Teşhircilik Ne Demek? Türleri ve Belirtileri Nelerdir?

Genel olarak kişinin çıplaklığını başkaları ile paylaşma dürtüsü olarak tanımlayabileceğimiz teşhircilik; birçok farklı nedenden kaynaklı olarak ortaya çıkabilir ancak teşhirciliği toplumsal tabulara karşı gösterilen bir tür tepkiye indirgemek yanlış olacaktır. Zira psikolojik boyutu da yadsınamaz. 

Günümüzde teşhircilik oldukça farklı biçimlerde kendini gösterebilir. Bunda en büyük etken dijital dünyanın inanılmaz boyutlara ulaşması, paylaşım sitelerinin yaygınlaşması ve insanlar arasındaki iletişimin oldukça kolaylaşmasıdır. Aynı zamanda toplumsal güzellik algısının bu denli baskın olması da kişileri teşhirciliğe yöneltebilen bir durumdur. 

Her ne sebeple olursa olsun teşhircilik önemli psikolojik temellere dayanan ve beraberinde de psikolojik sorunlar getirebilen; sürekli evrilerek kendini gösterebilen bir durumdur. 

Teşhircilik, Hangi Psikolojik Süreçlerle İlişkilidir? 

Teşhircilik her ne kadar cinsel haz, toplumsal algılar gibi olgularla ilgili görülse de, az önce belirttiğimiz gibi temelde bazı psikolojik süreçlerle de ilişkilidir. Özellikle günümüz dijital dünyasının da etkisi ile teşhirciliğin ilişkili olduğu bazı psikolojik süreçler şöyledir:

Onaylanma ihtiyacı: Günümüzde özellikle sosyal medyada beğeni, takip gibi kavramlar kişilerin çocukluğundan gelen onaylanma ihtiyacına hitap eder. Ebeveynleri tarafından ilgi görmeden, takdir edilmeden büyüyen çocuklar; sosyal medyanın insanlar tarafından onaylanmak ve beğenilmek için doğru araç olduğunu keşfettikleri bir sürecin sonunda, çıplaklıklarını sosyal medya üzerinden sergileme ve onaylanma isteği içine girebileceklerdir. 

Kurallara ve otoriteye karşı çıkma dürtüsü: Otorite figürleri kişinin çocukluğundan beri karşısına çıkan ve özgürlüğünü önemli ölçüde kısıtlayan, kendi olma yolunda engel teşkil eden olgulardır. Özellikle baskın otorite figürleri ile ve toplumsal baskılara önem veren bir ailede büyüyen çocuklar, yetişkin bireyler hâline geldiklerinde çocukluğuna ve oradaki otoriteye bir isyan aracı olarak teşhircilik psikolojisine bürünebileceklerdir. 

Değersizlik hissi ile başa çıkma: Kişinin yaşadığı değersizlik hissi ile başa çıkma çabası ve içindeki boşluk ile bir savaş hâline girmesi; doğru yönetilmediğinde beraberinde başka sorunları getirebilecektir. Özellikle günümüzde sosyal medyada ilgi gören, beğenilen ve övülen biri olma düşüncesi kişiye içindeki değersizlik hissini bastıracak bir yol olarak görünebilecektir. Dolayısıyla değersizlik hissini bastırmak için birey, sosyal medya yoluyla teşhircilik psikolojisi içine girebilmektedir.

Bastırılan cinsel duyguları dışa vurma: Toplumda cinselliğe ayıp olarak bakılması, özellikle baskın ailede büyüyen çocuklarda cinsel bilincin geliştirilmemesi ve cinsel dürtülerin bastırılması gereken şeyler olduğu düşüncesinin işlenmesi sonucunda; kişi cinselliği teşhircilik ile dışa vurma dürtüsü içine girebilecektir. 

Teşhircilik Türleri ve Belirtileri Nelerdir?

