empati nedir

Empati Nedir?

Bir kişinin; diğer insanların davranışlarını onların içinde bulunduğu ruh halini ve duygularını gözden kaçırmayarak değerlendirmesidir. Bir başka deyişle empati kişiyi yalnızca hareketleriyle değerlendirmeyip, o hareketin arkasındaki duygu durumunu ve ruh halini de göz önüne almaktır. 

Empati Çeşitleri

Empatinin çok fazla türü bulunmakla beraber en yaygın empati türleri şöyledir:

  1. Bilişsel empati: İnsanların düşünceleri ile empati yapmayı ifade eder. Yani bilişsel empatide birey bir başkasının düşüncelerini ve bu düşüncelerin nedenlerini anlayabilmeye çalışır. 
  2. Duygusal empati: Adından da anlaşılacağı üzere diğer insanların duygularını anlayabilmek amacıyla yapılan empatidir. 
  3. Somatik empati: Karşıdaki insanın fiziksel his ve davranışlarını daha iyi anlamak için yapılan empati türüdür.

Empati Yapmanın Faydaları

Empati yapmak hem kişinin kendisine hem de çevresine oldukça büyük faydalar sağlar. Bu faydaları sizler için derledik.

Empati yapmak;

  • Kişinin sosyal zekasını geliştirir. 
  • İnsan ilişkilerinin iyileşmesine yardımcı olur.
  • İş hayatında daha verimli çalışmayı ve işbirliğini sağlar. 
  • Kişinin kendi duygularını daha iyi yönetmesine yardımcı olur. 
  • Kişideki, yardımseverlik gibi, iyi özellikleri geliştirir. 

Empati Yapabilen İnsanların Özellikleri

  • İletişim becerileri gelişmiştir. İnsanlarla daha kolay ve açık iletişim kurabilirler. 
  • Farkındalık geliştirirler. Kendi duygu ve düşünceleri yanında bir başkasının duygu ve düşüncelerini de nedenleriyle beraber anlayabilmek insana farkındalık katacaktır. 
  • Yardımseverdirler. Bir başkasının acısını hissedip onunla empati yapabilmek doğal olarak kişiyi daha yardımsever bir hale getirecektir. 
  • Anlayışlıdırlar. Karşıdakinin düşünceleriyle, davranışlarıyla ve fikirleriyle empati yapabilmek ona daha anlayışlı yaklaşabilmeyi de beraberinde getirir. 
  • Kendilerini daha iyi ifade ederler. Empati yapabilen insanlar diğer insanların duygu ve düşüncelerini nedenleriyle beraber değerlendirebildiği için kendi fikirlerini de yargılamaz ve daha kolay dışa vurabilirler. 

Nasıl Empati Yapılır?

Empati yapabilmek hem kişinin kendisi açısından hem de çevresi için oldukça olumlu sonuçlar ortaya çıkarır. Ancak kimi zaman empati doğru şekilde yapılmayabilir ve böyle bir empatinin faydasından çok zararı olacağı söylenebilir. 

Doğru empati yapabilmek için:

  • Doğru empatide yaşanan olaylara karşıdakinin bakış açısıyla bakılır. Yani bakış açınızı değiştirmeden bir başkasının fikir ve duygularını doğru şekilde anlamayı beklememelisiniz. 
  • Karşıdakinin duygu ve düşüncelerini doğru şekilde yorumlamaya özen göstermelisiniz. Bunun için önyargılarınızdan da arınmalısınız. 
  • Siz karşıdaki kişiyle doğru şekilde empati yaptığını ve onu tam olarak anladığınızı düşünebilirsiniz. Ancak hayatın olağan akışında bu pek mümkün değildir. Zira kimse karşıdakini tam olarak anlayamaz. Bu nedenle fikrinizi karşıdakiyle de paylaşmak ve onunla iletişim kurmak doğru empati yapabilmek için önemlidir. 

Empati ve İlişkiler

İnsan ilişkilerinde empati yapabilmek oldukça önemlidir. Zira karşıdakinin duygularını, hareketlerini ya da fikirlerini yargılayarak onunla sağlıklı bir ilişki yürütülmesi oldukça zordur. Bunun aksine özellikle ikili ilişkilerde partnerlerin diğerini anlamaya çalışması yani birbirine empati ile yaklaşması ilişkinin sağlıklı bir şekilde ilerlemesine katkıda bulunacaktır. 

Öte yandan objektif düşündüğümüzde her insanın hata yapabileceği sonucuna varırız. Bunu dikkate aldığımızda hata yapan birine karşı empati ile yaklaşmayan kişilerin uzun vadede sağlıklı ilişki yürütebilmesi de beklenemeyecektir. 

Tüm bunları göz önüne aldığımızda empatini ilişkiler açısından da oldukça önemli bir kavram olduğu sonucuna varabiliriz. 

Empati ve İş Hayatı

İş hayatında gerek patronun çalışanlarıyla empati yaparak onların istek ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurması gerekse de çalışanların işverenle empati yaparak daha özverili çalışması iş ortamını verimli hale getirecektir. 

Empatiden yoksun bir iş ortamında işveren çalışanların ruh halini, isteklerini ve ihtiyaçlarını göz ardı edeceği gibi ufak hatalarına dahi tahammülsüz yaklaşacaktır. Aynı şekilde çalışanlar da işverenin uyarılarını kişisel algılayabilecek, verilen görevleri yerine getirirken dahi özensiz davranabilecektir. 

Tüm bu durumların iş ortamını verimsiz ve her iki taraf açısından da adeta çekilmez hale getireceği gayet açıktır

Yazar
Avatar
Eren Artun ErgülPsikolog29 Ağustos 2023
0/1500
Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı

Henüz yorum yapılmadı