Fazla Hassas Kişilerde Rastlanan 10 Özellik

Son derece hassas bir kişi dünyayı diğerlerinden farklı deneyimler. Doğdukları biyolojik bir farklılık nedeniyle, son derece hassas insanlar inceliklerin daha fazla farkındadır ve bilgiyi derinlemesine işlerler. Bu, yaratıcı ve anlayışlı olma eğiliminde oldukları anlamına gelir, ancak aynı zamanda strese ve bunalmaya diğerlerinden daha yatkın oldukları anlamına da gelir.

"Çok hassas kişi" terimi, beyinleri duygular, düşünceler ve duyusal girdiler de dahil olmak üzere tüm bilgileri çok derinden işleyen bir grup insanı tanımlamak için oluşturulmuş bir terimdir. Bu onları diğer insanlara göre fiziksel ve duygusal olarak daha hassas hale getirir. Yüksek duyarlılık, normal, sağlıklı bir kişilik özelliği olarak kabul edilir, ancak - tüm kişilik özellikleri gibi - kendi avantajları ve dezavantajları vardır. Aynı özellik “Duyusal İşleme Duyarlılığı”, “Çevresel Duyarlılık” ve “Farklı Duyarlılık” olarak da adlandırılır.

Fazla hassas kişiler genellikle olumsuz olarak "çok hassas" olarak tanımlanır. Ama fazla hassas olmak kötü bir şey değildir. Herhangi bir kişilik özelliği gibi, zorluklarla birlikte birçok güçlü yönü de beraberinde getirir. Örneğin, son derece hassas insanlar yaratıcılık, empati ve başkalarının gözden kaçırdığı şeyleri fark etme veya başkalarının görmediği bağlantıları kurma yeteneğine sahip olma eğilimindedir. Aslında, yüksek hassasiyet üstün zekalılıkla bağlantılı kabul edilir. Bu hediyelerin takası, hassas zihnin kolayca aşırı çalışabilmesidir, bu da fazla hassas insanları aşırı uyarılmaya veya duygusal olarak aşırı yüklenmeye meyilli hale getirir.

Yüksek hassasiyet tamamen normal olsa da - yani, bu bir teşhis veya bozukluk değildir - genellikle yanlış anlaşılır, çünkü bu kişiler toplumda azınlıktadır. Son araştırmalar, insanların kabaca yüzde 30'unun oldukça hassas olduğunu gösteriyor - 3'te 1'den az - ve bazı araştırmacılar bu sayıyı yüzde 15 ila 20'ye kadar düşürüyor. Her iki durumda da son derece hassas insanlar, belki de kültürümüz duyarlılığa değer vermediği ve hassas yönümüzü gizlememizi söylediği için, genellikle kendilerini nadir veya "yalnız" gibi hissederler.

Siz de benzer bir durum yaşıyor, kendinizi yalnız hissediyor, günlük hayatın akışına uyum sağlamakta zorlanıyor, bir terapiye ihtiyaç duyduğunuzu düşünüyor, yaşadığınız sorunları çözmek istiyorsanız Psikologofisi üzerinden deneyimli isimlerle görüşmesi için hemen iletişime geçebilirsiniz. Sesli ya da görüntülü gerçekleştireceğiniz online terapi seansları ile hayatınızdaki sorunlarınıza çözüm bulabilirsiniz.

Fazla Hassas Kişiler Neden Farklılar?

Duyarlılık, herkesin sahip olduğu bir kişilik özelliğidir, ancak bazı insanlar diğerlerinden daha hassastır. Bu, bazı insanların "düşük duyarlı", bazılarının "yüksek duyarlı" olduğu ve insanların çoğunluğunun ortada bir yerde bulunduğu anlamına gelir.

Ne kadar hassas olduğunuz, kısmen genlerinize, kısmen de yetiştirilme tarzınıza bağlıdır. Genleriniz, temel hassasiyet seviyenizi belirler, yani çok hassas bir insansanız, muhtemelen bu şekilde doğmuşsunuzdur ancak yaşam deneyimleriniz de bu özellikler üzerinde etkilidir.