Teşhirciliğin teşhis edilmesinde bazı spesifik belirtiler aranmaktadır. Bununla birlikte teşhircilik, özellikle günümüzde bu konuda çeşitli alan açılması ile de farklı belirtiler ile kendini gösteren bir hâl almıştır. Teşhircilik belirtilerinden bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

• Kişi, altı ay veya daha uzun bir süredir kendini cinsel açıdan sergileme dürtüsü içindedir.
• Sosyal hayatında oldukça sıkıntılı hisseder ve kişilerle cinsel paylaşımda bulunma dürtüsününün önüne geçemez.
• Kişi herhangi bir aktivitesi sırasında cinsel organını gösterme ve çıplaklığını sergileme dürtüsüne kapılır.
• Cinsel aktivite sırasında izlenme düşüncesi kişinin hoşuna gider. 
• Sosyal medya platformlarında vücuduna dair paylaşımlarının dozunu her geçen gün arttırır ve sonucunda bu platformları teşhircilik dürtüsü için araç olarak kullanır. 
• Vücudu ve çıplaklığı ile ilgili aldığı beğeni ve yorumlar diğer iltifatlara nazaran daha çok hoşuna gider. 

Bu belirtilerin ışığında teşhircilik; kendi vücudunu paylaşmak ile ilgili dürtüler, farklı kişilerin vücudunu paylaşmak ile ilgili dürtüler, vücudun yetişkinlere ya da çocuklara sergilenme dürtüsü, vücudunu sosyal platformlar üzerinden paylaşma dürtüsü ya da canlı olarak paylaşılması dürtüsü gibi olgular temelinde farklı türlerde kendini gösterebilecektir. 

Psikiyatrik Bozukluk Olarak Teşhircilik 

Bir psikiyatrik bozukluk olarak incelendiğinde teşhirciliğin yukarıda sözünü ettiğimiz psikolojik temelleri özellikle göz önüne alınmalı ve bunlar ışığında bir mücadele yöntemi izlenmelidir. Psikiyatrik bozukluk olarak teşhircilik ile baş etmek için, öncelikle belirtilerinin tanınması ve doğru bir şekilde adlandırılması gerekir. Uzmanlar teşhirciliği tanımak için genelde, belirtileri gözlemler ve bunların en az altı aydır var olmasına dikkat eder. 

Psikiyatrik bozukluk olarak teşhircilik, genellikle geç ergenlikte kendini gösterir ve yaşın ilerlemesi ile azalır. Ancak yine de üzerinde durulması gereken bir bozukluk hâlini alabilecektir. Teşhirciliğin ilaçla tedavisinde cinsel isteği bastıran ve cinsel hormonları baskılayan ilaçlar tercih edilecektir. Ayrıca duygu durum bozukluklarının tedavisi için kullanılan ilaçlar da reçete edilebilir. Bu durum tamamiyle psikiyatristin inisiyatifindedir. 

Psikiyatrik bozukluk olarak teşhircilik ile baş ederken; tedavinin yanında psikoterapi de oldukça önemlidir. Zira teşhirciliğin altında önemli psikolojik sorunlar yatabilmektedir. Bu sorunların çözümlenmesi, teşhircilik ile baş etmek için bir ön koşul niteliğindedir. Ayrıca teşhirciliğin kişide meydana getirdiği tahribatın çözümlenmesi için de psikolojik destek önemlidir. 

Nudizm ve Teşhirciliğin Farkları Nelerdir?

Nudizm ile teşhirciliğin farklarını anlayabilmek için nudizmin ne olduğunu anlamak gerekmektedir. 

