Aşk Acısı ile Nasıl Başa Çıkabiliriz?
Toplumların ve kültürlerin ‘aşk’ tanımı çok farklı anlamlara gelebilirken her bir bireyin aşkı tanımlaması ve bunu yaşaması da birbirinden farklıdır. Tek bir ortak nokta var ise o da aşkın çözülememesidir. Belki de aşkı aşk yapan henüz aşkın tam olarak anlaşılamamış olmasıdır. Elbette aşk üzerine birtakım bilimsel veriler mevcuttur. Mesela aşkın ne kadar sürdüğüne dair (ortalama 17 ay) bir iddia ortaya atılmıştır ama ortak net bir sonuç yoktur. Aşkın ne kadar sürdüğüne dair daha detaylı bilgi için ‘Aşk Neden Biter?’ adlı yazıyı okuyabilirsiniz.
Aşk hakkında yazılmış çok kitap ve şarkı var ama daha çok karşılıksız, platonik ve acılı aşk hakkında. Sanki ondan ölebilirmişsin gibi hissettiren türden bir acı hakkında hem de. Karşılıksız aşk veya daha iyi bilinen adıyla reddedilme her zaman acı vericidir. Birini sevdiğinizde veya birine olan sevginizi ifade ettiğinizde ve karşınızdaki aynı duygulara sahip değilse, reddedilmiş hissedebilir ve yeterince iyi olmadığınızı düşünebilirsiniz. Hatta kendinize bir daha asla böyle birini sevmeyeceğinizi bile söyleyebilirsiniz.
Karşılıksız aşk, genellikle gençlik yıllarında biriyle birlikte olma ve yeni bir ilişkiye girme arzusuna sahip olmakla ilişkilendirilir. Ancak bu, uzun süreli ilişkilerde ve evliliklerde bile ortaya çıkabilir. Uzun süreli bir ilişkide veya evlilikte, bir kişi artık aynı şekilde hissetmediğini ve aşktan “vazgeçtiğini” söylediğinde reddedilme yaşayabilirsiniz.
Aşk acısına bağlı psikolojik sorunlar yaşayan kişiler için anlık çözümlerin yanında içinde bulundukları durumu yönetmelerini kolaylaştıracak psikolojik destek gibi daha uzun soluklu çözümler oldukça önemlidir. Psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunuz her an platformumuza yer alan uzman psikologlarımızdan online destek alabilirsiniz. Yardıma ihtiyacınız varsa hemen şimdi evinizin konforunda terapiye başlayın!
Aşk Acısı Nedir?
Sadece bir ilişkiden mi çıktın yoksa seni sevmeyen birini mi seviyorsun? Ve böyle bir durumda en çok merak ettiğin şey şudur; aşk neden acıtır? 'Duygusal acı içinde' hissetmek sadece dramatik olmak değildir. Araştırmacılar, beyninizin, fiziksel yaralanmayı işleyen beyin devreleriyle aynı duygusal rahatsızlığı işlediğini keşfettiler. Sosyal psikolog Naomi Eisenberger bu durumu "fiziksel-sosyal acı örtüşmesi" olarak tanımlamıştır.
Duygusal acımızın, beynimizin fiziksel acıyla uğraşan kısmına nasıl 'geri döndüğü' belirsizdir. Bu konuyla ilgili mevcut araştırmaların bir incelemesinde, Eisenberg, bunun nedeninin kabile günlerimizde hayatta kalmak için bir grubun parçası olmamız gerektiğini öne sürüyor. Böylece beynimiz, sosyal olarak işler o kadar iyi gitmiyorsa bize uyarılar verecek şekilde gelişti.
Kaygı ve duygusal sıkıntı sadece yönümüzü kaybetmemize neden olmakla kalmaz, aynı zamanda fiziksel semptomlara da neden olabilir. Anksiyete, kas gerginliği, mide rahatsızlığı, baş ağrısı ve kalp çarpıntısı gibi şeylere neden olabilir. Akut duygusal sıkıntının neden olduğu nadir bir kalp rahatsızlığı olan stres kardiyomiyopatisi de araştırmacılar tarafından "kırık kalp sendromu" olarak adlandırılıyor.