Son derece hassas beyinde de derin farklılıklar vardır. Son derece hassas bir insansanız, empati, duygu ve sosyal ipuçlarını okuma ile ilgili alanlarda ve ayrıca beynin “bilinç yeri” olarak bilinen kısmında, özellikle sosyal ortamdayken muhtemelen daha fazla aktiviteye sahip olursunuz. Bu, fazla hassas insanların son derece tetikte olduklarını ve etraflarındaki insanlara çok duyarlı olduklarını gösterir.

Çok hassas insanlar diğerlerinden farklı davranmaya ve hayattan farklı şeyler istemeye eğilimlidirler. Genel olarak konuşursak, yavaş bir tempoyu tercih eder ve ince deneyimlerin tadını çıkarmak için zaman ayırmayı severler. Aşırı uyarılabilen biri için bu oldukça mantıklıdır: küçük zevkler ve daha yavaş bir program, onların ellerinden gelenin en iyisini yapmalarını sağlar, aşırı yüklenmeden hassas yeteneklerini ortaya çıkarır.

Fazla Hassas Olduğunuzu Nasıl Anlarsınız?

Belki insanlar size rutin olarak "çok hassas" olduğunuzu veya "çok fazla düşündüğünüzü" söyler. Belki de gürültülü ortamlarda kolayca aşırı uyarılırsınız. Belki de bazı şeylerin sizi neden diğer insanlardan daha fazla rahatsız ettiğini merak ediyorsunuz. Bunlar, son derece hassas bir insan olabileceğinizin işaretlerinden sadece birkaçı. Ancak size yol gösterecek çok fazla işaret var…

Şiddet ve Zulmün Her Türlüsünden Nefret Ediyorsanız

Herkes şiddet ve zulümden nefret eder, ancak çok hassas insanlar için bunu görmek veya duymak son derece rahatsız edici olabilir. Çok korkutucu, kanlı veya şiddet içeren filmleri üzülmeden ve hatta fiziksel olarak hasta hissetmeden izleyemiyorsanız, fazla hassas  olabilirsiniz. Benzer şekilde, hayvan zulmü veya benzeri vahşi eylemlerle ilgili bir haberi sindiremeyebilirsiniz ya da bunları görmekten kaçınabilirsiniz.

Diğer İnsanların Duygularını Özümsemekten Sık Sık Duygusal Olarak Yorgun Düşüyorsanız

Çok hassas insanlar mutlaka empati kurmasalar dahi diğer insanların duygularını “emme” eğilimindedir. Fazla hassas bir kişinin, bir odaya girmesi ve içindeki insanların ruh hallerini hemen hissetmesi alışılmadık bir şey değildir. Bunun nedeni, çok hassas kişilerin yüz ifadeleri, beden dili ve ses tonu gibi diğerlerinin gözden kaçırabileceği inceliklerin çok iyi farkında olmalarıdır. Bunu hassas kişinin doğal olarak yüksek empati düzeyiyle eşleştirdiğinizde kendilerine ait olmayan duygular hissetmeleri gayet doğal olur. Sonuç olarak, çok hassas insanlar sık sık duygusal tükenmeden mustarip olma eğilimindedir.

Zaman Baskısı Sizi Gerçekten Sarsıyorsa

Okulda, süreli sınavlar veya hız testleri sizi aşırı derecede endişelendirdiyse hem de bu endişe belki de normalde yaptığınız kadar iyi performans gösterememe noktasına kadar devam ettiyse fazla hassas olabilirsiniz. Bir yetişkin olarak, yapılacaklar listenizde çok fazla şey olduğunda ve bunları bitirmek için yeterli zamanınız olmadığında kendinizi çok stresli hissedersiniz. Fazla hassas kişiler stimülasyona daha duyarlıdır ve zaman baskısı istisna değildir.

