Panik Atak Nedir? Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Beklenmedik bir durumda ortaya çıkan panik atak, kişide yoğun kaygı ve panik hali yaratan ruhsal bir bozukluktur. Ayrıca hayat kalitesini önemli ölçüde olumsuz etkileyen ve uzman psikolog desteği sürece devam eden bir psikolojik/psikiyatrik hastalıktır. Çoğu insan hayatının belli dönemlerinde endişe ve panik hissi yaşayabilir. Zira bu his, stresli ya da gergin durumlara karşı verilen doğal bir tepkidir.

Panik atak bozukluğundan muzdarip bireylerde stres, endişe, anksiyete ve panik gibi duygular düzenli olarak kendini gösterir. Üstelik bazen bunların belirgin bir sebebi dahi olmaz. Diğer yandan panik bozukluğu da panik atak ile ilişkili bir diğer ruhsal rahatsızlıktır. Aniden ortaya çıkan panik atakları, bu atakların beraberinde getirdiği kaygı ve panik atak esnasında kendini gösteren semptomlardan ötürü bireyler ciddi sıkıntılar yaşayabilir. Zira bu kişiler, hayatın doğal akışına uyum sağlamakta güçlük çekerler.

Panik Atak Esnasında Ne Olur?

Alarm merkezinin savunma tedbirleri ve adrenalin artışı ile nefes alış veriş düzensizleşir. Nefesin hızlı alınıp verilmesi ya da nefesin uzun süre tutulmuş olması, nefes alış veriş düzenini olumsuz etkiler. Bu durumda kandaki karbondioksit ve oksijen dengesi bozulur. Düzensiz alınan nefes sonucu, vücuda ihtiyaç fazlası olarak alınan oksijen, geçici olarak vücudun dengesini bozmaktadır. Vücutta yaşanan bu dengesizlik kendini kalp çarpıntısı, karıncalanma, göğüste hissedilen ağrı gibi etkiler ile gösterir. Belirtilen bu durumların, kötü bir olayı, bir felaketi (Örneğin ''kalp krizi geçiriyorum'', ''şimdi bayılacağım'', ''kontrolümü kaybediyorum'' gibi akla ilk gelen düşünceler) getireceğini düşünen kişi; korkar ve buna bağlı olarak nefesinde düzensizleşme yaşar. Bu durum kaçınılmaz olarak atağın gerçekleşmesini sağlar.

Ortada belirli bir sebep yokken (tetikleyici bir etken) atak yaşayan kişi, durumu anlamlandıramayarak dikkatini bedenine yöneltir. Nefesin hızlı ve kesik kesik alımı, durumun doğal bir sonucu olduğundan, kişi nefes düzensizliği fark etmeyerek panik atağı tetiklemiş olur. Atak anında, kişi yaşadığı bu durumdan korkar ve kaçmaya çalışır. Yaşadığı bu korkunç anda yardım aramayı (örneğin bir hastaneye gitmeyi) dener. Atak yaşayan kişi, yaşanan bu olayın tekrar etmesinden korkar. Kişi, kendini bu anlara sürükleyecek durumlardan uzak durmaya başlayabilir; yardım alamayacağını düşündüğü yerlere gitmemeye başlayabilir. Panik ataklarıyla başa çıkabilmek ya da belirtilerinden kaçabilmek için davranış değişiklikleri yaşar. Kendince, hayat kalitelerini düşüren birtakım önlemler alır.

Panik Atak Neden Olur?

Panik atak nedenleri, ne yazık ki henüz kesin olarak belirlenememiştir. Lakin bu durumun ortaya çıkmasında önemli rol oynayan bazı durumlar vardır. Bilhassa beyindeki nörotransmiter dengesizliği, yas gibi travmatik ve aşırı stresli bir süreç ya da benzeri faktörlerle panik atağın bağlantılı olduğu düşünülmektedir.

Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Panik atak belirtileri, düzensiz alınan nefes alış verişi ile birlikte, vücuda ihtiyaç fazlası olarak alınan oksijen sonucu aşağıdaki belirtileri de beraberinde getirir;

• Çarpıntı, kalp atışında hızlanma
• Terleme ve ateş,
• Terlemenin aksine üşüme ve ürperme hissi,
• Titreme,
• Nefes almakta zorlanma
• Göğüs kafesinde sıkışma hissi,
• Karında yaşanan ağrı,
• Bulantı hissi,
• Baş dönmesi,
• Kontrolü kaybetme korkusu,
• Ölüm korkusu,
• Vücutta ya da vücudun belirli yerlerinde karıncalanma hissi.

Yukarıda belirtilen durumlara ek olarak;

• Atakların tekrar etmesine yönelik sürekli endişe,
• Atak sonrası yaşayabileceği şeylerden korkmak (ölüm, kalp krizi geçirme gibi),
• Ataklardan korunmak için davranışlarını ve gittiği yerleri değiştirme gibi durumlar da panik atak belirtisidir.

Panik Atak Nasıl Geçer?

Panik Atak Anında Uygulanabilecek Teknikler

Panik atak anında yapabileceğiniz bazı şeyler vardır. Bunları şu başlıklar altında inceleyebiliriz:

Nefes Egzersizleri

Panik atak nefes teknikleri son derece önemlidir. Karnınızı bir balon gibi düşünün. Sanki bir balonu şişiriyormuşçasına yavaşça nefes alın. Yaklaşık 4 saniye nefesinizi tutun, ardından vücudunuzu inen bir balon gibi düşünerek yaklaşık 8 saniye nefes verin. Bu döngüyü en az 3 kez tekrarlamalısınız.

Şayet bunu yapma imkânınız bulunmuyorsa;

• Minik minik üç kesik nefes alıp nefesi boşaltın,
• Bir kese kâğıdı veya minik bir poşeti, ağzınızın ve burnunuzun içinde olacağı şekilde yerleştirerek nefes alın,
• Derin nefes almayın.

Vücut Duruşu

• Bedeninizi sıkmayın (Ellerinizi kasmayın veya kilitlemeyin, gözlerinizi kapatmamaya çalışın).
• Vücudunuzu rahat bir konuma getirin. Mümkün olduğu kadar göğüs kafesinizin açık olduğu bir pozisyonda durmaya çalışın.
• Nabız ölçmeyin. Zira hızlı bir şekilde nefes alırken nabzın yükselmesi sağlıklı ve normal bir durumdur.
• Kendinizi rahatlatacak bir şeylerle oyalanmayın. Durumla baş etme sebebinin kaçmak/oyalanmak değil kendisi olduğunu fark etmelisiniz.

Panik atak anında neler yapılması gerektiğini artık biliyorsunuz. Eğer benzer durumlar içeren anksiyete ataklarına dair de bilgi sahibi olmak isterseniz ‘’Anksiyete Atağını Başladığı Anda Bitirmenin 10 Yolu’’ yazımızı okuyabilirsiniz.

Panik atak çoğu zaman, sadece psikoterapiyle tamamen kontrol altında tutulabilen bir hastalıktır. Ancak kişinin bunu kendi kendine yapması; anlaşılması ve baş edilmesi gereken düşünceler ve diğer durumlardan dolayı zor olabilir. Bu aşamada, bir psikoterapi uzmanına başvurmanız son derece faydalı olacaktır.

Panik Atak Anında Ne Yapılmalıdır?

Bunun için dikkate alınması gereken bazı hususlar vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Atak ile savaşmayın.
• Olduğunuz yerde kalın.
• Odak noktanız pozitif, huzur dolu ve dinlendirici yerler olsun.
• Kendinize bu atağın geçeceğini hatırlatın.

Bu tavsiyelerin dikkate alınması önemlidir. Bu konuda aklında ‘’panik atak krizi anında ne yapmalıyız?’’ tarzı soru işareti oluşan kişiler, panik atak yaşayanların anlattıkları üzerine yazılan ‘’Panik Atak ile Nasıl Savaşabiliriz?‘’ başlıklı yazımızı okuyabilirler.

