Konuşmada Akıcılık Bozuklukları

Akıcılık Bozuklukları Nelerdir?

Konuşmada akıcılık bozuklukları sonradan edinilebilen ya da gelişimsel olarak ortaya çıkan; bireyin konuşurkenki akıcılığının tekrarlama, heceleme, ritim bozukluğu gibi sebeplerle bozulmasını ifade eden rahatsızlıkların genel adıdır. Akıcılık bozukluğu türleri kekemelik ve takifemi(hızlı-bozuk konuşma)’dir. 

Kekemelik

Kekemelik bireylerde birçok farklı formda ortaya çıkabilen bir akıcılık bozukluğu türüdür. Birçok farklı şekilde görülse de kekemeliğin en yaygın görülen türü konuşurken heceleme, bazı kelimeleri tekrarlama ve duraksamadır. 

Genellikle çocukluk çağında ortaya çıkabilen kekemelik kimi zaman geçici olsa da bireyin hayatı boyunca da devam edebilmektedir. 

Kekemeliğin genelde çocukluk çağında ortaya çıktığını belirttik. Ancak çocuklarda da  bir ayrım söz konusu. Zira çocukken kekemeliği başlayanların %95’i 5 yaşından küçüktür. 

Çocukluk döneminde ortaya çıkan kekemelik durumu genellikle kendiliğinden iyileşmektedir. 

Kekemelik Neden Olur?

Kekemeliğin nedenleri ile ilgili tam bir tespit yapılabilmiş değilse de konuşma kaslarındaki bozukluk, genetik faktörler, dil gelişiminin yarım kalmış olması gibi nedenlerin yanında psikolojik bazı durumların da kekemeliğe sebebiyet verebileceği de ihtimaller arasındadır.

Özellikle çocukluk döneminde dil gelişiminin tamamlandığını düşünürsek bu dönemde yaşanan travmatik olayların da kekemelik riskini ortaya çıkarabileceğini söyleyebiliriz. Ancak yine de kekemeliğin psikolojik nedenlerle oluşabileceği henüz netleşmiş bir bilgi değildir. Günümüzde kekemeliğin nedenini araştıran çalışmalar daha çok beynin işleyiş şekline odaklanmıştır.

Kekemelik Belirtileri

Kekemeliğin en çok görülen semptomları:

• Cümle içindeki bazı kelimeleri heceleyerek söylemek
• Konuşurken duraksamak
• İnsanlarla iletişim kurmaya çekinmek
• Bazı kelimeleri tekrarlayarak cümle kurmak

Kekemeliğin Psikolojiye Etkileri

Kekemeliğin psikolojik açıdan etkileri özellikle özgüven açısından önem arz etmektedir. Zira kekemelik kişilerde özgüven düşüklüğünü tetikleyen faktörlerdendir. Bunun yanında kekemelik; depresyon, anksiyete gibi bazı psikolojik hastalıklara da sebebiyet verebilir. 

Buna engel olabilmek ve kekemeliğin özgüveninizi etkilememesi için spor yapmak, dans etmek gibi özgüven yükseltmeye yardım eden aktivitelere başvurabilir ve gerekli gördüğünüzde psikolojik destek alabilirsiniz. 

Kekemelik İyileşir Mi?

Burada önemli olan öncelikle kekemeliğin bir hastalık olmadığını kavramaktır. Kekemelik bir hastalık değil bir akıcılık bozukluğudur. Dolayısıyla kekemeliğin iyileşmesinden bahsetmek çok doğru olmaz. Bunun yerine kekemeliğin ortadan kalkması ve akıcılığın tekrar artmasından bahsedebiliriz. 

Kişide konuşmanın tekrar akıcı hale gelmesinde genellikle konuşma terapisinden faydalanılır. Bu şekilde kekemelik tam olarak ortadan kalkabilir ya da önemli ölçüde kontrol altına alınabilir. Terapinin fayda düzeyi danışan terapist iletişiminin verimi, danışanın istek ve inancı gibi etkenlere bağlıdır. 

Hızlı-Bozuk Konuşma Bozukluğu (Cluttering- Takifemi)

Hızlı-bozuk konuşma bozukluğu bir çeşit akıcılık bozukluğudur ancak kekelemekten farklı olarak burada kişi anormal ve düzensiz bir hızda konuşur. 

Bu durumda kişi anormal derecede hızlı konuşur ve ayrıca konuştuğu konudan alakasız kelimeler de kullanabilir. 

Takifemi, kekemelikle benzer psikolojik etkilere neden olabilir. Özgüven düşüklüğü, depresyon ve anksiyete de yol açabileceği etkilerdendir. Ayrıca insanlarla iletişim kurmaktan aşırı çekinmek ve asosyallik de günlük hayatta neden olabileceği etkilerdir. 

Hızlı-bozuk konuşma problemi için de en etkili yöntem bir konuşma terapistinden yardım almaktır. Bunun yanında meydana gelen etkileri hafifletmek için özgüven yükselten aktivitelerden faydalanılabilir. Bunlar için ‘Özgüven Eksikliği’ yazımıza da göz atmalısınız! Keyifli okumalar…