Kalp kası, adrenalin ve diğer stres hormonlarının yükselmesiyle birlikte klasik bir kalp krizini taklit eden bir zayıflık geliştirir. Çoğu insan kalıcı yan etkiler olmadan hızlı bir şekilde iyileşir. Ancak nadir durumlarda ölümcül olabilir ve 'kırık bir kalpten ölmek' fikrine yepyeni bir anlam katabilir.
Aşk Acısıyla Başa Çıkmanın Yolları
Birine karşı hisleriniz olduğunda ve bu hisler karşılık bulamadığında kendinizi hangi senaryoda bulursanız bulun acıtır. İlişkilerde nasıl davranılacağı öğrenilen bir beceridir. Ebeveynleriniz ve ardından kardeşlerinizle başlayan her ilişki, gelecekteki ilişkiler için zemin hazırlar. Sağlıklı sınırları ve hayal kırıklığıyla nasıl başa çıkacağınızı öğrendiğiniz bir aileden geliyorsanız, reddedilmeyle başa çıkma konusunda benlik algısı zayıf olan birinden daha başarılı olabilirsiniz.
Reddedilme, umutsuzluk içindeyken üzerinde çok fazla kontrole sahip olduğunuz bir şey değildir. Bununla birlikte, nezaketle ilerlemek için acıyla başa çıkmanın yolları vardır.
Reddedilmenin Bir Tür Koruma Olduğunu Düşünün
Bu reddetmenin bir amaca hizmet edebileceğini düşünüyorsanız, durumu kontrol etme ihtiyacını gevşetebilirsiniz. Biz resmin tamamını göremiyoruz ama hayatımızın sonunda varacağı bir nokta var. Bu kişi sizin gibi hissetmeyebilir çünkü o aslında sizin en yüksek ve en büyük iyiliğiniz için doğru kişi değildir. Daha basit bir ifadeyle, kötü olabilecek bir şeyi atlatmış olabilirsiniz. Kendimiz için en iyisini bildiğimizi sanırız ama düşünmek ve bilmek iki farklı şeydir.
Zihnini susturup kalbinin derinliklerine inebilirseniz, büyük ihtimalle ruhunuzun zaten bildiğini anlayacaksınız. Evliliğiniz, eşiniz artık sizi sevmediği için sona ermiş olsa bile, resmin tamamını göremediğinizi hatırlayabilirsiniz. Bu son, hayatınızın en güzel zamanının başlangıcı olabilir. Reddedilmenin ardından, ileriye böyle olumlu bir şekilde bakmak zor olabilir. Ama yas tutmak ve bakış açınızı değiştirmek için zaman ayırın. Sizin için en faydalı şey bu olabilir.
Durumun Gerçeğini Kabul Edin
İyimserlik kötü bir özellik değildir. Aslında, zor veya acı verici durumlarda umuda tutunma yeteneği, tipik olarak kişisel gücün bir işareti olarak kabul edilir. Ancak iş zor ilişkilere geldiğinde, hayal ettiğiniz gelecektense mevcut gerçekliği göz önünde bulundurmak daha faydalıdır. İlişkinizden veya birine olan sevginizden vazgeçmenin başarısız olduğunuz anlamına geldiğini düşünüyorsanız, tekrar düşünün. Bunu tanımak cesaret ve öz farkındalık gerektirir. Kendini geliştirmek için olumlu bir adım attın; ilişkinizin hiçbir yere gitmediğini anlamak, muhtemelen duygularınızı bir gecede yok etmeyecektir, ancak bu önemli bir adımdır.
