Onyomani (Alışveriş Bağımlılığı) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

İçindekiler

• Onyomani (Alışveriş Bağımlılığı) Nedir?
• Onyomani Belirtileri Nelerdir?
• Onyomani Nedenleri Nelerdir?
• Onyomani Tedavisi Nasıl Yapılır?
• Onyomani (Alışveriş Bağımlılığı) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Onyomani (Alışveriş Bağımlılığı) Nedir?

Alışveriş bağımlılığı olarak da bilinen onyomani, ciddiye alınması gereken psikolojik bir rahatsızlıktır. Çeşitli sebeplerle ortaya çıkan bu rahatsızlık, bazı semptomlarla kendini göstermektedir. Özellikle de kişinin ruh hali, bu semptomlar arasında en önemli faktördür. Alışveriş bağımlılığı, dürtüsel ve takıntılı bir davranış olup genellikle kontrolsüz bir biçimde para harcama ile gelişir. Bireyin üzgün, kızgın ya da mutsuz olduğu durumlarda, çok daha kontrolsüz biçimde para harcama durumu gözlemlenebilir. 

Bunun üzerine birey, alışveriş yaparak kendini daha mutlu ve daha güçlü hisseder. Ancak uzun vadede, söz konusu bireylerde utanç, üzüntü ve pişmanlık hisleri tetiklenir. Rahatsızlığın başlangıcı ya da rahatsızlığın anlaşılması süresi 6 ila 12 yıl arasında değişmektedir. İhmal edildiği takdirde hastalığın boyutu artabilir ve buna bağlı olarak kişide ciddi zararlar meydana gelebilir. Bundan dolayı, mutlaka destek alınmalı ve vakit kaybetmeden tedavi sürecine başlanmalıdır.

Onyomani Belirtileri Nelerdir?

Alışveriş bağımlılığı olan kişilere çabucak tanı koymak kolay değildir. Zira kısa süre içerisinde hastalık kendisini belli etmez. Bu sebeple, olası tüm belirtiler ve bulgular dikkate alınmalıdır. Bireylerin alışveriş yaptıkları zamanlarda harcadıkları para miktarı, son iki yılda çok fazla miktarda artış göstermiştir. Alışveriş yapılması gerektiği vakit hazırlanan alışveriş listesinin çok fazla dışına çıkıldığı ve aşırı harcama yapıldığı da görülmüştür. Bireyin alışveriş yaparken gereğinden fazla alışveriş yaptığını fark etse dahi kendini durdurmakta güçlük çekmesi, en sık görülen belirtiler arasındadır.

Hastanın ailesi de bu durumdan olumsuz etkilenebilir ve rahatsız olabilir. Hatta hayal kırıklığına uğrayabilirler. Bu durumda hastanın çevresi de hastayı uyarmaya çalışabilir. Zira fark edilir şekilde kontrolsüz bir alışveriş sıklığı söz konusudur. Çeşitli sebeplerle kendini gösteren onyomaninin belirtilerini ise genel olarak şu şekilde sıralayabiliriz:

• Kişinin kendisini iyi hissetmediği anlarda para harcamak için güçlü bir istek duyması
• Yaşam sorunlarını ortadan kaldırmanın çok güç olduğu anlarda para harcamak için güçlü bir istek duyma
• Alışveriş yapınca rahatlayıp güçlü hissetme ve mutlu olma
• Harcanan para miktarının son 1-2 yılda çok ciddi artış göstermesi 
• Harcamaların bireyin aile ya da yakın çevresinde olumsuz durumlar yaratması 
• Planladığından daha fazla alışveriş yapma 
• Harcamaya başladıktan sonra kişinin kendini durdurmakta zorlanması
• Aşırı alışveriş yapma durumunu takiben çevrenizden bu yönde eleştiriler gelmesi ve yakınlarınızın durumun kontrolünüz dışında olduğunu söylemeleri

Onyomani Nedenleri Nelerdir?

