Aileler, Çocuklardaki TSSB Belirtilerini Fark Edemiyor
Bu yazıdaki konular
Travmatik olaylardan sonra çocuklarda görülen Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) belirtilerinin aileler tarafından çoğu zaman fark edilmediği İngiltere’de yapılan bir araştırmada ortaya kondu. Journal of Clinical Psychiatry dergisinde yayınlanan ve East Anglia Norwich Medical School Üniversitesi’nde 2-10 yaş arası 100 çocuk ile yapılan araştırmanın yöneticisi Richard Meiser-Stedman şöyle bir açıklama yaptı:
“Travma sonrası stres bozukluğu genellikle insanların aklına savaştan dönen askerleri getirir. Fakat taciz, doğal afetler, trafik kazası gibi travmatik olaylara maruz kalan çocuklarda da TSSB riski vardır.”
Çocuklarda görülen TSSB belirtileri
- Travmatik anılar,
- Kabuslar,
- Travmayı anımsatacak herhangi bir olay veya durumdan kaçma,
- Umutsuzluk,
- Uykusuzluk,
- Yaşlarından daha küçük davranışlarda bulunma,
- Büyüklere aşırı bağlanma,
- Dünyanın tehlikeli bir yer olduğuna dair düşüncelerin zihinlerine yerleşmesi şeklinde sıralanabilir.
Araştırmacılar, trafik kazasına dahil olmuş, yürürken araba çarpmış ya da bisiklet kazası geçirmiş ve geçirdikleri kaza sonucu yaralanma, kırık, bilinç kaybı gibi nedenlerle hastaneye yatırılmış iki ve on yaş arasındaki 100 çocuğu kazayı takip eden 2. ve 4. haftada, 6. Ayda ve 3. Yılda takip ederek sonuçlara ulaştılar. Kazayı takip eden kısa süre içerisinde stres belirtileri gösteren çocukların büyük bir bölümü 3 yıllık periyot içinde travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) belirtileri göstermezken bir bölümünde ise belirtilerin yıllar sonra bile devam ettiği gözlemlendi. Çocuklarda oluşan yaralanmaların derecesinin travma sonrası stres bozukluğunun şiddetine etki ettiği de belirtiliyor. Ancak araştırmacılar birçok ailenin kazanın üzerinden 3 yıl geçtikten sonra çocuklarda hala devam eden travma sonrası stres bozukluğu belirtilerini tanıyamadıklarını belirtiyorlar. Bu durumun özellikle çocuklarda oluşabilecek kronik travma sonrası stres bozukluğu tanısını olumsuz yönde etkilediğine dikkat çekiyorlar.
Araştırma sonuçları ayrıca kısa ya da uzun süreli TSSB tanısı konan ailelerin çocuklarında da TSSB görülme olasılığının yüksek olduğunu gösteriyor. Araştırmanın yöneticisi Stedman çalışmalarının özellikle aileler ve çocuklarında görülen travma belirtileriyle ilgili ilginç verileri ortaya koyduğunu belirtiyor.
Kazaya karışan çocukların geçirdikleri kazadan yıllar sonra bile hem ailelerinde hem de çocuklarda travma sonrası stres bozukluğu belirtileri görülmesi çocuklarda oluşan semptomların aileler üzerindeki etkisini gösterdiği gibi çocukların da ailelerin yaşadıkları travmalardan ne kadar etkilendiklerini gözler önüne seriyor.
Bu araştırmanın çocuklarla birlikte özellikle kazaya karışan çocukların ailelerinin de psikolojik destek almalarının önemini vurguladığını belirten araştırmacılar özellikle TSSB’nin uzun süreli etkilerini en aza indirebilmek için destek mekanizmalarının mutlaka sağlanması gerektiğine dikkat çekiyorlar.