İlişki İhtiyaçlarını Belirleyin Ve Dışarıdan Bakın
Bir ilişkiden ne istediğinize ve kesinlikle ne istemediğinize dikkatli bir şekilde bakmak, sevdiğiniz kişinin aslında en iyi eşleşme olmayabileceği yolları belirlemenize yardımcı olabilir. Diyelim ki siz ve partneriniz arasındaki ilişki harika gidiyor. Birlikte ne kadar çok zaman geçirirseniz, o kadar bağlı hissediyorsunuz. Sonunda, onlara aşık olduğunuzu anlıyorsunuz. Ancak büyük bir sorun var: Günler, bazen bir hafta veya daha fazla, çoğu zaman ondan haber almadan geçiyor. Whatsapp mesajları gönderiyorsunuz ve çevrimiçi olduklarını fark ediyorsunuz, ancak hala yanıt yok. İlişkilerde iyi iletişime öncelik veriyorsanız, size zamanında geri dönememeleri, iyi bir eşleşme olmadıklarının oldukça iyi bir göstergesidir. Sevdiğiniz birinin ihtiyaçlarınızı tam olarak karşılamadığını fark ettiğinizde, duygularınızı aşmak daha kolay olabilir.
Geleceğe Bakın
Eski sevgiliye veya duygularınıza karşılık vermeyen birine olan aşk sizi sınırlayabilir. İlişki kuramayacağınız birine takılıp kalırsanız, muhtemelen başka biriyle mutluluğu bulmakta zorlanacaksınız. Kendinizi ciddi bir şeye hazır hissetmiyor olsanız bile, sıradan bir flört, dışarıda bir sürü harika insan olduğunu fark etmenize yardımcı olabilir. Bir kez daha ciddi bir şekilde çıkmak istediğinizde, doğru partneri bulmak hala zor olabilir. Genellikle biraz zaman alır. Flörtlerde yaşadığınız hayal kırıklıkları halihazırda sevdiğiniz kişi üzerinde durmayı özellikle cazip hale getirebilir.
Ancak, ilk başta zor olsa bile, geçmişinize değil, ileriye bakmayı taahhüt edin. Hiç kimse tam olarak doğru hissettirmiyorsa, hala devam eden takıntınız üzerinde çalışmak için zamana ihtiyacınız olabilir. Ancak tüm süreçte bu durumları dürüstlükle ele alın: Ne aradığınız ve şu anda ne verebildiğiniz konusunda açık ve dürüst olun.
Diğer İlişkilere Öncelik Verin
Kalp kırıklığını atlatan insanlar genellikle hayatlarındaki diğer önemli ilişkileri “unutma” eğilimindedir. Siz iyileşmek için çalışırken arkadaşlarınız ve aile üyeleriniz destek sunabilir. Hatta kendi deneyimlerinden paylaşmak için bazı yararlı içgörülere sahip olabilirler. Toksik bir ilişkinin etkilerinden kurtulmaya çalışıyorsanız, sevdikleriniz de size güç ve rehberlik sağlayabilir. Sadece etkileşimlerinizin sizi nasıl hissettirdiğine dikkat ettiğinizden emin olun.
Birinin sizi veya seçimlerinizi yargıladığını veya başka şekillerde kendinizi kötü hissettirdiğini düşünüyorsanız, onlarla geçirdiğiniz zamanınızı sınırlamak akıllıca olabilir. Sizi seven ailenize ve arkadaşlarınıza ulaşmaktan çekinmeyin. Sevdiğiniz biri tarafından reddedildikten sonra dünyada yapayalnız olduğunuzu hissedebilirsiniz. Ancak bu dünyada sizi seven insanların olduğunu fark etmek, aslında sevilebilir olduğunuza dair çok ihtiyaç duyulan güvenceyi getirebilir. Her zaman yanınızda biri olacak ve siz farkına bile varmadan yolunuza devam edeceksiniz.
Sınırlayıcı İnançlarınızı İyileştirin
Bilincinde bile olmadığınız inançlarınız olabilir. Bu kişiyle yaşayacağınızı düşündüğünüz aşka layık olduğunuzu düşünüyor musunuz? Belki de tam olarak ve derinden sevilmeyi hak etmediğinize inanıyorsunuz, bu yüzden dikkatinizi bu inancı size geri yansıtan birine odaklıyorsunuz.