Alışveriş bağımlılığı çeşitli sebeplerden ötürü ortaya çıkmaktadır. Bu psikolojik rahatsızlığın başlıca sebepleri; ruhsal, sosyal ve biyolojik durumlardır. Bu tip durumlar, alışveriş bağımlılığını tetikleyebilmektedir. Ayrıca ruhsal durumlar çoğunlukla bireyin kendisinde olan, ancak bireyin bilmediği ya da fark etmediği bozukluklardan dolayı kaynaklanabilmektedir. Ruhsal bozukluk söz konusu olduğunda, çoğunlukla bipolar bozukluğu bireylerde kendini göstermektedir. Aynı zamanda depresyona yatkın olan bireylerde de onyomaninin görülmesi mümkündür. Bipolar bozuklluğa dair daha detaylı bilgi sahibi olmak isterseniz ''Bipolar Bozukluk'', depresyona dair daha fazla bilgi sahibi olmak için ise ''Depresyon'' başlıklı içeriklerimizi okuyabilirsiniz. 

Bu rahatsızlığa sebebiyet veren diğer etkenlerden biri de sosyal durumlardır. Sosyal sebep olarak, toplum değerleri en ön sırada gelmektedir. Toplumun tüketime verdiği değer ve önem, bu konudaki en büyük faktör olup kolay bir şekilde yapılabilen internet alışverişi, kredi kartları ve para çekme imkânları, bireyleri alışveriş bağımlılığına yönlendirmektedir.

Bu rahatsızlığa sebebiyet veren diğer etkenlerden biri de sosyal durumlardır. Sosyal sebep olarak, toplum değerleri en ön sırada gelmektedir. Toplumun tüketime verdiği değer ve önem, bu konudaki en büyük faktör olup kolay bir şekilde yapılabilen internet alışverişi, kredi kartları ve para çekme imkânları, bireyleri alışveriş bağımlılığına yönlendirmektedir.

Onyomani Tedavisi Nasıl Yapılır?

Hastalığın başlangıcının ve anlaşılmasının ortalama 6 ila 12 yıl arasında olmasından dolayı, alışveriş bağımlılığı kolaylıkla anlaşılabilen bir rahatsızlık değildir. Bu sebeple, belirtileri fark eden bireyler bir an önce uzman bir psikoloğa danışmalıdır. Eğer bireyin kendisi değil de yakın çevresinden kişiler alışveriş bağımlılığını fark etmiş ya da şüphelenmişse, ilgili bireyi bir psikoloğa danışması konusunda ikna etmeleri gerekmektedir. Alışveriş bağımlılığının 2 çeşit tedavi yöntemi bulunmaktadır. Bunlar; psikoterapi ve ilaç tedavisi uygulamalarıdır. 

İlaç tedavisi yönteminde, birtakım ilaçlar düzenli ve belirli bir süre boyunca kullanılmaktadır. Bu ilaçlar, zihindeki meşguliyeti ortadan kaldırma konusunda faydalıdır. Böylece, hastalığın tedavisine büyük oranda yardımcı olurlar. Psikoterapi tedavi yönteminde ise alışveriş bağımlılığına sebebiyet veren öz güven problemini çözmek amaçlanır. Vakit kaybetmeden uzman bir psikoloğa başvurmak, onyomani tedavisinde son derece önemlidir. Bünyesinde bulunan deneyimli ve uzman kadrosuyla Psikolog Ofisi, alışveriş bağımlılığı gibi rahatsızlıkların üstesinden gelebilmeniz için yanınızdadır.

Sorunları modern tekniklerle ele alan Psikolog Ofisi’nin hızlı ve güvenilir hizmeti sayesinde, dünyanın neresinde olursanız olun, sadece 1 dakika içerisinde alanında uzman ve deneyimli psikologlardan destek alabilirsiniz. Tedavi edilmediği takdirde kişinin hayat kalitesini bütünüyle etkileyen onyomani, Psikolog Ofisi’nin modern terapi teknikleri ve uzman kadrosu sayesinde üstesinden gelinebilecek bir rahatsızlıktır. Siz de bu rahatsızlığı atlatabilmek için Psikolog Ofisi’nin uzman psikologlarından gerekli desteği alabilir, sağlıklı ve huzur dolu günlerinize tekrardan kavuşabilirsiniz.

