Anksiyete Tedavisi İçin Hangi İlaçlar Kullanılır?
Kaygı bozukluğu adıyla da bilinen anksiyete, toplumda en sık görülen psikolojik rahatsızlıklardan biridir. Yaşam içinde zaman zaman herkesin belirli olaylar karşısında kaygı duyması her ne kadar olağan bir durum olsa da bu durumun süreklilik kazanması ve aşırı halle gelmesi psikolojik bir rahatsızlık yaşandığının göstergesi olabilir.
Şiddetli kaygı, yaptığınız her şeye hakim olan ve günlük hayatın akışın etkileyen bir durum olabilir. Uygun terapi ve kaygı bozukluğu tedavisi olmadan, bunalmış hissetmeye ve kaygınızla baş edememeye başlayabilirsiniz. Şiddetli kaygının etkileri günlük yaşamınızın her alanında görülmeye başlayabilir.
Hepimiz hayatın bir noktasında bir dereceye kadar kaygı yaşarken, bu kaygının tüm dünyanızı ele geçirmeye başlaması normal değildir. Durumun böyle olduğunu fark ederseniz, belki de anksiyete tedavisini düşünmeye başlamanın ve psikiyatristle ya da psikolog ile görüşmenin zamanı gelmiştir. Yaşadığınız durumu daha iyi analiz edebilmek için “Anksiyete Yaşayanların Anlayabileceği 8 İlginç Gerçek” içeriğimize göz atabilirsiniz…
Anksiyete hayatı zorlaştıran bir rahatsızlık olsa da doğru tedavi ile sorun olmaktan çıkacaktır. Kaygı bozukluğu ile ilgili yazımızı okuduktan sonra istediğiniz her an alanında uzman isimlerden online psikolog desteği alabilirsiniz. Platformumuz üzerinden ilk görüşmeyi her zaman ücretsiz olarak gerçekleştirebilirsiniz.
Anksiyete için en iyi ilaçlar, herhangi bir karar vermeden önce sormanız gerekenler ve kaygıyla nasıl başa çıkılacağı hakkında daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin…
Anksiyete Tedavisinde Kullanılan İlaç Türleri
Tıbbi tedaviyi düşünüyorsanız veya tek başına terapi endişenizi azaltmak için yeterli gelmiyorsa, araştırmaya değer olabilecek bazı iyi bilinen anksiyete ilaçları vardır. Anksiyete üzerinde çeşitli ilaç türlerinin etkili olduğu bulunmuştur:
- Antidepresanlar
- Benzodiazepinler
- Buspiron
- Hidroksizin
- Beta Blokerler
Antidepresanlar
Antidepresanlar genellikle anksiyete bozukluğu olanlar için ilk tedavi seçeneğidir. Anksiyete tedavisinde en etkili görünen iki antidepresan ilaç alt grubu vardır;
Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar)
Bunlar anksiyete için en sık reçete edilen antidepresanlardır. Beyninizin daha fazla serotonin üretmesine yardımcı olarak çalışırlar ve ruh halini düzenlemeye ve iyileştirmeye yardımcı olan bir nörotransmitter olarak bilinirler.
Anksiyeteyi tedavi etmek için yaygın olarak kullanılan bazı SSRI'lar şunları içerir:
- Zoloft
- Prozac
- Celexa
- Lexapro
Anksiyete tedavisinde kullanılan SSRI'ların olası yan etkileri:
- Endişeli hissetmek
- Hazımsızlık
- Titreme ve baş dönmesi
- İshal veya kabızlık
- Bulanık görme
- İştah kaybı
- Kilo kaybı
Serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörleri (SNRI'ler)
Bu ilaçlar, kaygıyı artırabilen veya uyarabilen bazı beyin kimyasallarının yeniden emilimini engeller. SSRI'lar yalnızca serotonin üzerinde çalışırken, SNRI'ler, her ikisi de ruh halini etkileyen düşük serotonin ve norepinefrin seviyeleriyle mücadele edebilir.
Anksiyete tedavisinde SNRI'lerin olası yan etkileri:
- Ağız kuruluğu
- Mide bulantısı
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Aşırı terleme
SSRI'lar ve SNRI'lere ek olarak anksiyete semptomlarına yardımcı olabilecek birkaç antidepresan daha vardır ve bupropion içerirler: Anksiyete tedavisinde bupropionun olası yan etkileri:
- Kilo kaybı
- Baş ağrısı
- Ağız kuruluğu
- Mide bulantısı
- Uykusuzluk
- Baş dönmesi
- Hızlı kalp atış hızı
- Kabızlık
- Boğaz ağrısı
Trisiklik antidepresanlar (TCA'lar)
Trisiklik antidepresanlar, beyninizdeki serotonin ve norepinefrin nörotransmitterleri dengelemeye çalıştıkları için anksiyete veya depresyon tedavisinde kullanılır. Bu kimyasalların çok fazlası endişeye neden olabilir. TCA'lar, yaygın olmayan ve bazı yeni ilaç seçeneklerinden daha fazla yan etkiye sahip olabilen eski ilaçlardır.
