Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir

Borderline Kişilik Bozukluğu ve Bipolar Bozukluk Arasındaki Farklar

Borderline kişilik bozukluğu ve bipolar bozukluk, farkları nelerdir? Semptomlar neler? Destek için hangi seçenekler mevcuttur? Hepsi kafa karıştırıcı olabilir ve hatta bu iki kişilik bozukluğuna ilk kez bakmaya başladığınızda biraz bunaltıcı olabilir. Aralarında benzer birkaç semptom olsa da bilinmesi ve anlaşılması gereken bazı belirgin farklılıklar vardır.

Çok yüksek bir düzeyde, borderline kişilik bozukluğu, değişen davranışlar, ruh hali değişiklikleri ve benlik algısı endişelerine neden olan bir duygu durum bozukluğu türüdür. Bipolar bozukluk, borderline kişilik bozukluğundan daha yaygın görülen bir psikolojik hastalıktır ve enerji, ruh hali, düşünceler ve aktivite seviyelerinde değişikliklere neden olur. Bu değişimler, bir seferde birkaç günden birkaç aya kadar sürebilir.

Bu içeriğimizde, farklılıkları ve benzerlikleri daha iyi anlayabilmeniz için bu iki psikolojik sağlık durumunu daha ayrıntılı inceleyeceğiz. Siz de bipolar bozukluk ya da borderline kişilik bozukluğu yaşıyor ve bir terapiye ihtiyaç duyduğunuzu düşünüyor, yaşadığı sorunları çözmek istiyorsanız Psikologofisi üzerinden deneyimli isimlerle görüşmesi için hemen iletişime geçebilirsiniz. Sesli ya da görüntülü gerçekleştireceğiniz online terapi seansları ile hayatınızdaki sorunlarınıza çözüm bulabilirsiniz

Borderline Kişilik Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?

Borderline kişilik bozukluğunun kapsayıcı semptomları, öngörülemeyen davranışları, ruh hallerini ve çarpık bir kişilik imajını içerir. Bunlar gibi semptomlar genellikle ilişkileri sürdürmede güçlük ve dürtüsellik eğilimi ile sonuçlanır. Oldukça benzer olan borderline kişilik bozukluğu ve bipolar bozukluk semptomlarının uzun bir listesi vardır, bu nedenle hangi semptomların borderline kişilik bozukluğuna özgü olduğunu anlamak önemlidir. Borderline kişilik bozukluğuna sahip herkesin herhangi bir zamanda aynı semptomlara veya hatta aynı semptomlara sahip olmayacağını akılda tutmak da aynı derecede önemlidir. Borderline kişilik bozukluğu hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için “Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi” içeriğimizi okuyabilirsiniz.

Borderline kişilik bozukluğunun belirtileri aşağıdakilerin bir kısmını ya da tamamını içerebilir:

  • Olayları siyah ve beyaz olarak görme eğilimi - ya hayat tamamen iyidir ya da her şey kötü
  • Yakma, kesme, madde bağımlılığı geliştirme ve aşırı seviyede alkolü kötüye kullanma gibi kendine zarar verme davranışları
  • Dünyadaki yeriniz hakkında belirsizlik
  • Değerlerde sık değişiklik
  • Duygusal istikrarsızlık
  • İlgi alanlarını sık sık değiştirmek
  • Yakın ilişkilerde değişen bir kalıp - çok yakın ve sevgiyle dolu olmaktan, uzak hissetmekten nefret ve öfkeyi deneyimlemeye geçiş
  • Başkaları hakkında hızla değişen görüşler
  • Genellikle insanların niyetleri hakkında mantıksız bir korku nedeniyle güvenmede zorluk yaşama
  • Kararsız ya da çarpık bir öz imaj
  • Sıklıkla tekrarlayan intihar ya da kendine zarar verme düşünceleri
  • Önce başkasıyla iletişimi keserek (gerçek veya algılanan) terk edilmekten kaçınma girişimi
  • Yalnız kalmanın içsel, derin korkusu
  • Dürtüsel davranış - güvenli olmayan seks, dikkatsiz sürüş, uyuşturucu kullanımı, uygunsuz harcama davranışları gibi
  • Kronik, düzenli boşluk ya da kendini değersiz hissetme hali
  • Aşırı öfke, kaygı ya da depresyon dönemleri
  • Ayrışma hissi - kendi bedeninizden kopmuş gibi hissetmek, gerçek dışı hissetmek ya da kendinizi bedeninizin dışından görmek

Bipolar Bozukluğun Belirtileri Nelerdir?

Bipolar bozukluğun belirtileri de değişebilir. Yani, bipolar olup olmadığınızı nasıl bileceğinizi merak ediyor olabilirsiniz. Bozukluk büyük ölçüde dalgalı mani (aşırı yükselmeler hissettiğiniz) ve depresyon (ruh halinizin derin düşüşlere kayabileceği) dönemleri olarak tanımlanır. Bununla birlikte, herkes depresyon yaşamaz ve bipolar tanı tipi (bipolar I veya bipolar II) atakların tipini ve şiddetini etkileyebilir.