Onyomani (Alışveriş Bağımlılığı) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Depresyon Alışveriş Bağımlılığını Tetikler mi?

Duyguların güçsüz ve savunmasız olduğu durumları bir fırsat olarak belirleyen onyomani, bireyde kontrolsüz ve aşırı bir biçimde alışveriş yapma isteği uyandırır. Birey kendisini mutsuz ya da huzursuz hissettiğinde, bu olumsuz duygulardan kurtulmak ve depresyonun üstesinden gelmek için alışveriş yapmayı tercih eder. Zira bu noktada; tıpkı alkol, sigara ve uyuşturucu tüketiminde olduğu gibi beynin ödül alma mekanizması devreye girer ve birey kendine sahte mutluluklar oluşturur. Bu konuda yapılan bazı araştırmalarda, depresyon ve kompulsif satın alma arasında önemli ilişki ve bulgulara rastlanmıştır.

Alışveriş Sevdası Bağımlılığa Dönüşür mü?

Alışveriş, artık pek çok kişi için tutku noktası haline gelmiştir. Bilhassa internetin yaygınlaşması ve online alışveriş platformları ile beraber ödeme yöntemlerinin de sanal ortama taşınması, harcamayı daha basit hale getirirken bunları bağımlılığa çevirmeye başlamıştır. Günümüzde binlerce kişinin alışveriş bağımlılığı ile mücadele etmesinin ana sebebi de tam olarak alışverişin basit ve ulaşılabilir olması ve insanların ürünleri sürekli olarak arzu nesnesi haline getirmesi olarak özetlenebilir.

Modern dünyada toplumları etkileme sanatı olan reklamlar, mutlu ve iyi olmanın sürekli olarak tüketimden geçtiği fikrini televizyon ve birçok iletişim aracı vasıtasıyla bireylere pompalamaktadır. Bu sebeple de henüz üzerinde etiketi duran kıyafetlerin yanına yenileri eklenir, henüz eskimemiş olan telefonun yerine bir yenisi alınır, herhangi bir sorunu ya da arızası bulunmayan bilgisayarın yüzüne bakılmaz ve onun yerine yeni ambalajıyla vitrinde duran başka bir bilgisayara hayır denemez.

Sosyal Medya Alışveriş Bağımlılığını Etkiler mi?

Alışveriş bağımlılığının gelişiminde birçok farklı sebep ana faktör olarak gösterilebilir. Bu faktörler; sosyal, ruhsal ve biyolojik olarak 3 ayrı grupta incelenebilir. Biyolojik durumlar, beyindeki ödül sistemini aktive eder ve bireye yaptığı alışverişi daha cazip hale getirir. Ruhsal durumlarda ise bu rahatsızlık, özellikle depresyona yatkın kişilerde sıklıkla rastlanır. Ancak günümüzde görülebilen en önemli faktör sosyal durumlardır. Bireyin kendini diğer insanlara kıyasla daha iyi bir konumda olduğunu göstermek istemesi ya da bunu bir statü unsuru olarak kabul etmesi, onyomani hastalığını tetikleyebilmektedir.

Özellikle günümüzde sosyal medya bu bağımlılığı büyük oranda beslemektedir. Bireyler sosyal medyanın hayatımıza iyice yerleşmesiyle beraber diğer bireylerdeki mükemmel hayatlara, kusursuza yakın vücutlara ve her zaman mutlu ve neşeli yüzler görmeye alışmıştır. Bu durumdan ötürü bireylerde içten içe bir rekabet duygusu uyanmaktadır. Bu rekabet dolayısıyla bireyler, kendilerini kıyasladıkları diğer insanlardan üstün olduklarını kendilerine ya da başkalarına kanıtlamak amacıyla sürekli olarak alışveriş yapmakta ve kendilerini bu bağımlılığın tam ortasında bulabilmektedir. Çok daha ciddi durumlarda ise birey, bu sahte rekabette üstün gelemeyeceğini anlayarak ağır depresyona girer. Bunun sonucunda kendine zarar verebilir, hatta daha da kötüsü intihar girişiminde bulunabilir.