Sahip olduğumuz birkaç inanç var ki, açığa çıkmadıkça, bizi güvenli ve tanıdık hissettiren şeylere takılıp kalabiliriz. Hangi inançlara sahip olduğunuzu öğrenmek için mevcut yaşam koşullarınıza bakın. Sizi engelleyen inançları ortaya çıkardığınızda ve onlara hitap ettiğinizde, bu kişinin gitmesine çok daha kolay izin verebilirsiniz.
Kişisel Bakıma Zaman Ayırın
Kişisel bakımınıza odaklanmak, dikkatinizi olması gereken yere, kendinize geri getirecektir. Umutsuzluk duygularıyla mücadele ediyor ve reddedilmiş hissediyorsanız, kalbinize ve ruhunuza özen göstermek ve beslemek için zaman ayırmak sağlıklı bir şekilde ayrılmanıza yardımcı olacaktır. Romantik anlamda değer verdiğiniz veya sevdiğiniz biri tarafından reddedildikten sonra kendinizi ayırmak kolaydır.
Sizi ayağa kaldırmaya yardımcı olması için yalnız veya arkadaşlarınızla ve ailenizle birlikte olmak için biraz zaman ayırın. Karşılıksız aşkla uğraşırken kendinize çok iyi bakmak yapabileceğiniz en önemli şeydir.
Konfor Alanınızı Zorlayın
Bu kişi bizi sevse hayatımızın harika olacağına inandığımızda sahte bir rahatlık tuzağına düşebiliriz. Hayat, konfor alanımızın dışında gerçekleşir. Daha büyük düşünebilir ve hayal kurabiliyorsanız, uygun romantik partner çevrenizi genişletebilirsiniz. Uzun süreli bir ilişkinin veya evliliğin sonunda kalp kırıklığı ve reddedilme yaşıyorsanız, ilerlemenizi sağlayacak tek şey konfor alanınızdan çıkmak olabilir.
Bu sadece yeni insanlarla çıkmak için geçerli değildir. Kendiniz için size meydan okuyan ve dünyanızı yeni ve heyecan verici fırsatlara açan şeyler yapın. Her zaman ilginizi çeken yeni şeyleri deneyin. Ya da sadece eski arkadaşlarınızla yeniden bağlantı kurun.
Ayrılmayı Seçin
Bir seçeneğiniz olduğunu bilmek size güç verir. Başka birinin peşinden koşmayı veya hak ettiğiniz sevgiyi alamadığınız bir ilişkide kalmayı kabul etmek zorunda değilsiniz. Ayrılmayı seçebilirsiniz. Uzun süreli bir ilişkiden veya evlilikten ayrılmaya karar vermeden önce aklınızda bulundurmanız gereken tek şey, şu anda içinde bulunduğunuz durumu yaratan kendinizle ilgili sahip olduğunuz inançları iyileştirmediyseniz, gelecekteki bir ilişkide aynı koşulları yeniden yaşayabilirsiniz. Ne olursa olsun, bu kişiyle teması sınırlamayı seçmek, iyileşme yolculuğunuzda sağlıklı bir ilk adımdır. Duygularınıza karşılık vermeyen birinin yanında olmak dayanılmaz olabilir.
Kaybınızı Tamamen Yaşamak için Zaman Ayırın
Pek çok insan, birisiyle ilişkiniz olmasa da, aynı şekilde hissetmeyen birine karşı hisleriniz olduğunda yine de yas tutmanız gerektiğinin farkında değildir. Bu bir kayıp. Ve eğer karşılıksız sevginin kaybının yasını tamamen tutarsanız, ilerlemeniz daha iyi olur. Biten bir ilişkiniz varsa da kaybın yasını tutmak için zaman ayırmak uzun vadede size yardımcı olacaktır. Geçmişi tamamen bırakmadıysanız, ilerlemek zordur.
