Obsesif Kompulsif Bozukluk Tedavisi İçin İlaçlar
- Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Tedavisinde Kullanılan İlaç Türleri
- SSRI
- Trisiklik Antidepresanlar (TCA'lar)
- Benzodiazepinler
- Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) İçin Yaygın Olarak Reçete Edilen İlaçlar
- Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) İlaçları Nasıl Alınır?
- Obsesif Kompulsif Bozukluğu (OKB'yi) İlaçla Tedavi Etmeli Misiniz?
İçindekiler
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), sık görülen davranış ve düşüncelerin günlük yaşamı olumsuz etkileyebileceği belirli bir anksiyete bozukluğu türüdür. Obsesif kompulsif bozukluğun nedeni tam olarak anlaşılmasa da, araştırmacılar beynin çeşitli bölümleri arasındaki zayıf iletişimin sonucu olduğunu düşünmektedir.
OKB için terapi, ilaç veya ikisinin bir kombinasyonu da dahil olmak üzere çeşitli tedavi türleri mevcuttur. Çünkü OKB zorlu bir anksiyete bozukluğudur ve çoğu zaman tüm sorunları gidermek için yüksek doz ilaç kullanımına veya bazen bir ilaç kombinasyonuna ihtiyaç duyulabilir. OKB, genellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT) olarak bilinen belirli bir terapi türü ve ilaçların kombine kullanımı ile etkili bir şekilde tedavi edilebilir.
Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar) olarak bilinen antidepresanlar, tipik olarak OKB'yi tedavi etmek için reçete edilen ilk ilaç türüdür. Ayrıca, SSRI'ların etkisiz kalması durumunda doktorunuzun önerebileceği bazı endikasyon dışı ilaçlar da vardır.
Obsesif kompulsif bozukluk, zorlu bir rahatsızlık olsa da doğru tedavi ile sorun olmaktan çıkacaktır. Obsesif kompulsif bozukluk ilgili yazımızı okuduktan sonra istediğiniz her an alanında uzman isimlerden online psikolog desteği alabilirsiniz. Platformumuz üzerinden ilk görüşmeyi her zaman ücretsiz olarak gerçekleştirebilirsiniz.
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Tedavisinde Kullanılan İlaç Türleri
Obsesif kompulsif bozukluk için her zaman ilaç tedavisi ilk önerilen tedavi şekli olmasa da birden fazla OKB tedavisi ilacı mevcuttur. Ve SSRI'lar tipik olarak tedavinin ilk basamağı olsa da SSRI'ların etkili olamaması durumunda önerilebilecek birkaç başka ilaç daha mevcuttur.
SSRI
Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar), genellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT) olarak bilinen bir terapi tekniği ile birlikte obsesif kompulsif bozukluk için önerilen bir tedavi yaklaşımı olabilir. SSRI'lar, OKB semptomlarını hafifletebilen antidepresanlardır ve beyinde serotonin seviyelerini yükseltmek için çalışırlar. Serotonin, ruh halini, mutluluğu ve genel olarak esenlik duygusunu etkileyen ve stabilize eden nörotransmiterdir.
SSRI'ların ne yaptığı anlaşılırken, OKB hastalarına neden veya nasıl yardımcı oldukları tam olarak anlaşılamamıştır. Bilinen şey, OKB semptomlarının şiddetini azaltabilecekleri ve aynı zamanda OKB'si olan kişilerin sıklıkla yaşadığı bazı endişeleri gidermeye yardımcı olabilecekleridir. SSRI’lar hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek istiyorsanız “Antidepresan Nedir? Ne İşe Yarar?” içeriğimiz size yardımcı olabilir…
Obsesif kompulsif bozukluk tedavisinde kullanılan popüler SSRI'lar şunları içerir:
- Celexa (Sitalopram)
- Lexapro (Esitalopram)
- Prozac (Fluoksetin)
- Luvox (Fluvoksamin)
- Paxil/Pexera (Paroksetin)
- Zoloft (Sertralin)
Obsesif kompulsif bozukluk tedavisinde kullanılan SSRI'ların olası yan etkileri şu şekildedir;
- Endişe
- Uykusuzluk
- Tükenmişlik
- Ağız kuruması
- Mide bulantısı
- İshal
- Cinsel isteksizlik
Trisiklik Antidepresanlar (TCA'lar)
Seçici bir serotonin geri alım inhibitörüne benzer şekilde, trisiklik antidepresanlar (TCA'lar) da başlangıçta depresyon tedavisi için geliştirilmiştir. SSRI'lar obsesif kompulsif bozukluk semptomlarını hafifletmede etkili olmadıysa genellikle bir TCA reçete edilebilir.
