psikoterapi nedir

Psikoterapi Sizin İçin Uygun Mu?

Psikoterapi, psikolojik bozuklukların ve zihinsel sıkıntıların sözel ve psikolojik tekniklerin kullanılmasıyla profesyonel destek sürecini tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Bu süreçte, eğitimli bir psikoterapist, danışanın belirli bir akıl hastalığı veya yaşam stresi kaynağı gibi belirli veya genel sorunlarla başa çıkmasına yardımcı olur. Hemen hemen tüm psikoterapi türleri, terapötik bir ilişki geliştirmeyi, iletişim kurmayı, diyalog oluşturmayı ve sorunlu düşünce veya davranışların üstesinden gelmek için çalışmayı içerir.

 

Psikoterapi giderek kendi başına ayrı bir meslek olarak görülüyor, ancak klinik psikologlar, psikiyatristler, danışmanlar, evlilik ve aile terapistleri, sosyal hizmet uzmanları, ruh sağlığı danışmanları ve psikiyatri hemşireleri dahil olmak üzere birçok farklı profesyonel terapi sunmaktadır.

Kimler Psikoterapiden Yararlanabilir?

Psikoterapi, insanlara çeşitli durumlarda yardımcı olabilir. Örneğin, şu kişilere fayda sağlayabilir:

  • Ezici üzüntü veya çaresizlik duyguları hissedenler
  • Çoğu zaman endişeli hissedenler
  • Günlük zorluklarla yüzleşmede veya işe veya çalışmalara odaklanmada zorluk çekenler
  • Sağlıklı olmayan bir şekilde uyuşturucu veya alkol kullanımı olanlar
  • Kendilerine veya başkalarına zarar verme riski altındaki kişiler
  • Arkadaşlarından ve ailesinden yardım almasına rağmen durumlarının asla düzelmeyeceğini düşünen kişiler
  • Travmatik bir olay yaşayanlar
  • Günlük yaşamlarını etkileyen şizofreni gibi bir akıl sağlığı sorunu olanlar

Psikoterapi Türleri Nelerdir?

Psikoterapinin çeşitli stilleri ve yaklaşımları vardır. Aşağıdaki bölümler bunları daha ayrıntılı olarak açıklayacaktır.

Bilişsel Davranışçı Terapi

Bilişsel davranışçı terapi (BDT), bir kişinin düşüncelerinin ve davranışlarının hissetme ve hareket etme şeklini nasıl etkileyebileceğini anlamasına ve değiştirmesine yardımcı olur. BDT, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok sorunu olan insanlara yardımcı olabilir:

Kişilerarası Terapi

Bu yaklaşım altında, kişi duygularını iletmenin veya ifade etmenin yeni yollarını öğrenir. Sağlıklı ilişkiler kurmaya ve sürdürmeye yardımcı olabilir. Örneğin, hiçkimse tarafından sevildiğine inanmayan ve buna öfke ile karşılık veren biri, başkalarında olumsuz bir tepkiyi tetikleyebilir. Bu, depresyona ve izolasyona yol açabilir. Birey, kişilerarası sorunlara yaklaşımlarını anlamayı ve değiştirmeyi öğrenecek ve bunları daha yapıcı bir şekilde yönetmenin yollarına hakim olacaktır.

Psikodinamik Terapi

Psikodinamik terapi, çocuklukta olanlar gibi geçmiş deneyimlerin bir kişinin mevcut düşünce ve davranışlarını nasıl etkileyebileceğini ele alır. Bu etkileri belirlemek, insanların sıkıntı ve kaygı gibi duyguların kaynağını anlamalarına yardımcı olabilir. Bu kaynakları belirledikten sonra, psikoterapist kişinin bunları çözmesin yardımcı olabilir. Bu, bir bireyin yaşamının kontrolünde daha fazla hissetmesine yardımcı olabilir. Psikanaliz ile benzerdir ancak daha az yoğundur.

