Hemen hemen hepimiz yeni yerler görmeyi, keşfetmeyi, farklı coğrafyalardaki farklı insanlarla tanışmayı severiz. Gittiğimiz yerlerde bol bol fotoğraf çekip ailemizle, sevdiklerimizle paylaşmayı da ayrı bir severiz. Havayollarının gelişmesi ve seyahatlerin kolaylaşmasıyla hem tatiller için hem de iş amaçlı seyahatlerde yolda geçen zamanı ve yorgunluğu en aza indirmek artık mümkün. Uçak yolculuğunu tercih etmek bu sebeplerden ötürü günümüzde en mantıklı seçenek gibi görünüyor. En azından bir kısmımız için...
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) paylaştığı verilere göre dünya genelinde yalnızca 2013 yılında kara yollarında gerçekleşen trafik kazaları sebebiyle 1.25 milyon insan hayatını kaybetmiştir. Bunun yanında uzmanlara göre hava yolu yolculuklarındaki kaza oranı 11 milyonda 1’dir. Yani kara yolculuklarının uçak yolculuklarından 100 kat daha ölümcül olduğu görülüyor. Fakat yine de toplumda %2-10 oranında uçak fobisi görülmekte. Özellikle iş gereği sık sık seyahat etmek zorunda olan kişiler için uçak fobisi ciddi bir problem haline gelebiliyor.
Peki hayat kalitemizi etkileyen, iş seyahatlerimizi kabusa çeviren ve uzaktaki sevdiklerimize kavuşmamızı engelleyen uçak (uçuş) fobisini nasıl yenebiliriz?
1. Neyin tetiklediğini bulmaya çalışın.
Uçak yolculuğuyla ilgili sizi en çok neyin korkuttuğunu, anksiyetenizi neyin tetiklediğini anlamaya çalışın. Amacınız korkunuza neden olan tetikleyicileri bulmak ve böylece anksiyete seviyeniz yükselmeden, sakin bir duygu durumundayken korkunuzu yönetebilmek olsun. Korkunuzun kaynağını bulmak onu yenebilmek için atacağınız en önemli adımdır.
2. Uçağa binmeden önce olabileceklerle ilgili gerçekçi bir araştırma yapın.
Anskiyetenin en büyük tetikleyicilerinden biri başımıza gelmesi mümkün olan ya da olmayan seçeneklerle ilgili öncesinde kurduğumuz felaket senaryolarıdır. Ancak uçuş süreçleriyle ilgili yaşanabilecek tüm detayları öğrenirseniz düşünceleriniz ve kaygılarınız da gerçeklerle sınırlı kalacaktır. Gerçekleri tüm açıklığıyla öğrenmeniz anksiyetenizi tamamen ortadan kaldırmasa bile korkularınızı gerçekçi bir şekilde yönetebilmenizi sağlayacaktır.
3. Korktuğunuzda hostes ve diğer uçuş görevlilerini gözlemleyin.
Uçak sallandığında ya da korkmanızı sağlayacak bir şey olduğunda hemen uçuş görevlilerini gözlemleyin. Onların sakin olduğunu gördüğünüzde korkacak bir şey olmadığını anlayacak ve rahatlayacaksınız. Görevlilerin aldığı eğitimden dolayı korksalar bile bunu yolculara hissettirmeyeceklerini sanmayın. İlkel (kertenkele) beyin, ölüm ve kalım arasındaki durumlarda hemen devreye girer ve devreye girdiğini vücut dilimize de yansıtır. Bu yüzden uçuş görevlilerinin aldıkları eğitim ne denli iyi olursa olsun korktuklarını kolayca anlayabilirsiniz.
