İlişki Anksiyetesi: Belirtileri ve Nedenleri

Sağlıklı bir ilişki yaşamak harika olabilir. Tatmin edici, mutluluk verici ve maalesef bazen stresli… Aslında, hayatta tahmin edilenden çok az şey romantik bir ilişkinin yaratabileceği türden bir kaygıya neden olabilir. Hayatta biraz stres yaşamak normal olsa da işlerin zorlaştığını kabul etmek ve ilişki kaygısıyla nasıl başa çıkacağınızı öğrenmek, gelecek yıllar boyunca sağlıklı, işleyen ve mutluluk verici ilişkiler kurmanıza yardımcı olabilir.

Romantik ilişki kaygısının nedenleri, bazı belirtileri ve etkilerinin neler olabileceği ve en önemlisi, bir ilişkide endişeli hissediyorsanız ne yapmanız gerektiği hakkında daha fazla bilgi edinmek için içeriğimizi okumaya devam edebilir, ihtiyaç duyuyorsanız bir uzmandan destek alabilirsiniz. Yaşadığınız sorunları çözmek istiyorsanız Psikologofisi üzerinden deneyimli isimlerle görüşmeye hemen başlayabilirsiniz. Sesli ya da görüntülü gerçekleştireceğiniz online terapi seansları ile hayatınızdaki sorunlarınıza çözüm bulabilirsiniz

İlişki Kaygısı Nedir?

İlişki kaygısı, ilişkinizde yaşadığınız zorluklardan kaynaklanabilir. İlişkinizin devam edip etmeyeceği konusunda endişeli olabilirsiniz. Romantik partnerinize güvenip güvenemeyeceğinizden emin olmayabilirsiniz. Hatta bağlılık sorunları ile mücadele ediyor olabilirsiniz. Tüm bu endişeler bireysel olarak anksiyete yaşamanıza neden olabileceği gibi ilişki kaygısına da yol açabilir.

Her şeyden önce kaygı yaşamanın normal olduğunu anlamak önemlidir. Bununla birlikte, iki insan arasındaki ilişkinin ilerlemesine engel olduğu bir nokta vardır. Kaygınızın ilişkinize müdahale ettiğini düşünüyorsanız, yardım aramanın zamanı gelmiş olabilir. Tedavi edilmediğinde ya da kabul edilmediğinde, ilişki kaygısı bazen şunlarla sonuçlanabilir:

• Motivasyon eksikliği
• Bir ya da her iki partner için duygusal sıkıntı
• Zihinsel yorgunluk
• Fiziki yorgunluk
• Mide rahatsızlığı, baş ağrısı, boyun ve kas ağrısı gibi fiziksel kaygılar

Kaygı bozuklukları ile ilgili ayrıntılı bilgi edinmek için “Anksiyete Nedir? Anksiyete (Kaygı Bozukluğu) Belirtileri, Tedavisi” içeriğimizi okuyabilirsiniz.

İlişki Kaygısının Nedenleri

İlişki kaygısının birçok yaygın nedeni vardır. Onları anlamak, yakın ilişkilerinizde hissedebileceğiniz stresi nasıl daha iyi yöneteceğinizi anlamanıza yardımcı olabilir.

Geçmiş Tecrübeler

Olumsuz geçmiş deneyimler, gelecekte benzer bir tehdit ya da korku hissettiğinizde tepki vermenize neden olabilir. Geçmişte incinmiş olan insanlar şu anki ilişkilerinde anlaşılır bir şekilde temkinli olabilirler. Bu durumda, siz ya da romantik partneriniz geçmişte herhangi bir travma yaşadıysanız, ortaya çıkan korkuyu ilişkinizden uzak tutmayı öğrenmeniz gerekir.