Aile Terapisi

Aile terapisi, aile üyeleri için aşağıdakiler için güvenli bir alan sağlayabilir:

  • Görüşlerini ifade etmek
  • Zor duyguları keşfetmek
  • Birbirini anlamak
  • Mevcut güçlü yönler üzerine inşa etmek
  • Sorunlara çözüm bulmak

Bu psikoterapi şekli, sorunlar aile ilişkilerinden kaynaklandığında veya bir çocuk veya genç zorluklarla karşılaştığında faydalı olabilir. Aslında, aile terapisinin zihinsel sağlık sorunları olan ergenlere yardımcı olabileceği öne sürülür. Ayrıca aile uyumunu ve ebeveynlik becerilerini geliştirebilir. İlişki terapisi başka bir psikoterapi türüdür. Aile terapisine çok benzer, ancak kişi bunun yerine bir ilişkideki sorunları çözmek için eşiyle birlikte terapiye başvurmak isteyebilir.

Grup Terapisi

Grup terapisi seansları genellikle bir terapisti ve aşağıdakiler gibi benzer endişeleri olan yaklaşık 5-15 katılımcıyı içerir:

  • Depresyon
  • Kronik ağrı
  • Madde kötüye kullanımı gibi sorunların çözümüne destek olur.

Grup genellikle haftada 1 veya 2 saat buluşur ve bireyler bire bir terapiye de katılabilirler. İnsanlar terapistle etkileşimden faydalanabilir, aynı zamanda benzer zorluklar yaşayan başkalarıyla etkileşime girerek de fayda sağlayabilir. Grup üyeleri de birbirlerine destek olabilir. Bir gruba katılmak korkutucu görünse de, insanların sorunlarıyla yalnız olmadıklarını fark etmelerine yardımcı olabilir.

Online Terapi

Birçok kişi artık online terapiyi tercih ediyor. Bunun, özellikle şu kişiler için birçok faydası olabilir:

  • Hareketlilik sorunları yaşayanlar
  • Kendi alanında uygun bir uzman bulamayanlar
  • Terapiyi programlarına sığdırmakta güçlük çekenler
  • Yüz yüze iletişimde kendini rahat hissetmeyenler

Araçlar, görüntülü toplantıları ve mesajlaşma servislerini içerir. Online terapi sizin için uygun mu öğrenmek için içeriğimize göz atabilirsiniz. Çevrimiçi hizmetler psikoterapiyi “normalleştirmeye” yardımcı olarak günlük hayata entegre olmayı kolaylaştırmış olsa da, kişi bir sağlayıcı seçmeden önce dikkatlice kontrol etmelidir. Örneğin, şunları dikkate almalıdırlar:

  • Terapistin nitelikleri ve deneyimi
  • Sağlayıcının uyguladığı çevrimiçi ve diğer güvenlik önlemleri

Psikologofisi, sunduğu güvenli hizmet ve alanındaki uzman psikologlar ile her zaman yanınızdadır. Dilediğiniz zaman uzman isimlerden online terapi alabilir, sağlıklı ve mutlu günlerinize yeniden kavuşabilirsiniz.

Diğer Terapi Çeşitleri

Aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok başka psikoterapi türü vardır:

  • Hayvan destekli terapi
  • Yaratıcı sanatlar terapisi
  • Oyun terapisi

Psikoterapiden En İyi Nasıl Yararlanılır?

Terapinin etkinliği belirli faktörlere göre değişiklik gösterir. Sorununuzun nedeni ve şiddeti de bu süreçte önemli rol oynar ancak her şeyden bağımsız olarak seanslarınızdan en iyi şekilde yararlanmak için yapabileceğiniz şeyler de vardır:

  • Terapistinize dürüst olun
  • Duygularınızı hissetmeyi öğrenin
  • Sürece açık olun
  • Seanslarınıza atlamadan katılmaya çalışın
  • Seanslarınızın dışında verilen çalışmaları yapın çalışmak için ödev verirse, bir sonraki seanstan önce bitirmeye çalışın.

Psikoterapinin Faydaları Nelerdir?