Tek Başınıza Geçirdiğiniz Zaman Sizin İçin Önemliyse

İster içe dönük ister dışa dönük olun, tercihen tek başınıza olmak üzere bolca boş zamana ihtiyacınız vardır. Uzun bir günün sonunda, uyarılma seviyenizi düşürmek, duyularınızı yatıştırmak ve yeniden şarj olmak için kendinizi genellikle sessiz, karanlık bir odaya çekilirken bulursunuz. Ancak bu her zaman kötü bir şey değildir. Sosyal hayat dengesi sağlandığı sürece tek başına vakit geçirmek oldukça faydalı ve eğlenceli olabilir.

Giyiminize Fazlasıyla Önem Veriyorsanız

Ne giydiğinize karşı her zaman duyarlı olursunuz. Cızırtılı kumaşlar veya kısıtlayıcı giysiler - dar bir bel bandı veya külotlu çorap gibi pantolonlar - sizi gerçekten rahatsız eder. Tabii ki, fazla hassas olmayanlar da bu şeylerden hoşlanmayabilir, ancak fazla hassas bir kişi bunlardan tamamen kaçınmak için gardırobunu dikkatlice seçecektir. Ve fazla hassas bir kişi istemeden de olsa bunlardan birini giymek / kullanmak zorunda kalırsa, hissettiği rahatsızlık o gün yaşadığı tüm deneyimlerinin önemini azaltabilir.

Değişimle Baş Etmekte Zorlanıyorsanız

Fazla hassas kişiler rutinlerinde rahat ederler çünkü tanıdık olan, yepyeni bir şeyden çok daha az uyarıcıdır. Bu nedenle, hem olumlu hem de olumsuz değişimler fazla hassas kişileri gerçekten rahatsız edebilir. Örneğin, yeni biriyle tanışırken veya bir işte terfi alırken, fazla hassas kişiler çok mutlu oldukları kadar stresli de hissedebilirler. Genel olarak, bu kişilerin değişime uyum sağlamak için diğerlerinden daha fazla zamana ihtiyacı vardır.

Çevreniz Tarafından Yanlış Anlaşıldığınızı Düşünüyorsanız

Yüksek hassasiyet genellikle yanlış etiketlenir. Size “utangaç” veya “endişeli” denmiş olabilir ve belki de sizde bir sorun olduğu ima edilmiş olabilir. Benzer şekilde, birçok fazla hassas kişi içe dönük olarak etiketlenir, çünkü içe dönükler ve fazla hassas kişiler, çok fazla tek başına vakte ihtiyaç duyma gibi birçok özelliği paylaşır. Bununla birlikte, fazla hassas kişilerin büyük bir kısmı aslında dışa dönüktür.

Başkalarının Neyi Kaçırdığını Fark Ediyorsanız

Hiçbir toplantıdan ayrıldınız ve patronunuzun, iş arkadaşınızın “Ah, bunu fark etmedim” dediği aralıksız kalem vuruşları hakkında yorum yaptınız mı? Son derece hassas insanlar gürültüye, kaosa ve diğer dış uyaranlara derinden uyum sağlar ve bunları işler. Bu nedenle sizin için büyük bir sıkıntıya neden olabilen herhangi bir şey, fazla hassas olmayan bir kişi tarafından fark edilmeyebilir.

Ayrıntılarda Kaybolduğunuzu Hissediyorsanız

Fazla hassas kişilerin algıları son derece açıktır. Durumların özelliklerini kavrarlar ve en küçük değişiklikleri fark ederler. Bu ayrıntı yönelimi, birçok senaryoda olumlu bir özelliktir. Başkalarının beğenilerine, hoşlanmadıklarına ve tercihlerine karşı son derece uyumlu olursunuz ve bu kavrayış size anında dost ve müttefik kazandırabilir. Diğer yandan, dikkatli davranmazsanız titizliğiniz mükemmeliyetçiliğe dönüşebilir ve ayrıntılarda kaybolmanıza yol açabilir. 

“Her Şeyi Kişisel Algılama” İfadesini Çok Fazla Duyuyorsanız

Fazla hassas kişiler durumlara daha güçlü tepki verme eğilimindedir. Bazen etrafınızdaki dünyadan neden bu kadar derinden etkilendiğinizi merak edebilirsiniz, diğerleri ise işleri kolayca görmezden gelebilir. Bu kişiler, çok hassas oldukları için kendilerinde bir sorun varmış gibi hissedebilirler. Sonuç olarak, birçok insan, yeteneklerini ve güçlü yanlarını inkar etmek için yıllarını harcar.