Panik Atak Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Panik atak tanısı, sadece uzman bir psikolog kontrolü sonucu konulabilir. İlk olarak bireyin tıbbi geçmişi alınır. Ve gerekli fiziki muayeneler de bu aşamada yapılır. Kesin teşhis için panik atak testi ne yazık ki mevcut değildir. Ancak hekimler, hasta şikâyetlerinin altta yatan bir hastalık sebebinden mi yoksa panik ataktan mı kaynaklandığını anlayabilmek adına bazı testler isteyebilir.

Bilhassa atakların sıklığı, baş dönmesi, uyuşma, nefes darlığı ya da terleme gibi durumlara maruz kalıp kalmadığınız tanı sürecinde çok önemlidir. Diğer yandan teşhisin kesinliğe kavuşması adına, doktorunuz EKG de isteyebilir. Böylelikle çarpıntıların farklı bir kalp hastalığından kaynaklanıp kaynaklanmadığı anlaşılır. Daha sonrasında ise tiroit hormonları düzeyini ölçmek ve hormonal dengesizliğin var olup olmadığını anlayabilmek için bazı kan testleri de istenebilir.

Panik Atak Tedavisi Nasıl Yapılır?

Şayet panik bozukluğu yahut panik belirtileri yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmanızda fayda vardır. Bu süreçte atakların hangi sıklıkta kendini gösterdiği ortaya çıkacaktır. Tekrarlayan panik ataklarda ise panik bozukluğu tanısı konulabilmektedir. Başta bilişsel davranışçı terapi olmak üzere; psikoterapi ve ilaç tedavisi panik atağı tamamen tedavi edebilmektedir. Alanında çalışan bir uzmanın seçimi, psikoterapinin verimliliği açısından yararlı olacaktır.

Bilişsel davranışçı terapiyle panik atak desteğinde; nefes ve bedensel tepkilerle kaygıya sebep olan düşünceler arasındaki ilişki ve kısır döngü kişiye fark ettirilir. Aynı zamanda bu durumla nasıl başa çıkacağı öğretilir. Panik atağın üstesinden geleceğiniz bu süreç hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak için, ‘’Panik Atağı Nasıl Yendim?’’ başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Panik Atak İlaçları

Tedavi sürecinde hekim tarafından reçeteli ilaçlara da başvurulabilir. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri ve antidepresanlar gibi ilaçlar bu dönemde hastaya verilebilmektedir. Antidepresanlar 2-4 hafta arası bir zamanda etkilerini göstermeye başlar. Sekizinci haftadan itibaren ise tam etkisini gösterir.

Görüldüğü gibi panik bozukluğunda uzman desteği için çeşitli yöntemler vardır. Zira panik bozukluğu, tam iyileşme sağlanabilen bir durumdur. Bir uzmandan yardım alınmadığı takdirde, panik bozukluğu yükselebilir. Hatta baş etmesi güç bir hale gelebilir. Bununla beraber, agorafobi gibi zihinsel sağlık durumlarının ortaya çıkma riskini artırabilir. Bu nedenle, vakit kaybetmeden bir uzmandan destek alınmalıdır.

Alanında uzman kadrosuyla Psikolog Ofisi, bütün psikolojik rahatsızlıklarda olduğu gibi, panik atağın üstesinden gelebilmeniz için de yanınızdadır. Psikolojik destek süreçlerini en modern yaklaşımla ele alan Psikolog Ofisi, en hızlı ve en doğru çözümleri sunar. Bu sayede, nerede olursanız olun, sadece 1 dakika içerisinde dilediğiniz psikologdan online terapi alabilirsiniz. Siz de Türkiye'nin ilk ve en büyük online terapi platformu Psikolog Ofisi ile rahatsızlıkların üstesinden gelebilir, sağlıklı ve mutlu olduğunuz günlere tekrardan kavuşabilirsiniz.