Psikoterapi genellikle diğer terapi türlerinden daha uygun maliyetlidir ve ilaca ihtiyaç duymayanlar için uygun bir seçenektir. Yaşamınızda bir akıl sağlığı uzmanına danışarak iyileştirilebilecek “olumsuz” bir şeyler olduğunu hissetseniz bile, psikoterapinin olası faydalarından yararlanabilirsiniz. Psikoterapinin dikkate değer faydaları şunlardır:

  • Gelişmiş iletişim becerileri
  • Daha sağlıklı düşünme kalıpları ve olumsuz düşüncelere karşı daha fazla farkındalık
  • Hayatınız hakkında daha fazla iç görü
  • Daha sağlıklı seçimler yapabilme
  • Sıkıntıyı yönetmek için daha iyi başa çıkma stratejileri
  • Daha güçlü aile bağları
  • Verimlilik

Her kişinin psikoterapi deneyimi farklı olacaktır ve durumunda bir iyileşme görmek için geçen süre de farklılık gösterecektir. Bazı insanlar yaklaşık altı ila 12 seanstan sonra bir fark görürken, diğerleri birkaç yıl boyunca devam eden bir sürece ihtiyaç duyabilir. Psikoterapi bir kişiye şu yollarla yardımcı olabilir:

  • Problemlerinizi farkında dahi olmadan keşfetmenizi sağlamak
  • Olayları yeni bir şekilde görmenizi sağlamak
  • Bir çözüme doğru ilerlemelerine yardımcı olmak

     

Katılımcılar şunları yapabilir:

  • Kendileri, amaçları ve değerleri hakkında daha fazla bilgi edinirler
  • İlişkilerde gerilimin nedenlerini belirlerler
  • Zorluklarla yüzleşmek için beceriler geliştirirler
  • Fobi gibi belirli sorunların üstesinden gelebilirler

 

Süreçten yararlanmak için bir kişinin şunları yapması gerekir:

  • Katılma arzusu göstermesi
  • Sürece aktif olarak katılması
  • Randevulara katılması ve oturumlar arasındaki tüm görevleri tamamlaması
  • Semptomları ve durumları tanımlarken dürüst olması

 

Etkililik ayrıca şunlara da bağlı olabilir:

  • Terapi arama nedeni
  • Uygulayıcının yetkinliği
  • Terapist ve birey arasındaki ilişki
  • Kişinin terapi seansları dışında alabileceği herhangi bir destek
  • Birey ve terapist arasında güvene dayalı bir ilişki

İyi Bir Terapist Nasıl Bulunur?

Psikoterapinin size uygun olduğuna karar verdikten sonra en önemli kısım terapi alacağınız doğru kişiyi bulmaktır. Amerikan Psikoloji Derneği'ne (APA) göre, iyi bir terapistin nitelikleri aşağıdaki faktörleri içerir:

  • Gelişmiş kişilerarası becerilere sahip olmak
  • Bireyle güven inşa etmek için zaman ayırmak
  • Yerinde bir destek planına sahip olmak ve esnek tutmak
  • Kişinin ilerlemesini izlemek
  • Umut ve gerçekçi iyimserlik sunmak
  • Araştırma kanıtlarına dayanarak çalışmak

İnsanlar çok çeşitli nedenlerle psikoterapi ararlar ve her birey farklıdır. Uzmanlar, çok çeşitli durumlarla başa çıkma konusunda eğitime sahip olmalıdır, ancak bazıları daha özel ihtiyaçları karşılayabilir. Örneğin, bir terapist cinsel istismardan kurtulanlara danışmanlık konusunda uzmanlaşabilir. Ya da ırk, cinsel yönelim  nedeniyle travma yaşamış bir kişinin, söz konusu kişinin nereden başladığını anlayan birini bulması gerekecektir. Uygun görünen bir terapist belirledikten sonra, kişi terapiye başlamadan önce bu kişinin istediği kişi olduğundan emin olmak için birçok soru sormalıdır. Bir doktor, çevrimiçi topluluk veya yerel destek grubu genellikle uygun bir terapist önerebilir.

Siz de terapiye ihtiyaç duyduğunuzu düşünüyor, yaşadığınız sorunları çözmek istiyorsanız Psikologofisi üzerinden deneyimli isimlerle görüşmeye hemen başlayabilirsiniz. Sesli ya da görüntülü gerçekleştireceğiniz online terapi seansları ile hayatınızdaki sorunlarınıza çözüm bulabilirsiniz.

Yazar
Avatar
Eren Artun ErgülPsikolog17 Eylül 2016
0/1500
Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı

Henüz yorum yapılmadı