Stres Nedir, Neden Olur?
Stres Nedir?
Stres insanın savunma mekanizmasıdır. İnsan başa çıkamayacağını düşündüğü bir tehditle yüz yüze gelince beyni bazı sinyaller gönderir. Vücudunuz alarm durumuna geçer. Kaç, savaş, don cevaplarına sebep olur. Kişinin nefes alış verişi hızlanır, vücut ısısı yükselir, kalbi daha hızlı çarpmaya başlar. Bu aslında vücudumuzun bizi tehlikeye hazır etme biçimidir. Evrimsel olarak, bu değişen vücut durumları, tehlike ile başa çıkmaya çalışmamızı kolaylaştırmak için değişir.
Sanılanın aksine stres düşmanımız değildir. Yalnızca, her şeyin olduğu gibi stresin de fazlası zarardır. Araştırmalara göre stresin az bir derecesi bizim motive olmamız için gereklidir. Karşımıza çıkan şeyi tehdit olarak görmezsek, onu aşmak için bir çaba da göstermeyiz. Dolayısıyla stresin belirli bir miktarı aslında yararlıdır ve başarıya ulaşmamızı kolaylaştırır. Lakin fazlası düşüncelerimize ve davranışlarımıza zarar verir. Uzun vaadede vücuda da zarar verir. Kronik stres kardiyovasküler hastalıklara sebep olur. Tamamen stressiz bir insan da herhangi bir şeyi başarmak için gerekli motivasyona sahip olamayacaktır. Bu durum da kişinin yerinde saymasına sebep olur. Bu yüzden stresimize orta yolu bulmayı öğretmeliyiz. Stresiniz size fazla geliyorsa buraya tıklayarak bir psikologla görüşebilirsiniz.
Sarılma sonucunda ortaya çıkan oxytocin hormonunun aslında bir stres hormonu olduğunu söylesem ne düşünürdünüz? Aslında stres sizi sosyalleştirir. Adrenalin ile beraber de açığa çıkan oxytocin hormonu sizi daha yakın sosyal ilişkiler kurmaya, ilişkilerinizi güçlendirmeye, sevgiye motive eder. Fiziksel kontak kurma ve empati kurma gereksinimlerinizi açığa çıkarır. Kısacası daha duygusal ve önemseyen biri olmanıza sebep olur. Stres hormonlarından biri olduğuna inanmak zor, ama adrenalin ile birlikte salgılanır. Bu sevgi dolu hormon, sizi tehlike anında destek bulmaya ikna etmeye çalışır. Çevrenizde birinin kötü bir durumda olduğunu ve ona yardım etmeniz gerektiğini söyleyen hormon da budur. Aslında tam olarak söylemez, ama beyindeki etkisi sizde bu sonuçlara yol açar. Hayatınız kötü gittiğinde, sizi önemseyen insanlar tarafından çevrelenmek istemeniz tesadüf değildir. Bunu açığa çıkan stres sonucunda düşünürsünüz. Sosyal etkileşim ve destek de oxytocin hormonunuzun artmasına sebep olur, dolayısıyla vücudunuz stresle ortaya çıkan negatif etkilerden korunmuş olur.
Stresle Nasıl Başa Çıkılır?
Stresle başa çıkmanın en önemli yollarından biri fiziksel ve sosyal etkileşimi arttırmaktır. Bu nasıl olur derseniz, arkadaş edinerek, yeni sosyal ortamlara girerek, size iyi gelen ve mutlu eden faaliyetleri yaparak olur.
Amerika’da yapılan bir araştırmada 30.000 insanın 8 yıl boyunca rapor ettikleri stres durumlarına bakılmış. Onlara, stresin kendilerine zarar verip vermediğine inandıkları sorulmuş. Sonra da bu 8 yılın sonunda kimlerin öldüğüne bakılmış. Çıkan sonuç şok edici; yoğun stres rapor eden insanlar, %43 daha fazla sağlık sorunları çekiyor ve ölmeye çok daha meyilli. Ama komik olan şu ki, bu oran sadece araştırmaya katılan insanlardan, stresin sağlığa zararlı olduğuna inananları için geçerli. Yani stresin size zarar vermeyeceğini düşünüyorsanız, hala bir şansınız var. Araştırmada, yoğun stres rapor eden fakat sağlıklarına zarar vermeyeceğini düşünen insanlar, ölüm riskini en az taşıyanlar.
Kısacası, stresin size zarar vermemesini istiyorsanız buna stres hakkındaki yargılarınızı değiştirerek başlayabilirsiniz. Stres hakkındaki düşüncelerinizi değiştirirseniz, stresin vücudunuzdaki etkilerini de otomatik olarak değiştirirsiniz. Bir süre sonra stres beyninizi daha az etkilemeye başlar, dolayısıyla da vücudunuzu.
Stresin fazlası çeşitli anksiyete bozukluklarına sebep olabilir. Bu durum ortaya çıkarsa baş edilmesi daha zor olur. Dahası, ileri vakalarında ağır depresyonlara da sebep olabilir. Eğer stresinizi kontrol altına alamadığınızı düşünüyorsanız çeşitli terapi ve nefes teknikleriyle bir uzmanımızdan yardım alabilirsiniz. Yeni başa çıkma yöntemlerine ihtiyacınız varsa bir psikoloğun görüşüne ihtiyacınız olabilir. Bunun için buraya tıklayarak randevu alabilirsiniz.