Bipolar I teşhisi konması için sadece manik atakların yaşanması gerekir. Bipolar II tanısı konmak için depresif dönemler mevcut olabilir ve genellikle hipomani olarak bilinen daha az yoğun bir mani yaşanır.

Bipolar bozukluk ve borderline kişilik bozukluğu arasında birkaç önemli fark vardır. İlk olarak, bipolar bozukluk ruh hali değişimleri kişilerarası çatışmalar tarafından tetiklenmez. Bipolar ilişkilerde bu, bir eşin deneyimlemesi zor olabilen yaygın bir durumdur. Diğer bir fark, borderline kişilik bozukluğu epizodlarının dakikalar ile saatler sürebilmesine rağmen, bipolar ruh hali değişimlerinin (yüksek veya düşük) birkaç gün, hatta birkaç hafta ya da ay sürebilmesidir. Bunlar genellikle enerji seviyelerinde, uykuda ve nasıl konuştuğunuz ve düşündüğünüzde gözle görülür değişiklikleri içerir.

Diğer belirtiler, duygu durum değişikliğinin manik mi yoksa depresif bir dönem mi olduğuna bağlı olabilir. Bir manik dönem sırasında, bipolar bozukluğun manik semptomları şunları içerebilir:

  • Sürekli bir yarış halinde hissetme
  • Kızgınlık, mutluluk ve sinir gibi aşırı ruh halleri
  • Yoğun bir iyimserlik duygusu ya da güçlendirilmiş bir özgüven duygusu
  • Çok hızlı ve çok fazla konuşmak
  • Artan zihinsel enerji
  • Artan fiziksel enerji
  • Çok büyük planlar yapmak ya da abartılı fikirlere sahip olmak
  • Kötü muhakeme yapmak
  • Gereksiz risk almak
  • Daha az uykuya ihtiyacınız olduğunu hissetmek ancak sonuç olarak her zaman bitkin hissetmemek
  • Para, seks, madde bağımlılığı gibi harcama konusunda çok düşüncesiz ve pervasız olmak

Bir depresif dönem sırasında, bipolar bozukluğun depresif belirtileri şunları içerebilir:

  • Uzun süreli üzüntü
  • Enerjide ciddi ve fark edilir bir düşüş
  • Endişe (sebepli ya da değil)
  • Anksiyete (temelli ya da değil)
  • Daha az enerjiye sahip olmak
  • Daha az aktif olmak
  • İştah düzeninde değişiklik
  • Umutsuzluk duyguları
  • Bir zamanlar sevdiğiniz aktivitelere ilgi kaybı
  • İntihar düşünceleri
  • Huzursuzluk
  • Uyku alışkanlıklarında değişiklik
  • Sürekli yorgunluk
  • Suçluluk hisleri
  • Sinirlilik

Bipolar bozukluğunuz olup olmadığından hala emin değilseniz, “Bipolar Testi” yapabilir, sonucunuza göre online terapi desteğine hemen başlayabilirsiniz.

Borderline Kişilik Bozukluğu ve Bipolar Bozukluk için Destek Seçenekleri

Borderline kişilik bozukluğu ve bipolar bozukluk için doğru ve etkili destek planını bulmak genellikle hem sabır hem de zaman alır. Borderline kişilik bozukluğu için ilaç, tam bir yöntem değildir. Ne yazık ki, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), sınırda kişilik bozukluğu için herhangi bir ilacı henüz onaylamadı ve denenmiş ilaçların faydaları büyük ölçüde belirsiz. Bununla birlikte, borderline kişilik bozukluğu yaşayan kişilerin deneyimlediği bazı semptomların yönetilmesine yardımcı olacak bir dizi seçenek var. Bipolar bozukluk için, genellikle yaşam tarzı önerileri, ilaçlar ve lisanslı bir psikiyatrist ya da psikologdan alınan terapinin bir kombinasyonu önerilen bir destek şeklidir.

Borderline Kişilik Bozukluğu için Profesyonel Destek

Borderine kişilik bozukluğu, anksiyete ve depresyon gibi spesifik semptomlar için terapi ve bazı ilaç türleri kullanılarak kontrol altında tutulabilir. Psikoterapi genellikle önerilmektedir. Birçok vaka, grup terapisinin ya da bire bir konuşma terapisinin özellikle etkili olduğunu ortaya koymuştur. Genel olarak, bireye sahip olduğu borderline kişilik bozukluğunu kontrol altında tutmak ve başa çıkmak konusunda destek verebilmek için sıklıkla önerilen iki yöntem vardır.

Bilişsel davranışçı terapi (BDT): BDT, genellikle birinin dünya algısını yaratan davranışları ve inançları tanımasına yardımcı olur. Ayrıca, bu davranış ve inançlardan bazılarını değiştirmeye yardımcı olabilir. Pek çok kişi, kaygılarını nasıl yöneteceklerini ve duygu durumla ilgili bazı semptomları (kaygı ve kendine zarar verme eğilimi gibi) nasıl azaltacaklarını öğrenmelerine yardımcı olduğu için BDT'ye güvenir. Bilişsel davranış terapi hakkında daha ayrıntılı bilgiye ulaşmak için “Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir? Nasıl Uygulanır?” içeriğimize göz atabilirsiniz.