Bu işaretlerle özdeşleşiyorsanız, çok hassas bir insansınız! Sizin için inşa edilmemiş bir dünyada son derece hassas bir insan olmak bunaltıcı gelebilir, ancak iyi haber şu ki; kendinizin farkında olduğunuz sürece tuzaklardan kaçınabilir ve hayatınızı daha iyi hale getirmek için rutininize kolay adımlar ekleyebilirsiniz.

Fazla Hassas İnsanların Karşılaştığı Sorunlar

Bazen çok hassas insanlar için hayat bir mayın tarlası gibi gelebilir. Potansiyel tuzakların farkında olmak, ortaya çıktıklarında bunlarla başa çıkmak için zihinsel olarak hazırlanmanıza yardımcı olabilir. Fazla hassas insanlar için bazı potansiyel tuzaklar şunları içerir:

• Telaşlı günler: Bütün gün bir şeyden diğerine koşmak en iyimiz için bile yorucu olabilir, ancak özellikle fazla hassas biriyseniz aşırı uyarılmış ve bunalmış hissetmenize neden olabilir.
• Kişilerarası çatışma: Siz ve başka biri arasında çatışma çıktığında genellikle strese daha yatkın hissedersiniz.
• Beklentiler ve kıyaslamalar: Çevrenizdeki insanların beklenti ve ihtiyaçlarını kolayca algılayıp, bunları kolayca içselleştirebilir ve karşılayamadığınız için kendinizi hırpalayabilirsiniz.
• Başarısızlık: Hiç kimse başarısız olmayı sevmez, ancak bu sizin için sakatlayıcı gelebilir. Küçük hatalar için bile kendinizi hırpalayarak, kendinizden şüphe duyarak ve takıntılı düşüncelere eğilim göstererek kendinizi yorarsınız.

Kendi ihtiyaçlarınızın farkında olarak ve olası tuzaklara hazırlıklı olarak kendinize alan yaratabilirsiniz. Kendinizi bunaltıcı ve tuzaklardan yalıtmanıza yardımcı olacak bazı kolay püf noktaları:

• Tuzaklardan kaçının: Yoğun bir günün sizi yorduğunu biliyorsanız, etkinlikler arasında dinlenmek için programınıza zaman ayırın. Kendinizi bunaltmamak için gün ve hafta boyunca çalışmaları ve etkinlikleri önceden planlayın.
• Stresten kaçının: Korku filmleri gibi aşırı strese neden olan şeylerden veya duygusal enerjinizi her zaman tüketen iş arkadaşınızdan uzak durun.
• Hayır deyin: Fazladan çalışma, ekstra planlar veya kendinizden beklentileriniz için olsun. Kendinize bazı şeylere hayır demeyi ve onunla sorun yaşamamayı öğretin.
• Yatıştırıcı bir alan yaratın: Evinizi (veya en azından içinde bir odayı) sakin ve güvende hissetmenize yardımcı olacak bir alan yapın. İçini yastıklar, battaniyeler, kitaplar, filmler veya iyi hissetmenize yardımcı olacak her şeyle doldurun.

Çevrelerindeki olaylardan kolaylıkla etkilenen fazla hassas kişiler depresyon, kaygı bozuklukları gibi psikolojik sorunlara daha yatkındırlar. Ancak bu durum hassas bir kişilik yapısının kötü olduğu anlamına kesinlikle gelmez. Yalnızca kendimizi tanımak, kişilik özelliklerimizi bilmek bile kendimiz ile ilgili alacağımız kararların çok daha doğru ve bizleri mutlu edecek kararlar olmasını sağlayabilir.

Siz de hassas kişilik yapınızın sizi yorduğunu düşünüyor ve psikolojik desteğe ihtiyaç duyuyorsanız Psikologofisi üzerinden dilediğiniz zaman alanında uzman bir terapist ile görüşerek online terapi alabilirsiniz.