Kaybınızın yasını tuttuğunuzda, tam teslimiyet durumuna geçmek daha kolay olacaktır. Teslim olmak ve olanı kabul etmek, çok daha kolay ilerlemenize yardımcı olacaktır. Mucizelerin gerçekleşebileceği yer teslimiyet yerindedir. Bu içsel teslimiyet yerine ulaştığınızda hayatınız anında değişebilir. Sık sık tekrarlayın,
“Değiştiremeyeceğim şeyleri kabul etmem için sükûnet, değiştirebileceğim şeyleri değiştirme cesareti ve aradaki farkı bilmem için akıl ver."
En Çok İstediğiniz İlişkiyi Çekmeyi Öğrenin
Ne tür bir partner ve ilişki arzu ettiğiniz konusunda netlik kazanmak için zaman ayırmak, ideal resminize uymayan şeyleri bırakmanıza yardımcı olacaktır. Herkesin ideal bir partner algısı vardır. Ya çok daha fazlasını bekleyebilirsin ya da çok daha düşükle yetinebilirsin. Her iki durumda da, mükemmel dengeyi ve öz değerinizi fark ettiğinizde, bunu aramak daha kolay hale gelir.
Yalnız Olmadığınızı Bilin
Sosyal psikolog Roy Baumeister'e göre, %98'imiz zaman zaman karşılıksız aşktan acı çekti. Bu tür reddedilmeyle ilgili sorunlardan biri, kendinizi üzgün, yalnız ve kırık kalpli hissetmenizin yeterli olmamasıdır. Aynı zamanda kendinizi kötü ve utanmış hissetmenize neden olur ve sizde derinden bir sorun olduğundan endişelenmeye başlarsınız.
Kendine acı verici sorular sormaya başlıyorsunuz, bu kadar değer verdiğin bu kişi sende ne görüyor ki senden uzak durmak istiyor? Kendinizi yiyeceklerle yatıştırmaya başlarsınız ve sonra daha da kötü hissedersiniz. Ve evet, kendi kendinize, ben bir tembelim, ben çok çirkinim, bu yüzden sevilesi değilim demeye başlarsınız.
Ancak bu, çoğu zeki, çekici ve sevimli olan diğer insanlara da oluyorsa, o zaman belki de mesele yeterince iyi olmamakla ilgili değildir. Bunun ikiniz için doğru zaman olmamasıyla ya da birbiriniz için doğru partner olmamanızla ilgili olabilir.
Hayatınızı Genel Olarak Değerlendirin
Sizi sevmeyen birine aşık olmanın hayatınızda bir kalıp olup olmadığını görmeye çalışın. Sizi reddedecek birine aşık olmak, bazı insanlar için tekrarlanan bir kalıp olabilir. Bu, özellikle çocuklukta “güvensiz bağlanma” olarak adlandırılan, yani bağımlı olduğunuz yetişkinlerin onlara en çok ihtiyaç duyduğunuz zamanlarda düzenli olarak erişilemediği hissiyle tekrarlayan deneyimleriniz varsa doğru olabilir ( Bunun, her çocukluk ihtiyacına hemen veya tam olarak çocuğun istediği şekilde yanıt vermeyen bir ebeveynden kaynaklanmadığını unutmayın!).
Bunu düşünmenin bir yolu, kendinize daha önce sizi reddeden birine aşık olup olmadığınızı sormaktır. Burada bir çeşit kalıp olup olmadığını dürüstçe değerlendirmeye çalışın. Eğer öyleyse, çocuklukta reddedilmelerin veya terk edilmelerin acısını dindirecek birini bulmaya çalışıyor olabilirsiniz; ama ne yazık ki, çoğu durumda, belki de çocukken inandığınız gibi, sizin gerçekten sevilmeyen olduğunuz hissini pekiştiren, kalıbı bozmayacak, tekrar edecek birini bilinçsizce seçiyorsunuz ya da hayal kırıklığına uğramaya, reddedilmeye ve terk edilmeye mahkum olduğunuzu düşünüyorsunuz. Böyle bir durumda seçiminiz size yeni bir deneyim sunmaktan ziyade, terk edilme korkularınızı doğrulamakla sonuçlanabilir.