Bağlanma Tarzı

Bağlanma tarzı çocukluk yıllarımızda oluşur. Büyürken ebeveynleri tarafından ihmal edilen kişilerin yetişkin ilişkilerinde kendini güvende hissetmediği gözlemlenebilir. Bağlanma stilleri genel olarak şu şekilde kategorize edilir;

Kaygılı bağlanma stili: Çocukken temel sevgiyi ve desteği almadığınızda, eşinizin duygularının sizin için ne kadar güçlü olduğunu ya da onlara güvenip güvenemeyeceğinizi sorgulamanız yaygın görülen bir sorundur. Kaygılı bir bağlanma stili geliştirenler, öz değerlerini merak edebilir, çekingen ya da tetikte olabilir ve sevdikleri kişilerin kendilerine olan ilgisini kaybetmesinden endişe edebilirler.

Güvenli bağlanma stili: Diğer yandan, ebeveynler çocuklarına olan sevgilerini ve sevgilerini sürekli olarak ifade ettiklerinde, güvenli bir bağlanma stilinin oluşması yaygındır. Güvenli bağlanma stiline sahip çocuklar, yaşamlarında yetişkinlere daha fazla tutunabilirler ya da gelecekte romantik olanlar da dahil olmak üzere herhangi bir ilişkide aşk konusunda güvenceye ihtiyaç duyabilirler.

Çevrimiçi ilişki danışmanlığı, herhangi bir bağlanma sorununuz varsa, sağlıklı bir ilişki kurmanıza yardımcı olabilir.

İletişim Yetenekleri

Zayıf iletişim becerileri hayatınızın neredeyse her yönünü etkiler. Kendilerini uygun şekilde ifade edemeyen kişilerle nasıl iletişim kurulacağını çözmek ya da onlarla başa çıkmaya çalışmak bazen sinir bozucu ve bunaltıcı olabilir. İlişki kaygısıyla nasıl başa çıkılacağını bilmek söz konusu olduğunda, dürüst konuşmalar yapmayı ve sağlıklı bir şekilde duyguları paylaşmayı öğrenmek ilişkinizin gidişatını beklediğinizden çok daha iyi etkileyebilir.

Düşük Özgüven

Birçok insan düşük benlik saygısı ve olumsuz düşünceler nedeniyle özgüven sorunları yaşayabilir. Durumlarla başa çıkma yeteneğinize güvenmemek ya da bir ilişkide güvende hissetmemek, endişeniz üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Düşük benlik saygısından kaynaklanan olumsuz düşünme, şu durumlardan şüphe duymanıza neden olabilir:

• Partneriniz sizin hakkınızda nasıl hissediyor?
• Güvenli, sevgi dolu bir ilişki içinde olmayı ne kadar hak ediyorsun?
• Partnerinize ne kadar güvenebilirsiniz?

Bu sorulara cevap aramak ancak tatmin edici sonuçlara ulaşamamak, ilişki anksiyetesini önemli ölçüde tetikler.

Sorgulama Eğilimi

Herhangi bir ilişkide sorgulama güdüleri normaldir. Bununla birlikte, partnerinizi sorgulama eğiliminiz, ikinizin nasıl etkileşime girdiğine müdahale etmeye başlarsa, düşündüğünüzden daha fazla sorun olabilir. Partnerinizin yaptığı seçimler veya kararlar hakkında çok soru mu soruyorsunuz? Eşinizin niyetleri hakkında endişelenmek için fazla zaman harcıyor musunuz? Eğer öyleyse, sorgulama eğiliminizin ilişkinizde sağlıklı olmayabilecek bir faktör olmasına izin veriyor olabilirsiniz.

İlişki Kaygısının Belirtileri Nelerdir?

Hem fiziksel hem de duygusal ilişki kaygısı yaşadığınıza dair birçok işaret vardır. Bu belirtiler fiziksel ve zihinsel olmak üzere 2 ayrı başlıkta incelenebilir;

İlişki Kaygısının Fiziksel Belirtileri Nelerdir?