Panik Atak Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Panik Atak Krizi Nasıl Olur?

Panik atak krizi beklenmedik bir anda ortaya çıkar. Bu kriz, yoğun bir sıkıntı ve korku nöbeti olarak özetlenebilir. Birden başlar ve giderek şiddetli hale gelir. 10 dakika içinde şiddet bakımından en yoğun seviyeye ulaşır. Ve genellikle 10-30 dakika devam edip kendiliğinden biter.

Panik Atağı Ne Tetikler?

Genellikle sigara ve panik atak birbiriyle bağdaştırılır. Ancak sigaranın yanında birçok tetikleyici faktör vardır. Uyuşturucu kullanımı, kafein ve alkol bunlar arasında sayılabilir. Ayrıca sakinleştirici etkisi olan bir ilacı birden kesmek de panik atağı tetikleyebilir.

Panik Atak Başlangıcı Nasıl Olur?

Çoğunlukla ilk belirtiler; göğüste sıkışma, çarpıntı, göğüs ağrısı, nefes alamama ve terlemedir. Hatta titreme, üşüme, baş dönmesi veya karın ağrısı da başlangıç aşamasında kendini gösterebilir.

Panik Atak Nöbetleri Günde Kaç Kez Olur?

Söz konusu nöbetler her gün de olabilir, haftada bir de. Hatta üst üste belli bir süre olduktan sonra uzun bir süre olmayabilir. Dolayısıyla bu konuda net bir şey söylemek doğru değildir.

Panik Atak İlerlerse Ne Olur?

Uzman desteği ihmal edilen panik nöbetleri depresyon, hastalık hastası olma, yalnız kalamama ve alkolizm gibi sorunlara zemin hazırlayabilir. Kişinin çevresiyle olan ilişkisi zarar görebilir. Kısacası, kişinin hayat kalitesini ciddi seviyede düşüren birçok durum meydana gelebilir. Dolayısıyla bu rahatsızlığın ilerlemesine izin verilmemelidir.

Panik Atak Sonrası Neler Yaşanır?

Fiziksel yansımalara neden olabilir. Bunlar arasında midenin çalışma hızında yavaşlama, hava açlığı, bağırsakların çalışmasında hızlanma ve kaslarda gerilme görülebilir. Ayrıca panik atak sonrası tansiyonda hızlı yükselme ve düşmeler, ağız kuruluğu, taşikardi, idrar yapma isteği, baş dönmesi, yanma ve karıncalanma da yine yaşanabilecek durumlar arasındadır.

Panik Atak En Çok Kimlerde Görülür?

Bugüne kadar yapılan araştırmalar, bu rahatsızlığın en çok mükemmeliyetçi ve kuralcı insanlarda görüldüğünü ortaya koymuştur.

Panik Atak Kaç Yaşında Olur?

Toplumun yaklaşık olarak %3’lük diliminde görülen panik bozukluk, genel olarak 20 ila 35 yaş arasında başlamaktadır.

Gece Panik Atak Nasıl Geçer?

Nokturnal panik bozukluk denen bu durum, gece panik atak belirtileri konusunda bir numaralı sebeptir. Bu durumun çözümü için genellikle antidepresanlar ve kaygı giderici ilaçlar tavsiye edilir. Ayrıca psikoterapi desteğiyle de tedaviden verim almak mümkündür. Son olarak, uygun nefes alma teknikleri ve gevşeme egzersizleri de bu süreçte yardım eden diğer faktörlerdir.

Panik Atak Tehlikeli midir?

Korku nöbeti olarak tanımlanan bu rahatsızlık, ciddi sıkıntılara zemin hazırlayabilir. Bu sebeple, vakit kaybetmeden tedavi edilmesi gerekir.

Panik Atak İlaçları Ne Zaman Etki Eder?

Antidepresanlar bu tedavi sürecinde kullanılan temel ilaçlardır. Bu ilaçların etkisi 15. günden sonra görülür. Tam tesir etmesi için ise 2 ay kadar kullanmak gerekmektedir.