Bir Terapistle Konuşun
Aşağıdaki durumlarda terapiyi yararlı bir kaynak olarak önerilir;
- Hayatınızı tipik olarak yaptığınız gibi yaşamakta zorlanıyorsunuz
- Hisleriniz hakkında kafanız karışıksa
- Kendini karanlık bir yerde buluyorsanız
- Duygularınızı kabul etmekte ya da devam etmekte sorun yaşıyorsanız
Terapi, duyguları keşfetmek ve onları verimli bir şekilde ele almak için stratejiler aracılığıyla konuşmak için güvenli, yargılayıcı olmayan bir alan sağlar. Bir terapist, yoğunluk azalana kadar bu duyguları yönetmek için size başa çıkma becerilerini de öğretebilir.
Aşağıdaki durumlarda hemen profesyonel yardım almak her zaman en iyisidir:
- İntihar düşünceleri varsa
- Umutsuz hissediyorsanız
- Kalıcı depresyon veya endişe duyguları yaşıyorsanız
Aşk acısı içerisinde kaybolmayı seçmektense, ne kadar kötü hissederseniz hissedin davranışlarınızın kontrolünün sizde olduğunu unutmadan ve seçim özgürlüğünüzün farkına vararak hayatınıza devam edebilirsiniz. Bu yolda psikolojik destek almak istiyorsanız, kendinizi bir uzmanla konuşarak daha iyi ifade edebileceğinizi düşünüyorsanız her zaman bizimle görüşme yaparak online terapi alabileceğinizi de unutmayın.
Reddeden Taraf Ne Yapmalı?
Birini nazikçe reddetmek her zaman kolay değildir, özellikle de o kişiyi gerçekten önemsiyorsanız. Ne olduğunu görmek için onlarla ilişki yaşamayı denemeyi bile düşünebilirsiniz. Ancak romantik bir ilginiz olmadığından eminseniz, bu ikiniz için de işleri zorlaştırabilir.
Kaçınma genellikle yardımcı olmaz
Duyguları kaybolana kadar onlardan kaçınmak isteyebilirsiniz, ancak bu, özellikle iyi arkadaşsanız, ikinize de zarar verebilir. Bunun yerine, durum hakkında konuşmayı deneyin. Bu biraz rahatsız edici olabilir, ancak dürüst bir tartışma ikinizin de ilerlemenize yardımcı olabilir. İlgisizliğinizi nasıl ifade ettiğinize dikkat edin. Dürüst ol ama kibar olun. İkinizi neden bir çift olarak görmediğinizi açıklamadan önce karşınızdaki hakkında değer verdiğiniz şeylerden bahsedin.
Merhamet sunun
Muhtemelen, bir noktada onları geri vermeyen birine karşı hisleriniz olmuştur. Bunun sana nasıl hissettirdiğini tekrar düşünün. O zaman size ne yardımcı olurdu? Karşılıksız sevgi yaşamamış olsanız bile, reddedilmenin acısı geçene kadar nezaket göstermek, diğer kişinin mevcut arkadaşlığınızda rahat etmesine yardımcı olabilir.
Reddinizi netleştirin
İlgilenmediğinizi açıkça söylemek önemlidir. Açıkça “Senin hakkında böyle hissetmiyorum” diyerek duygularını incitmek istemeyebilirsin. Ancak belirsiz retler onları denemeye devam etmeye teşvik edebilir. Şimdi önde olmak, ikiniz için de daha sonra acı ve hayal kırıklığını önlemeye yardımcı olabilir.
İşe yarayabilecek bazı cümleler;
- "Benim için önemlisin ve birlikte geçirdiğimiz zamana değer veriyorum ama seni sadece arkadaş olarak görüyorum."
- "Seninle romantik olarak ilgilenmiyorum ama iyi arkadaş olarak kalmak istiyorum. Bu konuda ne yapabilir?"
- “Senin için doğru olan birini bulacaksın” ya da “Senin için iyi değilim” gibi şeyler söylemekten kaçının. Bunlar küçümseyici görünebilir. Ayrıca, “Peki, denemeden nasıl bilebilirsin?” gibi tepkilere ilham verebilirler.