4. Korku ve tehlike arasındaki ayrımı iyi yapın.
Korku ve anksiyetenin etkilerini birbirinden ayırmak genellikle kolay değildir çünkü vücudumuz her iki durumda da benzer reaksiyonlar gösterir. Yaşadığınız uçuş korkusunun gerçek bir korku olmadığını, anksiyete nedeniyle böyle hissettiğinizi ve gerçek bir tehlike altıda olmadığınızı kendinize hatırlatın. Şiddetli bir kaygı içinde olsanız da aslında güvendesiniz!
5. Anskiyetenin sizi kandırdığını fark edin!
Tıpkı
Anksiyete'nin inanmanızı istediği 10 yalan yazımızda da bahsettiğimiz gibi anksiyete size yalan söylüyor! Tamamen güvenli bir durumda olsanız da tehlikede olduğunuza dair sizi kandırmaya çalışıyor! Zor olduğunu biliyoruz ancak anskiyetenin neden olduğu düşünceler nedeniyle içinde bulunduğunuz bu durumdan sürekli kaçınmanız gerektiğini söyleyen, sizi gerçek dışı korkular nedeniyle hak ettiğinizden aza mahkum etmeye çalışan iç sesinizi bu tür durumlarda dinlemeyin!
6. Uçuş esansında yaşanan türbülansların üstesinden bilginizle gelebilirsiniz.
Uçak fobisi (korkusu) olan kişilerin en büyük kabuslarından biri de uçuş esnasında yaşanması çok muhtemel olan türbülanslardır. Böyle bir durumda yaşayacağınız anksiyeteyi hafifletebilmek için uçakların bu tür durumlara karşı nasıl dizayn edildiğini olabildiğince iyi öğrenin. Türbülansın şiddetine ve süresine odaklanmaktansa kaygınızı hafifletecek, konuyla ilgili öğrendiğiniz bilgileri hatırlamaya çalışın.
7. Sizinle yolculuk yapan arkadaşlarınızı uçuş fobiniz konusunda eğitin.
Yolculuk esnasında yanınızda olacak kişileri sizi neyin korkuttuğuyla ilgili eğitmeniz olası bir panik atak krizi sırasında durum ile başa çıkmanıza yardımcı olacaktır. Yanınızdaki kişilere sizde böyle bir panik atak krizine neden olan durumlar ve bu krizi atlatmak için yapabilecekleri konusunda mümkün olduğunca açık olun.
8. Her uçak yolculuğunda fobinizi yenmeye bir adım daha yaklaştığınızı hatırlayın.
Fobileri yenmenin en etkili yolu kendimizi fobi duyulan duruma & objeye olabildiğince maruz bırakmaktır. Yapacağınız her uçak yolculuğu sizi fobinizi azaltmaya ve zamanla tamamen ortadan kaldırmaya doğru götürecek, en değerli adımdır. Uçağa attığınız her adımda bunun ne kadar büyük bir adım olduğunu ve cesaretinizi hatırlayın!
9. Uçuş esnasında anksiyete yaşayacağınızı kabul edin!
Her an korkacağınız bir şey olacağı düşüncesi, bu düşünce nedeniyle süreğen bir beklenti ve huzursuzluk içinde olmak beklentisel kaygı olarak adlandırılır. Bir korku filmi izlerken korku sahneleri öncesinde yaşadığımız kaygı da tam olarak böyle bir duygudur. Bu anda hissettiğimiz korku ve gerginlik genellikle deneyimlediğimiz gerçek durumdan çok daha fazladır. Öncesinde böyle bir anksiyete yaşayacağımızı hatırlatmak kendimizi duruma alıştırmanın en kolay yöntemlerindendir. Anksiyete konusunda detaylı bilginiz yoksa
Anksiyete nedir, nasıl tedavi edilir? adlı yazımızı okumanızı öneririz.
Psikologofisi.com’da yer alan alanında uzman psikologlarımız
uçak fobinizi yenmek için size yardımcı olabilirler. Dilediğiniz zaman video görüşme ya da telefon yoluyla kendilerine bağlanabilir, uçuşlarınız öncesinde
psikolojik destek alabilirsiniz.