Diyalektik davranış terapisi (DBT): DBT, özellikle borderline kişilik bozukluğu olan kişiler için tasarlanmış bir terapi şeklidir. Konsept, mevcut duygusal durumunuzun ve herhangi bir anda bulunduğunuz çevrenin kabulüne ve farkında olmaya odaklanmayı içerir. Bilişsel davranışçı terapi gibi, diyalektik davranış terapisi de borderline kişilik bozukluğu yaşayan kişilerin kendine zarar verme dürtüsünün üstesinden gelmelerine ve duyguları kontrol ederken ilişkileri geliştirmelerine yardımcı olabilir.

Borderline kişilik bozukluğu ile mücadele eden bireylerle çalışırken hem BDT hem de DBT yaklaşımının odak noktası, diğer insanlarla olan ilişkileridir. Genellikle başkalarıyla bir itme ve/veya çekme dinamiğine yol açan işlevsiz inançlara ve bakış açılarına meydan okumak için oldukça zaman harcanır.

Bipolar Bozukluk için Profesyonel Destek 

Bipolar bozukluk için en uygun destek yöntemi genellikle ilaç, terapi ve belirli yaşam tarzı değişikliklerinin bir kombinasyonunu içerir.

Psikoterapi: Doğru terapi şekli (BDT gibi), bipolar bozukluğu nasıl yöneteceğinizi öğrenmenize yardımcı olabilir. Terapinin ayrıca madde kötüye kullanımı, stres ve anksiyete gibi bipolar bozuklukla ilişkili diğer semptomların üzerinde etkili olduğu kanıtlanmıştır.

İlaç Tedavisi: Bazı duygu durum düzenleyiciler hem manik hem de depresif dönemlerde faydalı olabilir. Antipsikotikler, antikonvülsanlar ve diğerleri seçenek olabilir. Ancak bu ilaçların mutlaka bir uzman tarafından verilmesi ve onun takibinde kullanılması gerekir.

Kendi Kendine Yönetim: Bipolar bozuklukla ilişkili iniş ve çıkışların davranışlarını ve erken belirtilerini tanımayı öğrenmek çok önemlidir. Bu, mani ya da depresyon nöbetlerini daha iyi yönetmenize yardımcı olabilir. Bozukluğun her iki tarafını da sergilemeye başladığınızı düşünüyorsanız, en kısa zamanda sağlık uzmanınıza ya da terapistinize başvurmalısınız. İlaçta, terapide ya da her ikisinde bir değişiklik de dahil olmak üzere ileriye doğru mümkün olan en iyi yolu birlikte tartışabilirsiniz.

Ek Yaklaşımlar: Kişisel bakım herkes için kritik öneme sahiptir. İyi yemek yemek, uyumak, kendinize fiziksel olarak bakmak ve egzersiz yapmak, zihinsel sağlığınızı ve ruh halinizi geliştirmeye yardımcı olabilir.

Bipolar bozukluk tipik olarak farklı destek yöntemlerinin kombinasyonuna iyi yanıt verir. Her bireyin kendileri için en iyi olanı keşfetmesini gerektirir, ancak maniye olduğu kadar depresyona özgü yöntemleri de dahil ettiğinizden emin olmanız önemlidir. Örneğin, mani yoğunluğunu azaltmak için ilaçları kullandığınız gibi, depresyona yol açan inançlara ve bakış açılarına terapi ile çözüm bulabilirsiniz.  Bipolar bozukluk hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, “Bipolar Bozukluk ile Yaşayanların Anlayacağı 5 Gerçek” içeriğimize göz atabilirsiniz.

Borderline Kişilik Bozukluğu ve Bipolar Bozukluk İçin Nasıl Yardım Alınır?

Borderline kişilik bozukluğunu ve bipolar bozukluğu anlayabilmek için yardım almak mümkündür. Destek için arkadaşlarınıza ve ailenize ulaşabilir ve her iki bozukluğa da destek olabilecek lisanslı bir terapist bulabilirsiniz. Terapistiniz, kendinizi daha iyi hissetmenize ve mümkün olan en dolu hayatı yaşamanıza yardımcı olabilir.

Psikolojik sorunlarda kişinin süreci yönetmesini kolaylaştıracak psikolojik destek çok önemlidir. Alanında uzman ve deneyimli kadrosuyla Psikologofisi, daha sağlıklı günler için hep yanınızdadır. Psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunuz her an, uzman psikologlarımızdan online terapi olabilir, alanında uzman isimlerle birlikte sağlıklı ve mutlu günlerinize tekrardan kavuşabilirsiniz.

Yazar
Avatar
Eren Artun ErgülPsikolog24 Ağustos 2022
0/1500
Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı

Henüz yorum yapılmadı