• Hızlı nefes alma
• Artan kalp atış hızı
• Terlemek
• Titremek
• Kilo vermek
• Konsantre olmakta ya da  odaklanmakta zorluk çekmek

İlişki Kaygısının Zihinsel Belirtileri Nelerdir?

• Partnerinizin duygularını sorgulamak: Partneriniz size deli gibi aşık görünüyor ve size karşı sürekli nazik jestler yapıyor, o halde neden hala sizi ne kadar sevdiklerini sorguluyorsunuz? Eşinizin duygularından saplantı haline getirecek kadar şüphe ediyorsanız, ilişki kaygınız olabilir.
• Partneriniz için ne kadar önemli olduğunuzu sorgulamak: Eğer ondan ayrılsaydınız partnerinizin sizi ne kadar özleyeceğini düşünür müsünüz? Eğer bir sorunla mücadele ediyor olsaydınız size nasıl destek sunabileceklerini merak ediyor musunuz? Sizi kullandığınızdan endişeleniyor musunuz? Bun hayali ve kötümser senaryolarla gelen soruların hepsi, ilişki kaygısı yaşıyor olabileceğinizin işaretleridir.
• Kendini sabote etmek: İlişkinize layık olmadığınızı düşünüyorsanız, aktif olarak kendi kendini sabote etmenin yollarını bulmaya çalışıyor olabilirsiniz. Bu, yaptığınızı fark etmediğiniz bir bilinçaltı eylemi bile olabilir. Eski bir sevgiliyle gizlice buluşmak, partnerinizi sürekli olarak yanlış yapmakla suçlamak, kavga çıkarmak ya da başka bir anlaşmazlık yaratmak için başka yollar bulmak, ilişkinizde hissettiğiniz endişeden kaynaklanabilir.
• Güven eksikliği: Partnerinize karşı temel bir güven eksikliğiniz varsa ve sürekli olarak aldatma ya da yalan söyleme belirtileri aradığınızı fark ederseniz, aslında ilişki kaygısı geliştirmiş olabilirsiniz.
• İşleri orantısız hale getirmek: Aslında sizi o kadar üzmemesi gereken şeylere karşı alışılmadık derecede kızgın olduğunuzu mu fark ettiniz? Belki de kasıtsız olan şeyler hakkında aşırı incinmiş hissediyor musunuz? Bunların hepsi ilişki kaygısından kaynaklanabilir.

İlişki Kaygısının Sonuçları Nelerdir?

Bir ilişkide endişeli hissetmek her iki tarafı da olumsuz etkileyebilir. Sürekli olarak  endişelendiğinizi fark ederseniz, bu duygular ilişkinizin her yönünde etkili olabilir. İlişki kaygısının başlıca etkilerinden bazıları şunlar olabilir:

• Depresyon: Uzun süreli ilişki kaygısı, ele alınmazsa kolayca depresyona dönüşebilir.
• Artan kaygı: Kaygı ile ilgili daha zor kısımlardan biri hem yoğunluğu hem de sıklığının tedavi edilmedikçe artabilmesidir. Bu tek başına ilişki kaygınızla başa çıkmanız için motive edici bir faktör olabilir.
• Yüzleşme: Kaygının ilişkilerde neden olabileceği güvensizlik, siz ve eşiniz arasında yersiz yüzleşmelere ve çatışmalara neden olabilir.
• Kontrol davranışı: Yüzleşmeye çok benzer şekilde, sürekli kontrol sahibi olmak, ilişki kaygınızı yönetmenin bir yolu görünse de öyle değildir. Kontrol edici davranışların bir ilişki üzerinde o kadar olumsuz bir etkisi olabilir ki, hiç hazır olmadığınız ve aslında korktuğunuz sona dahi sizi götürebilir.
• Kendini gerçekleştiren kehanet: Bazen, ilişki kaygısı ve onunla birlikte gelen tüm belirtiler, sonunda kendini gerçekleştiren bir kehanetle sonuçlanabilir. Dikkatli olmazsak, düşüncelerimiz eylemlerimiz olur ve eylemlerimiz gerçeklerimiz olur.