TCA'lar, serotonin düzeylerini artırmaları bakımından SSRI'lar gibi çalışırlar, ancak ek olarak beyin hücreleri arasındaki iletişime yardımcı olmak için beyindeki norepinefrin düzeylerini de etkilerler. Norepinefrin, stres tepkisini kontrol etmeye, dikkati artırmaya ve duygu ve davranışları stabilize etmeye çalışan kimyasal bir sinyaldir.
TCA'lar obsesif kompulsif bozukluk tedavisinde etkili olsalar da genellikle yan etkileri nedeniyle denenen ilk OKB ilaçları değildirler.
OKB tedavisi için reçete edilen TCA’ların başında Klomipramin (Anafranil) gelir. Bu ilacın olası yan etkileri şunlardır;
- Ağız kuruluğu
- Uyuşukluk
- Kusma ve mide bulantısı
- Kabızlık
- İshal
- Azalmış cinsel istek
- Sinirli ruh hali
- Titreme
Benzodiazepinler
Bazı vakalarda obsesif kompulsif bozukluğu tedavi etmek için benzodiazepinler olarak bilinen bir ilaç türü de reçete edilir. Bu ilaç sınıfı kaygıyı gidermek için hızlı çalışır, ancak genel olarak OKB tedavisinde tek başına etkili olduğu düşünülmez.
Birincisi, benzodiazepinlere karşı tolerans geliştirmek için büyük bir potansiyel vardır. Bağımlılık da başka bir endişe kaynağıdır. Sonuç olarak, bu ilaçlar çok dikkatli alınmalıdır. OKB ilacı olarak benzodiazepinlerin kullanımıyla ilgili bir başka sorun ise ilaç kullanımı bırakıldığında güçlü bir şekilde yoksunluk semptomları gösterilmesidir. Genellikle uzun süreli olarak alınmazlar, ancak antidepresan tam olarak etkisini gösterene kadar bir SSRI'ye ek olarak reçete edilebilirler.
Benzodiazepinler, gama-aminobütirik asit (GABA) adı verilen ve yatıştırıcı bir etki yaratan bir nörotransmitterin etkisini artırarak çalışan bir merkezi sinir sistemi ilacıdır. Obsesif kompulsif bozukluk tedavisinde kullanılan popüler benzodiazepinler şunları içerir:
- Xanax (Alprazolam)
- Ativan (Lorazepam)
- Valium (Diazepam)
- Klonopin (klonazepam)
OKB tedavisinde kullanılan benzodiazepinlerin olası yan etkileri şu şekildedir;
- Baş dönmesi
- Uyuşukluk
- Bulanık görme
- Kas güçsüzlüğü
- Hafıza kaybı
- Tükenmişlik
- Konuşma bozukluğu
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) İçin Yaygın Olarak Reçete Edilen İlaçlar
Zoloft: Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde obsesif kompulsif bozukluk semptomlarını azalttığı bilinir. OKB'yi tedavi etmek için en yaygın kullanılan ilaçlardan biridir. Beyindeki serotonin seviyelerini arttırır.
Paxil: Obsesif kompulsif bozukluğu olan yetişkinleri tedavi etmek için kullanılır. Ruh halini iyileştiren kimyasal serotonini artırır.
Prozac: Obsesif kompulsif bozukluk yaşayan kişilerde intihar düşüncesini ve dürtüselliği azaltarak depresif semptomları hafifletebilir.
Luvox: Obsesif kompulsif bozukluk yaşayanlar tarafından tekrarlanan görevleri teşvik eden, istenmeyen, kalıcı ve müdahaleci düşünceleri azaltmak için reçete edilir.
Anafranil: Tekrarlayan duyguları ve tekrarlayan eylemleri tedavi etme amacıyla kullanılır.
Xanax: Diğer ilaçlar etkili olmadığı sürece genellikle obsesif kompulsif bozukluk için reçete edilmez. Bazı vakalarda OKB semptomlarını şiddetlendirebilir.
Ativan: Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişilerde kaygıyı azaltmaya yardımcı olabilir, ancak bağımlılık riski yüksektir.
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) İlaçları Nasıl Alınır?
Sizin için doğru obsesif kompulsif bozukluk ilacının ne olduğunu merak ediyorsanız, doktorunuzla konuşmak başlamak için tek doğru yerdir. Birlikte, OKB tipinizi yönetmek için size en iyi sonucu verecek bir tedavi planı oluşturabilirsiniz. Aşağıdaki adımları izleyerek OKB ilacı alabilirsiniz:
Teşhis
İlaç kullanmaya başlamadan önce mutlaka bir psikiyatrist tarafında obsesif kompulsif bozukluk teşhisi konulmuş olması gerekir.