Anksiyete tedavisinde trisiklik antidepresanların olası yan etkileri:
- Hafif bulanık görme
- Ağız kuruluğu
- Kabızlık
- Baş dönmesi
- Uyuşukluk
- Kilo alma
- İdrar yapma zorluğu
- Aşırı terleme (özellikle geceleri)
Monoamin oksidaz inhibitörleri (MAOI'ler)
MAOI'ler, kaygı için etiket dışı bir tedavi olarak kullanılabilecek başka bir antidepresan türüdür. Etiket dışı tedavi, sizinki dışındaki bir durum için onaylanmış bir tedavinin kullanılması anlamına gelse de, bu, birçok koşulun tedavi edilmesinin yasal ve yaygın bir yoludur. MAOI'ler tipik olarak sosyal fobileri veya panik bozukluğu tedavi etmek için reçete edilir ve ruh halinizi düzenlemek için çalışan vericilerin sayısını artırır. MAOI'lerin anksiyete tedavisinde olası yan etkileri:
- Mide bulantısı
- Kuru ağız
- İshal veya kabızlık
- Uyuşukluk
- Baş ağrısı
- Uykusuzluk
- Baş dönmesi
Buspiron
Buspiron genellikle bir antidepresana ek olarak reçete edilir. Genel anksiyete bozukluğunu tedavi ederken kullanılabilir. Buspironun neden veya nasıl çalıştığı tam olarak anlaşılmasa da, beyindeki ruh halini düzenlemeye yardımcı olan bazı kimyasalları etkilediği düşünülmektedir.
Anksiyeteyi tedavi etmek için kullanılan buspironun olası yan etkileri:
- Mide bulantısı
- Baş dönmesi
- Baş ağrısı
- Uyuşukluk
- Sinirlilik
- Baş dönmesi
- Yorgun hissetme
- Bulanık görme
Hidroksizin
Hidroksizin, kaygıyı tedavi etmek için onaylanmış bir antihistamindir. Merkezi sinir sistemindeki aktivitenin bir kısmını azaltarak çalışır, bu nedenle gerginlik ve kaygıyı tedavi edebilen bir yatıştırıcı görevi görür. Bununla birlikte, uyku hali ile de ilişkilidir ve uykusuzluk için kullanılır, bu nedenle herkeste işe yaramayabilir. Anksiyete tedavisinde hidroksizinin olası yan etkileri:
- Uyuşukluk
- Baş dönmesi
- Tükenmişlik
- Bulanık görme
- Kuru ağız
- Bilinç bulanıklığı
- Baş ağrısı
- Sinirlilik
Benzodiazepinler
Benzodiazepinler hızlı hareket ederler ve gevşemiş, yatıştırıcı bir etkiye sahip olan nörotransmitter aktivitesini artırarak kaygıyı azalttıkları bilinmektedir. Genellikle yaygın anksiyete bozukluğu, sosyal anksiyete bozukluğu veya panik bozukluğu olan kişiler için reçete edilir.
Benzodiazepinler için dikkat edilmesi gereken nokta, insanların bunlara karşı kolayca tolerans geliştirebilmeleri ve bağımlılık yapmalarıdır. Genellikle uzun bir süre için reçete edilmezler. Bunlar diğer ilaçlarla birlikte reçete edilir ve nadiren tek ilaç olarak kullanılır. Anksiyete tedavisinde benzodiazepinlerin olası yan etkileri:
- Bilinç bulanıklığı
- Uyuşukluk
- Baş dönmesi
- Kararsızlık
- Konuşma bozukluğu
- Hafıza sorunları
- Kas güçsüzlüğü
Beta Blokerler
Beta blokerler, kalp rahatsızlıkları için yaygın olarak bilinen bir tedavi olsa da aynı zamanda kaygı için etiket dışı bir seçenektir. Beta blokerler, sosyal fobiler, sahne veya konuşma korkusu gibi kısa süreli anksiyete için işe yarayabilir. Bunların, hızlı kalp atış hızı veya terleme gibi belirli anksiyete bozukluklarında fiziksel semptomların azaltılmasına potansiyel olarak yardımcı oldukları bilinmektedir. Anksiyete tedavisinde beta blokerlerin olası yan etkileri:
- Baş dönmesi
- Yorgun hissetme
- Uyumakta zorluk çekme
- Kabuslar görme
- Soğuk parmaklar
- Hasta hissetme
Anksiyete İlaçları Nasıl Alınır?
Anti-anksiyete ilaçları kullanmanız gerektiğini düşünüyorsanız bunun asla tek başınıza verebileceğiniz bir karar olmadığını hatırlamanız gerekir. Her şeyden önce bu durumla ilgili doktorunuzla konuşmalısınız. Birlikte, kaygınızı yönetmenize yardımcı olacak en etkili tedavi yöntemini bulabilirsiniz.
