Böyle zamanlarda kendinize olan güveninizi kaybetmemek oldukça önemlidir. 

Hayatınızın genelinde Carpe Diem’i uygulayabiliyor olmak dahi kendinize güvenmeniz için büyük bir sebeptir. Zira modern dünyada Carpe Diem’i uygulamanın ne denli zor olduğunu unutmamalısınız. 

Ufak tefek farklılıklar elbette olacaktır. Örneğin bir an da olsa geleceği dert ederseniz siz bir Carpe Diem felsefesicisi değilsiniz demek haksızlık olacaktır. Dolayısıyla kendinize güvenmeniz ve vazgeçmeden, emin adımlarla ilermeniz oldukça önemlidir. 

Carpe Diem’i Sevdiklerimizle Paylaşmak

Siz anı yaşamaya çalışırken etrafınızda sürekli gelecek kaygısından bahseden ya da geçmişi dert eden insanların olması işinizi oldukça zorlaştıracaktır. Dolayısıyla Carpe Diem’i sevdiklerinizle paylaşarak onları da Carpe Diem’i uygulamaya davet etmek sizin de uygulamanızın kolaylaşması açısından oldukça faydalı olacağı gibi sevdiklerinizle aynı yaşam felsefesini benimsemeniz ilişkilerinizi de en iyi hallerinden birine getirecektir. 

Carpe Diem Felsefesini Sürdürülebilir Kılmak

Carpe Diem kökeni oldukça eskiye dayanan, önemli bir yaşam felsefesidir. Dolayısıyla bir anda hayatınıza geçirmek ve köklü değişimler yapmak hem kolay olmayacaktır hem de sürdürülebilirlik açısından verimli değildir. Carpe Diem’i sürdürülebilir bir şekilde hayatınızda uygulayabilmek için kendinize yeterli zamanı vermeniz oldukça önemlidir. 

Minfulness egzersizleri, spor, dans, yoga, meditasyon gibi yukarıda da sözünü ettiğimiz ipuçları ve aktivitelerden yararlanmak Carpe Diem felsefesini hayatınızda sürekli kılmanıza yardımcı olacaktır. Bunları yaparken kendinize fazla yüklenmemeniz, kendinize karşı anlayışlı davranmanız ve kendinize güvenmeniz oldukça önemlidir. 

Aynı zamanda vakit geçirdiğiniz, yakın çevrenizde bulunan insanları da Carpe Diem için motive etmek sizin de hem motivasyonunuzu hem de sürdürülebilirliği artıracaktır. 

Carpe Diem’i hayatınızda sürekli hale getirmek için profesyonel destek de alabilirsiniz. Zira hem konuşma terapisi hem de zihindeki olumsuz düşüncelerden arınmanızı sağlayacak olan Bilişsel Davranışçı Terapi Carpe Diem’i hayatınıza entegre etmeye ve devamlı hale getirmeye oldukça yardımcı olacaktır.