Nudizm, kişinin çıplaklığını kabul eden kişilere sergilemesi ve vücudunu kıyafet ile kapatmayı tercih etmemesi gibi tanımlanabilir. Bu açıklama ışığında bakıldığında nudizm ve teşhircilik aynı kavramlar olarak görülebilir. Ancak bu ikisini birbirinden ayıran bazı ince noktalar bulunmaktadır. Bunlardan bazıları için şunları sıralayabiliriz; 

• Teşhircilikte kişi, çevresindekilerin onun çıplaklığını görmek isteyip istemediğini bilmeden ve önemsemeden hareket eder; nudizmde ise kişi çevresindekilerin kabulü ile giysilerinden arınmaktadır. Özellikle çıplaklar plajları ve çıplaklar kampları nudizm ile ilgilenen kişilere hitap etmektedir. 
• Nudizmde çıplaklık bir yaşam biçimi olarak tercih edilmekte; teşhircilikte ise kişi çıplaklığı bir onaylanma ve dikkat çekme yolu olarak kullanmaktadır. 
• Nudizmde kıyafet fazlalık olarak görülüp bundan arınılırken; teşhircilikte ise cinsel dürtülerin etkisi ile çıplaklığı gösterme ihtiyacı duymak ise bir başka farktır. 
• Bunlara ek olarak nudizm genellikle çıplaklığı normalleştirme ihtiyaci duyarken teşhircilikte tek konu çıplaklık değildir, örneğin birinin cinsel aktivitelerini izlemesinden hoşlanmak da teşhirciliğe dahildir. 

Cinsel Teşhircilik ve Sanatsal Çıplaklık Ayrımı 

Sanatsal çıplaklık; insanlığın ilk izlerine kadar uzanan bir sanat akımı olup 1908 yılında da ilk nü eserin yapılması ile daha görünür hâle gelmiştir. Sanatta çıplaklığın asıl amacı aslında insan vücudunun bir ayna olarak gösterilmesi ve masumiyet ile cinselliğin bir arada bulunmasını baz alır. 

İnsanın tamamiyle kendi olması, tüm benliği ile sergilenmesi, saklanmadan ve maskesiz olarak göz önüne serilmesi olarak anlatılan sanatsal çıplaklık kimi zaman toplumlar tarafından oldukça ayıp karşılanmış; kimi zaman da öncü sanat akımlarından sayılmıştır. 

Sanatsal çıplaklık aslında yüzeysel olarak bakıldığında da teşhircilikten rahatlıkla ayırt edilebilen bir kavramdır. Zira teşhircilikte sanatsal bir amaç bulunmamakta, kişinin tüm masumiyeti ve benliği ile sergilenmesi amaçlanmamaktadır. Bunun aksine teşhircilikte dikkat çekme ihtiyacı ve cinsel dürtüler ön plandadır. Ayrıca sanatsal çıplaklık bir kitleye hitap ederken ve ilgi görürken; teşhircilikte kişi genellikle çıplaklık görmek gibi bir gayesi olmayan kişilere çıplaklığını ve cinselliğini sergileme dürtüsüne sahiptir. 

Teşhirciliğe Yatkınlık Erken Evrede Fark Edilebilir Mi?

Teşhircilik psikolojisi genel olarak geç ergenlikte kendini göstermektedir ve önüne geçmek açısından erken fark edip önlem almak önemlidir. 

Kişinin davranışlarının gözlemlenmesi burada öncelikli olmakla beraber bu davranışların kendini ne zamandır gösterdiği de önemlidir. Belirtiler ilk başlarda daha küçük dozlarda kendini gösterdiği için bu konuda hassas davranmak erken evrede fark etmeye yardımcı olur. 

Ayrıca kişinin kendi dürtü ve düşüncelerini sorgulaması, bunları gözlemlemesi ve teşhirciliği araştırması da oldukça önemlidir. Zira teşhirciliğin henüz düşünce aşamasında fark edilmesi ancak kişinin kendi düşüncelerini fark edebilmesi ile mümkün olacaktır. 

Erken evrede teşhirciliğin fark edilmesi, ilaçlı tedavilere ihtiyaç kalmadan önüne geçilmesi açısından kişiye yardımcı olacaktır.