Terapiye veya Tedaviye Başlayın
Terapinin en etkili tedavi şekli olduğu düşünülmektedir. Genellikle, bilişsel davranışçı terapi (BDT) en çok yardımcı olan terapi çeşidi kabul edilir.
İlaç Seçeneğini Değerlendirin
Bazen terapi tek başına işe yaramaz. Bu durumda, obsesif kompulsif bozukluk tedavisi için ilaç reçete edilebilir. Bu için de bir psikiyatrist ile görüşmeniz gerekir. Sizin için en uygu ilaca ve ilacın kullanım şekline ancak bir doktor karar verebilir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğu (OKB'yi) İlaçla Tedavi Etmeli Misiniz?
Obsesif kompulsif bozukluk ilaçları, OKB'yi mümkün olan en doğru şekilde yönetmenize yardımcı olabilir. Doktorunuza ulaşmak ve yardım istemek, sürece başlamanın en doğru yoludur. Birlikte, hangi ilacın sizin için uygun olduğuna karar verebilirsiniz. Tedavi bir iyileşme ile sonuçlanmasa da, mümkün olan en iyi şekilde yaşayabilmeniz için semptomlarınızı yönetmenize yardımcı olabilir. Aslında araştırmalar, OKB'si olan kişilerin %70'e varan kısmının, çeşitli tedavi seçeneklerini uyguladıklarında semptomlarının azaldığını ortaya koymuştur.
Obsesif kompulsif bozukluk tedavisi ilaçları hakkında doktorunuz veya psikiyatristinizle konuşmaya karar verirseniz, aşağıdaki soruları sormanız önemlidir;
OKB ilaçlarını düşünmeli miyim?
Obsesif kompulsif bozukluk ilaçlarının yararlarını ve sakıncalarını tartmak için yardım almak, mümkün olan en iyi kararı vermenizi sağlayabilir.
Bu ilacın olası yan etkileri nelerdir?
Herhangi bir ilacın potansiyel yan etkilerini ilacı kullanmaya başlamadan önce tam olarak anlamanız önemlidir. Sağlık uzmanınız, düşündüğünüz ilaçların her birinden ne gibi yan etkiler beklemeniz gerektiğini açıklayabilir.
Obsesif kompulsif bozukluk için başka hangi tedavileri düşünmeliyim?
OKB için sadece ilaç kullanmaktan daha fazla tedavi seçeneği olduğunu unutmayın. Sadece ilaçlarla iyileşmeyi beklemek yerine bir uzmandan terapi desteği almanın faydalarını da araştırın. Çünkü, OKB ilaçları muhtemelen kendi başına çalışmayacaktır. Bunu etkili bir terapi şekliyle birleştirmek genellikle en faydalı sonuçları verecektir.
Deneyebileceğim bütünsel veya kendi kendine yardım teknikleri var mı?
Obsesif kompulsif bozukluk tedavisi genellikle kalifiye bir ruh sağlığı uzmanından yardım gerektirse de terapinizi ve/veya ilaçlarınızı tamamlamak için kullanabileceğiniz bütünsel kendi kendine yardım teknikleri vardır. Stresinizle başa çıkmayı ve kaygıyı yönetmeyi öğrenmek, OKB'nizle başa çıkmanın iki önemli yoludur. Meditasyon, derin nefes gibi gevşeme teknikleri, zihninizi takıntılı düşüncelerden kurtarmaya yardımcı olabilir.
Obsesif kompulsif bozukluğa katkıda bulunabilecek başka koşullar var mı?
Anksiyete ve depresyon gibi birlikte ortaya çıkan zihinsel sağlık koşullarının obsesif kompulsif bozukluk gelişimine katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Ek olarak, bilmeniz gereken başka ilgili bozukluklar da vardır. Trichotillomania (saç yolma bozukluğu), ekskoriasyon (deri yolma bozukluğu), vücut dismorfik bozukluğu ve istifleme bozukluğu, yaşamınız üzerinde önemli bir etkisi olabilecek obsesif-kompulsif bozukluklardır. Tüm bunları doktorunuzla konuşmanız ve bilgi almanız tedavi süreciniz için çok önemlidir. Hiçbir ilacın doktor kontrolü olmadan kullanılmaması gerektiği de unutulmamalıdır.
Obsesif kompulsif bozukluk gibi psikolojik sorunlarda kişinin sürecini yönetmesini kolaylaştıracak psikolojik destek çok önemlidir. Alanında uzman ve deneyimli kadrosuyla Psikologofisi, daha sağlıklı günler için hep yanınızdadır. Psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunuz her an, uzman psikologlarımızdan online terapi alabilir, alanında uzman isimlerle birlikte sağlıklı ve mutlu günlerinize tekrar kavuşabilirsiniz.