Diskalkuli Nedir?
Diskalkuli, özellikle okul hayatında öğrencilere oldukça zorluk çıkaran bir bozukluktur. Zeka seviyesi ile alakası olmayan; daha çok hafıza ile ilişkili bir sorun olan diskalkuli hakkında detaylı bilgiye sahip olmak isterseniz sizi yazımızı okumaya davet ediyoruz.
Diskalkuli Nedir?
Diskalkuli, diğer adıyla matematik öğrenme güçlüğü; kişinin matematiksel işlemleri anlamakta normal üstü bir zorluk yaşamasıdır. Bu bireylerin anlayamadıkları matematiksel semboller, sayılar, geometrik şekiller, açılar vs. olabilir.
Diskalkuli’yi öne çıkaran önemli özelliklerden biri bireyin herhangi bir zeka geriliğinin bulunmamasıdır.
Diskalkuli Belirtileri
Diskalkuli, kişiden kişiye değişebilecek birçok farklı semptoma sahiptir. Ancak yine de okul öncesinde, okul döneminde ya da yetişkinlikte ortaya çıkan bazı genel belirtilerle diskalkuli kendini gösterebilir. Bu belirtiler şöyledir:
- Sayı saymakta zorlanmak
- Nesneleri sıralamak ve saymakta zorlanmak
- Geometrik şekilleri belirlemekte zorlanmak
- Toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemlerini yaparken aşırı zorlanmak veya bu işlemleri birbirine karıştırmak
- Çarpım tablosunu öğrenememek
- Matematiksel problemlerin çözümünde normalden fazla zorlanmak
- Tablo okumakta, grafik çizmekte vs. zorlanmak
- Uzunluk tahmin edememek, basit iki yerin mesafesini tahmin ederken dahi zorlanmak ya da gerçekten oldukça uzak tahminler yapmak
- Saatleri okurken zorluk çekmek
- Telefon numaralarını tuşlarken zorluk çekmek ve akılda tutamamak
- Yönleri tespit ederken ve hatırlarken zorlanmak
- Matematik kullanımı gerektiren sınav gibi durumlarda yoğun kaygı ve stres yaşamak
Diskalkuli belirtileri yukarıda saydığımız şekilde. Ancak unutulmaması gereken bir nokta var; Tüm bu belirtilerin tespiti yapılırken bu maddelerin normalden farklı şekilde gerçekleşmesi gerektiği unutulmamalı.
Örneğin, dört basamaklı iki sayıyı kalem kağıt olmadan toplarken herkes zorlanabilir. Bunun diskalkuli belirtisi sayılabilmesi için tek basamaklı sayıları dahi toplarken aşırı zorlanmak gerekir.
Diskalkuli Neden Olur?
- Diskalkuli’nin nedeni, beyinde sayıları algılamaya ve işlem yapmaya yarayan bölgelerin çalışmasında yaşanan sorunlar olabilir.
- Ailesinde diskalkuli olan bireylerin hastalığa yatkınlığı olduğu gözlemlenmiştir. Dolayısıyla hastalığın sebebinin genler olduğu söylenebilir.
- Araştırmalar diskalkuli’nin hafıza zayıflığından da kaynaklanabileceğini göstermiştir.
- Annenin hamileyken alkol kullanması ya da erken doğum da diskalkuli’ye neden olabilecek faktörler arasındadır.
Gelişimsel Diskalkuli ve Edinilmiş Diskalkuli
Diskalkuli yukarıda da sözünü ettiğimiz gibi kalıtsal faktörlerle, annenin doğum öncesi alkol tüketimi sebebiyle, anne karnındayken beynin işleyişinde oluşan aksaklıklar sebebiyle doğuştan meydana gelebilir. Bu durumda gelişimsel diskalkuli’den söz edilir.
Ancak sonradan yaşanan travmaların etkisiyle, darbeye bağlı beynin işleyişinde meydana gelen aksaklıklarla sonradan da diskalkuli ortaya çıkması mümkündür. Bu şekilde gelişen matematik öğrenme bozukluğu ise edinilmiş diskalkuli olarak adlandırılır.
Diskalkuli, Disleksi ve Disgrafi Arasındaki Fark
Temelde birbirine oldukça benzeyen kavramlar olsa da diskalkuli, disleksi ve disgrafi birbirinden farklı tanımlamalara sahiptir.
Diskalkuli matematiksel sayı, işlem ve şekilleri anlamada zorluk çekmek iken, disgrafi kelimelerde ve yazı yazmada zorluk çekmek; disleksi ise okuma ve okuduğunu kavramada zorluk çekmek anlamına gelir.
Bu üç öğrenme güçlüğü arasında en sık rastlanan disleksi’dir. Bu nedenle diğer ikisinin disleksinin türleri olduğu sanılabilir ancak bu tamamen yanlış bir bilgidir. Üç öğrenme güçlüğü birbirinden oldukça farklıdır.
Üç öğrenme güçlüğünün ortak noktası ise bunları yaşayan bireylerde genellikle hafıza zayıflığı görülmesidir.
Diskalkuli Tanı ve Tedavisi
Diskalkuli’nin tanısı günümüzde genellikle bireyin yaşam öyküsü ve belirtileri dinlenerek bir uzman tarafından yapılır. Zira henüz diskalkuli’yi tespit eden bir laboratuvar testi geliştirilmemiştir. Bunun sebebi diskalkulinin nasıl oluştuğunun tam olarak bilinmemesidir.
Diskalkuli ilaçla tedavi edilebilen bir bozukluk değildir. Doktor tanı koyduktan sonra çocuk özel eğitim kurumlarında eğitim görebilir, çocuğa sınavlarda imtiyaz gösterilebilir. Ayrıca titiz ve narin bir yaklaşımla çocuğa temel matematik eğitimi aşılanabilir.
Diskalkuli’nin neden olduğu yüksek kaygı ve özgüven düşüklüğü ile mücadele edilirken profesyonel desteğe ihtiyaç duyulabilir. Böyle bir durumda aileler bir psikologdan yardım istemekten çekinmemelidir.