Ayrıca, tedavi muhtemelen ilaçtan daha fazlasını içerecektir. Konuşma terapisi (psikoterapi), tek başına veya anksiyete ilaçları ile birlikte sıklıkla kullanılan başka bir etkili tedavi tekniğidir.
Anksiyete ilacı almak için aşağıdaki adımlar atılmalıdır:
- Anksiyete teşhisi alın: Teşhis için psikolojik bir değerlendirmeden geçmeniz gerekir.
- Terapiye veya tedaviye başlayın: Terapi, kaygınızı yönetmede önemli bir unsur olabilir.
- İlaç seçeneklerinizi düşünün: Her türün artılarını ve eksilerini bir profesyonelle gözden geçirin.
- Reçete yazma yetkisi olan bir uzmanla görüşün: Ancak, psikiyatristiniz anksiyete için ilaç yazabilir.
Unutulmamalıdır ki bu ilaçlar sadece bir uzman psikiyatrist reçetesi ile kullanılabilir. Çevrenizdeki kişilerin tavsiyesi ile ilaç kullanımına başlamak son derece tehlikelidir. İlaca sadece başlarken değil, kullanım süreci boyunca da doktorla iletişimde olunması ve yönlendirmelerine uyulması gerekir. Bu ilaçların, kısa dönem kullanımdan sonra etki etmediği düşünülerek bırakılmaması gerekir. Tedaviyi bitirirken de hekim yönlendirmesiyle hareket etmek çok önemlidir.
Anksiyete İlaçla Tedavi Edilebilir mi?
Bir ruh sağlığı sorununu ilaçla -kaygı dahil- tedavi etmeye karar verdiğinizde, tüm seçenekleri anladığınızdan emin olmak istersiniz. Tedavi planınızı bir psikiyatrist ile tartışmak için zaman ayırmanız gerekir. İlaçlarda hangi alternatiflerin olduğu ve ayrıca bazı ilaçların sahip olabileceği potansiyel faydalar ve dezavantajlar da dahil olmak üzere seçenekleriniz hakkında daha fazla bilgi edinmeniz önemlidir. Bu ilaçları kullanmaya karar vermeden önce ilacın sizin için ne anlama gelebileceği konusunda samimi bir konuşma yaptığınızdan emin olun.
Anksiyete için ilaç tedavisine başlamadan önce doktorunuza sormanız gereken sorular:
Anksiyete ilacı düşünmeli miyim?
Doktorunuzdan, kaygı bozukluğunu için herhangi bir ilacın yararlarını ve dezavantajlarını tartmanıza yardımcı olmasını isteyin.
Bu ilacın olası yan etkileri nelerdir?
Potansiyel yan etkileri bilmek en iyi kararı vermenize yardımcı olabilir. Hangi ilacı faydalı bulacağınıza dair anlayışınıza güvenebilirsiniz.
Tedaviyi anti-anksiyete ilaçları ile birlikte düşünmeli miyim?
Herhangi bir sağlık durumu için ilaca başlama kararı verdiğinizde, başka ne yapmanız gerekebileceğini anladığınızdan emin olmak istersiniz. Örneğin, ilaca ek olarak konuşma terapisini düşünmeli misiniz? Doktorunuz bu kararı vermenize yardımcı olabilir.
Deneyebileceğim bütünsel veya kendi kendine yardım teknikleri var mı?
Yoğun kaygıyı yönetmenize yardımcı olmak için uygulayabileceğiniz bir dizi bütünsel ve kendi kendine yardım tekniği vardır. Meditasyon, günlük yazma, egzersiz, sağlıklı beslenme ve tutarlı, düzenli uyku alışkanlığı, kaygıyı kontrol etmede önemli olabilir. “Kaygıyla Başa Çıkmanın Yolları” içeriğimiz bu konuda size yol gösterebilir…
İlaç tedavisine ek olarak terapiyi düşünmeli miyim?
Bilişsel davranışçı terapi (BDT) türleri gibi belirli konuşma terapisi biçimlerinin kaygıyla başa çıkmada üretken ve etkili olduğu bilinmektedir. BDT hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için “Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir? Nasıl Uygulanır?” içeriğimize göz atabilirsiniz…
Kaygı bozukluğunun yol açabileceği başka sorunlarla karşılaşma ihtimalim var mı?
Anksiyete, diğer birçok zihinsel ve fiziksel durumla ilgilidir. Tedavi edilmezse, depresyon, madde kötüye kullanımı, uykusuzluk, sindirim sorunları ve baş ağrıları, bağırsak sorunları veya migren gibi durumlara yol açabilir veya bunları kötüleştirebilir.
Unutmamak gerekir ki anksiyete gibi psikolojik sorunlarda kişinin sürecini yönetmesini kolaylaştıracak psikolojik destek çok önemlidir. Alanında uzman ve deneyimli kadrosuyla Psikologofisi, daha sağlıklı günler için hep yanınızdadır. Psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunuz her an, uzman psikologlarımızdan online terapi olabilir, alanında uzman isimlerle birlikte sağlıklı ve mutlu günlerinize tekrardan kavuşabilirsiniz.