İlişki Kaygısı Nasıl Aşılır?

İlişki kaygısıyla başa çıkmak sanıldığı kadar zor değil. Bir kez tanımlayıp kabul ettiğinizde, üstesinden gelmenin yollarını bulabilirsiniz.

• Bir terapistle konuşun: Terapi her türlü stres için harika bir çözüm olabilir. Bu ilişki kaygısı için de geçerli. Hem bireysel hem de çift terapisi, bir ilişkideki bir ya da iki kişi kaygı yaşadığında çözüm bulmada oldukça etkili bulunmuştur. Terapistler başa çıkmanıza yardımcı olabilir, böylece endişenizi geride bırakabilir ve eşinizle daha güçlü bir bağlantı kurmaya odaklanabilirsiniz.
• Düşüncelerinize odaklanın: Nasıl düşündüğünüzü yönetmeyi öğrenmek, ilişki kaygınızın üstesinden gelmenin ilk adımı olabilir. Özellikle olumsuz düşünceleriniz ya da düşük özgüven kaynaklı sorunlarınız varsa ya da eşinizin hareketleri ve niyetleri hakkında varsayımlarda bulunma eğilimi gösteriyorsanız, ilişkinizi iyileştirmek için düşünce davranışlarınızı nasıl değiştireceğinizi öğrenebilirsiniz. İlişki kaygısı sıklıkla tutarsız ve aşırı endişenin bir sonucu olduğundan, bilişsel davranışçı terapi (BDT) gibi terapi yaklaşımları, ilişkinizi iyileştirecek beceriler geliştirmenizde çok başarılı olabilir.
• Fiziksel semptomlarınızı yönetin: Hangi ruh halinde olursanız olun, kişisel bakım her zaman iyi hissettirir. Fiziksel semptomlarınızı tanıyarak ve sizi ele geçirmemeleri için adımlar atarak yönetmeyi öğrenmeniz çok önemlidir. Kalp atış hızınızın arttığını, hızlı nefes aldığınızı ya da titrediğinizi fark ederseniz, derin nefes alma, meditasyon ve hatta egzersiz yapma gibi farkındalık teknikleri yardımcı olabilir. Yeterince uyumak ve sağlıklı beslenmek, fiziksel semptomları yönetmenin diğer yollarıdır.
• Eylemlerinize odaklanın: Davranışınızın farkında olmak, onu değiştirebileceğiniz anlamına gelir. Örneğin, güvenle ilgili sorunlarınız olduğunu biliyorsanız ve bu sorunlar yüzünden harekete geçiyorsanız, enerjinizi yeniden yönlendirmeyi öğrenmelisiniz. Bunun ötesinde, eşinize neden güvenmediğinizi öğrenebilirsiniz. Güven eksikliğiyle başa çıkmanın verimli ve sağlıklı yollarını bulmak, hayatın birçok alanında size yardımcı olabilir.
• Olumlu iletişim pratiği yapın: Zayıf iletişim, bir ilişkideki en büyük stres faktörlerinden biri olabilir. Terapi de bu konuda yardımcı olabilir. Etkili bir şekilde iletişim kurabilmek, kontrolden çıkmadan önce onu nasıl ele alacağınızı öğrendiğiniz için kaygıyı hafifletebilir.

Anksiyete ile başa çıkmak için atabileceğiniz diğer adımları görmek için “Kaygıyla Başa Çıkmanın Yolları” içeriğimizi okuyabilirsiniz. İlişkilerde kaygı yaşıyorsanız ve bunu yönetmek için yardıma ihtiyacınız varsa, Psikologofisi üzerinden uzman bir terapistle iletişime geçebilir, online terapi alabilirsiniz.